کناره‌گیری سی‌زی از بایننس
سی‌زی مدیریت بایننس را در معامله‌ای با دولت آمریکا و دادستانی این کشور ترک کرد. خودش و صرافی او که زاییده اندیشه و تلاشش بود، باید این جدایی و پرداخت جریمه‌ای هنگفت را تحمل کنند. این زلزله عظیم در پیکره دنیای دارایی‌های بلاک‌چینی، چه چیزی را منعکس می‌کند؟ راه سخت و باریک برای رسیدن به اکوسیستم پایدار بلاک‌چینی؟ نیاز به تنظیم‌گری و قانون؟ هزینه‌ای برای پذیرش جهان؟ تخلف و جرایمی در جهت سود؟ یا در کل چیز دیگری پشت پرده است؟
عناوین این مقاله:
بایننس (Binance)، بزرگ‌ترین و نام‌آورترین صرافی ارزهای دیجیتال جهان و موسس مشهورش چانگ پنگ ژائو مشهور به سی‌زی (CZ: Changpeng Zhao)، اعتراف تکان‌دهنده‌ای را رسانه‌ای کرده‌اند: آن‌ها جرم نقض قوانین پول‌شویی و تحریم‌ها را به‌طور علنی پذیرفته‌اند. چنین رخدادی ضربه مهمی به چهره پرنفوذ صنعت کریپتو و حتی خود این صنعت وارد کرده است. بایننس در بیانیه‌ای قانون‌شکنی خود را با جزییات پذیرفته و موافقت کرده تا جریمه‌های سنگین برای جبران خسارت و جرمش بپردازد. بر این اساس این صرافی بیش از ۴.۳ میلیارد دلار و شخص سی‌زی ۵۰ میلیون دلار جریمه را به دولت ایالات متحده پرداخت خواهد کرد. این غرامت چهار میلیاردی دلاری از بزرگ‌ترین و کم‌سابقه‌ترین جریمه‌های مالی در تاریخ آمریکا به حساب می‌آید. این شرکت در واقع با چند نهاد نظارتی از جمله وزارت دادگستری ایالات متحده (DoJ: Department of Justice)، وزارت دارایی (Treasury Department)، کمیسیون معاملات آتی (CFTC: Commodity Futures Trading Commission) معامله کرده است. این نهادها و در راسشان کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC: U.S. Securities and Exchange Commission) و دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (Office of Foreign Assets Control OFAC: ) در چند سال گذشته بایننس را به‌دقت زیر ذره‌بین تفحص گذاشته‌اند و اکنون نیز به نقطه عطفی رسید‌ه‌اند. چنین مساله‌ای پیامدهای بسیاری برای دنیای مالی و تجاری دیجیتال و حتی سنتی خواهد داشت. از این‌رو خوب است که کمی به جزییات بیشتر بپردازیم.
نهادهای آمریکایی در چند سال گذشته بایننس را به‌دقت زیر ذره‌بین تفحص گذاشته اند
چه روندی به کناره‌گیری چانگ‌پنگ ژائو ختم شد؟
همان‌طور که اشاره شد نهادهای متعدد نظارتی همواره به‌دنبال پیگیری و تفحص در امور دارایی‌های رمزنگاری‌شده و پروژه‌های دنیای بلاک‌چین بوده‌اند ولی زمانی مساله و عمق آن زمانی مشخص شد که یکی از مهم‌ترین رقبای بایننس روند فروپاشی و ورشکستگی‌اش را آغاز کرد. حدود یک سال پیش، در نوامبر ۲۰۲۲، بحران نقدینگی اف‌تی‌ایکس (FTX) شروع و آشکار شد. سی‌زی از ابتدا در همه اخبارها و پیشامدهای متخلف مرتبط‌با این بحران حضور موثری داشت. در واقع شروع دومینوی سقوط اف‌تی‌ایکس به‌نوعی از وبگاه کوین‌دسک (CoinDesk) آغاز شد. این وبگاه در همان روزها در گزارشی فاش کرد که وضعیت این صرافی و شرکت پیشتیبانش ناخوشایند است و ترازنامه اسفناکی دارد.
در ابتدا سی‌زی قصد داشت بایننس را از موقعیتی که در این صرافی بحران‌زده دارد خارج کند؛ از این‌رو، معامله توکن بومی اف‌تی‌ایکس (به‌اختصار FTT) را متوقف کرد و کمی بعد، مشخص شد که وی به‌دنبال نجات این صرافی با خرید آن است. آشکار شدن کمبود نقدینگی بیش از شش میلیارد دلاری این صرافی موجب شد تا وی میز معامله را ترک کند و مدیر اجرایی و موسس این صرافی، سم بنکمن-فرید (Sam Bankman-Fried) هم به‌سرعت اعلام ورشکستگی کرد. درواقع، در این هنگام نقش سی‌زی از سوی بسیاری از فعالان بازار کریپتو تحسین می‌شد چراکه وی کوشید تا شفافیت را ارتقا دهد و مدل‌های اثبات میزان ذخایر از راه یک بلاک‌چین عمومی آشکار و اثبات شود. هرچند بسیاری از منتقدان و کارشناسان این عرصه از وجود ابهام و گنگ بودن میزان بدهی‌های بایننس اعلام نگرانی کردند.
گفتنی است که از ۲۰۱۹ بایننس در اف‌تی‌ایکس سرمایه‌گذاری کرده بود و سال ۲۰۲۱ بیش از دو میلیارد دلار از سهام خود را نقد کرد و در اختیار شرکت مادر اف‌تی‌ایکس قرار داد که بخش مهمی از این مقدار طبق توافقات برای پرداخت‌های توکن FTT صرف می‌شد. مساله‌ای خبر از مشکلات این اکوسیستم می‌داد. نکته جالب‌توجهی نیز در همین دوران اتفاق افتاد، از میانه سال ۲۰۲۱، بایننس با وزارت دادگستری ایالات متحده همکاری کرد تا درباره این شرکت تحقیق و تفحص گسترده‌ای انجام دهد.
از فروپاشی پرسروصدای اف‌تی‌ایکس، دادستانی ایالات متحده تمام‌قد وارد ماجرا شد و ارتباط این دو رقیب برایشان پرسش‌برانگیز شد. از این‌رو، علاوه‌بر اف‌تی‌ایکس و شرکت مادر آن، بایننس و سی‌زی نیز در قلب تحقیقات دادستانی جای گرفتند. همه این اتفاقات زمانی رخ داد که رگولاتورهای اقتصادهای بزرگ جهان، به‌شدت با بایننس درگیر شدند و راه را بر آن بستند. به‌طور مثال سال ۲۰۲۰ دولت انگلستان محدودیت‌های شدیدی بر عملکرد بایننس اعمال کرد و نتیجه توقف ثبت‌نام کاربران جدید بریتانیا در بایننس شد. نتیجه این اقدامات در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۳ آشکار شد؛ دادستان کل ایالات متحده «مریک بی. گارلند» (Merrick B. Garland) با همراهی وزیر دارایی «جنت ال. یلن» (Janet L. Yellen) یک کنفرانس خبری در واشنگتن برگزار کرده و در آن علیه این دو مدیر اجرایی (سی‌زی و بنکمن-فرید) و اعلام جرم و وجود ارتباطات میان پرونده‌های آن‌ها را رسانه‌ای کرد. وی اعلام کرد: «وزارت دادگستری در تلاشی موفقیت‌آمیز [و مستدل] مدیران اجرایی دو تا از بزرگ‌ترین صرافی‌های ارزهای دیجیتال جهان را در دو پرونده مجرمانه مجزا تحت تعقیب قرار داده است. پیام در این‌جا باید واضح باشد: به‌کار بردن فناوری‌های جدید برای زیر پا گذاشتن قانون شما را به اخلال‌گر تبدیل نمی‌کند، بلکه از شما مجرم می‌سازد».
از میانه سال ۲۰۲۱، بایننس با وزارت دادگستری ایالات متحده همکاری کرد تا درباره این شرکت تحقیق و تفحص گسترده‌ای انجام دهد.
اقدامات ژائو و بایننس
در همان روز کنفرانس خبری، سی‌زی علاوه‌بر پذیرش جرم و پرداخت جریمه اعلام کرد که از سمت خود به‌عنوان مدیر اجرایی شرکت کناره‌گیری می‌کند. چانگ پنگ ژائو در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر پیشین) ابراز پشیمانی کرد و مسوولیت اشتباه‌های خود را بر عهده گرفت. در ادامه هم اشاره کرد که قصد دارد پس از مدت‌ها به خود مرخصی بدهد و استراحت کند ولی اعلام کرده این پایان کارش نیست. وی در همین پیامش اعلام کرد که به کارش در بایننس به‌عنوان مشاور -بدون اثر اجرایی مستقیم- و سرمایه‌گذاری غیرفعال در پروژه‌های مختلف بلاک‌چینی و دارایی‌های رمزنگاری‌شده ادامه خواهد داد.
درواقع، به‌نظر میرسد شرایط مدیر اف‌تی‌ایکس و محکومیتش در دادگاه فدرال به جرم کلاه‌برداری، سی‌زی را ناگزیر به همکاری و پذیرش معامله با دادگستری ایالات متحده کرده است. وی در این معامله به‌طور داوطلبانه خود را به دادگاه فدرال در سیاتل معرفی و به تخلفاتش در زمینه پول‌شویی و دور زدن تحریم‌های وزارت دادگستری ایالات متحده اعتراف کرد. علاوه‌بر پرداخت غرامت از سوی بایننس، این شرکت موافق کرده تحت نظارت قضایی پنج ساله قرار بگیرد و وزارت خزانه‌داری و نهادهای نظارتی دیگر نیز به دفاتر و اسناد شرکت دسترس داشته باشد، به‌طور رسمی، بایننس انتصاب یک ناظر دولتی را برای نظارت بر عملیات خود نیز پذیرفته است. بر پایه توافق، از جریمه تعیین‌شده، ۹۶۸ میلیون را OFAC و ۳.۴ میلیارد دلار شبکه مبارزه جرایم مالی وزارت خزانه‌داری دریافت خواهد کرد.
در چنین شرایطی، بر پایه قوانین فعلی، سی‌زی با احتمال حبسی حداکثر ۱۸ ماهه مواجه است. اگرچه شواهد نشان می‌دهد که ممکن است سیستم قضایی به‌دنبال مجازات شدیدتری باشد. چانگ‌پنگ ژائو از لحظه کناره‌گیری تا سه سال پس از انتصاب ناظر دولتی از هرگونه مشارکت «مستقیم و فعالانه» در بایننس نیز منع شده است.
دعاوی و اتهامات دیگر علیه بایننس
سال گذشته، SEC علیه شرکت‌های بزرگی در این صنعت، از جمله کوین‌بیس (Coinbase)، دعاوی حقوقی مهمی را ثبت کرده است. به‌تازکی SEC از Kraken، یکی دیگر از صرافی‌های ارز دیجیتال شکایت و آن را متهم کرد که بدون ثبت‌نام و احراز هویت مناسب فعالیت و سپرده‌های مشتریان را با دارایی‌های شرکت ترکیب می‌کند.
رگولاتورهای ایالات متحده پیشتر نیز اقداماتی را برای متهم و جریمه کردن بایننس انجام داده‌اند که این صرافی با توافق با این نهادها و پرداخت جریمه‌ها آن‌ها را مختومه کرده بود. در ماه مارس، کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) یک شکایت مدنی علیه شرکت و چانگ‌پنگ ژائو تنظیم و آن‌ها را به نقض مقررات مالی طراحی شده برای محافظت از سرمایه‌گذاران آمریکایی متهم کرد. در این اتهام آمده است که بایننس کاربران مستقر در ایالات متحده را تشویق کرده است تا معاملات مشتقه بیت‌کوین (BTC)، اتر (ETH) و سایر رمزارزها (این نهاد همه آن‌ها را در رده کالا طبقه‌بندی می‌کند) را با وی‌پی‌ان (VPN) انجام دهند تا از مقررات این کشور فرار کنند. در ماه ژوئن ۲۰۲۳، SEC بایننس را به سواستفاده از وجوه مشتریان و ارایه اطلاعات نادرست به قانون‌گذاران متهم کرد. قابل توجه است که SEC در این کنفرانس خبری و توافق غایب بود که می‌تواند نشانه ناتمام ماندن کار این نهاد با بایننس باشد.
در ماه ژوئن ۲۰۲۳، SEC بایننس را به سواستفاده از وجوه مشتریان و ارایه اطلاعات نادرست به قانون‌گذاران متهم کرد
بر اساس ادعاهای SEC، بایننس میلیاردها دلار از سرمایه مشتریان را به یک شرکت جداگانه زیر نظر شخص سی‌زی، به نام Merit Peak Limited، انتقال داده است. این اتهام یکی از ارتباطات بایننس و وقایع پیرامون سقوط اف‌تی‌ایکس است چراکه در جریان بنکمن-فرید با این شرکت مرتبط بوده است.
همچنین دادگاه مدعی شده اسنادی در دسترس دارد که سی‌زی و دیگر کارمندان ارشد بایننس آگاهانه در حال دور زدن مقررات، از جمله بخش‌هایی از قوانین رازداری بانکی بوده‌اند. حسب این قوانین موسسه‌های مالی ملزم به تایید هویت مشتریان هستند، همچنین دادوستدشان با مجرمان یا افراد تحریم‌شده از سوی دولت ایالات متحده ممنوع خواهد بود و باید کسب‌وکارهای مستقر در ایالات متحده را نزد نهادهای قانونی ثبت کنند. اسناد دادگاه همچنین نشان می‌دهد که مشتریان کشورهای تحریم‌شده‌ای مانند کوبا و سوریه توانسته‌اند به پلتفرم بایننس دسترسی داشته باشند. ضمن این‌که ادعاها و گمانه‌زنی‌های حاکی‌از دسترسی داشتن گروه‌های تروریستی چون القاعده و ناتوانی این صرافی در پیشگیری از این دسترسی است.
پیامدهای این رخداد و کناره‌گیری سی‌زی
بلافاصله پس از کناره‌گیری سی‌زی اعلام شد که با یکی از مدیران ارشد و موثر بایننس، ریچارد تنگ در حال مذاکره هستند تا سمت مدیریت اجرایی را بپذیرد. پس از مدتی مذاکره مدیر منطقه‌ای-جهانی بایننس به این سمت منصوب شد. وی بیش از سه دهه در صنعت مالی تجربه دارد و پیش از پیوستن به بایننس در ۲۰۲۱ نیز در سمت مدیر سازمان تنظیم مقررات مالی در بازار ابوظبی و به‌عنوان مدیر ارشد در سازمان‌های مالی کشور سنگاپور فعالیت می‌کرد.
مجموعه اقدامات اجرایی انجام‌شده در سال جاری تاثیر منفی بر دادوستد و نرخ تجاری بایننس داشته است. پس از شکایت SEC، بانک‌ها روابط خود را با بایننس قطع کردند که به تعلیق بخش قابل‌توجهی از فعالیت‌های تجاری آن منجر شد. چندین مدیر عالی‌رتبه نیز این شرکت را ترک کرده‌اند.
با این حال، اعترافات و معامله اخیر بایننس و چانگ‌پنگ ژائو ضربه قابل‌توجهی به شهرت آن‌ها و به‌طور کلی صنعت کریپتو وارد می‌کند. نتیجه مراحل قانونی و تاثیر متعاقب آن بر عملیات بایننس و بازار گسترده‌تر ارزهای دیجیتال باید دیده شود.
اعترافات بایننس و چانگ‌پنگ ژائو ضربه قابل‌توجهی به شهرت آن‌ها و به‌طور کلی صنعت کریپتو وارد می‌کند
آیا اتهامات سی‌زی واقعی هستند؟
تا این‌جا فقط گزارشی ارایه شد از شرایطی که برای سی‌زی و بایننس پیش آمده است و واکنش‌ها و تحلیل‌های رسمی و رخدادهای پیرامونی مرور شدند؛ حال به‌جاست که بپرسیم از این همه جنجال چقدر آن واقعی است؟ چقدر این رفتار بنابر قانون و عدالت بود؟ بنابراین بیایید فرض کنیم که تیاتری می‌بینیم که چهار پرده دارد.
پرده یکم:
اجازه دهید فرض کنیم همه قوانین ایالات متحده را می‌پذیریم و عملکرد ساختارهای نظارتی و قضایی این کشور را نیز موثر و آنی ارزیابی می‌کنیم؛ به‌عبارتی فرض کرده‌ایم آن‌ها واقعا «صادق و کارآمد» هستند. این فرض دور از ذهن نیست کارنامه نهادهای نظارتی و قانون‌گذاری در آمریکا به‌واقع روشن است، هرچند که همه‌چیز در جهت باقی ماندن این کشور در راس قدرت اقتصادی بین‌المللی است. در واقع عدالت، سلامت و توسعه بین‌المللی در اقتصاد، در دستور کار ایالات متحده آمریکا نیست. از سوی دیگر، می‌دانیم که تقریبن هر واحد پول رسمی که جابه‌جا می‌شود یا معامله‌ای در جهان صورت می‌گیرد، اگر به‌هر شکل، مستقیم یا غیرمستقیم به حتی یک دلار آمریکا ختم شود، از نظر وزارت خزانه‌داری این کشور دور نمی‌ماند چراکه باید هر دلار آمریکا U-turn را در خاک ایالات متحده بگذراند. همچنین بر کسی پوشیده نیست که قریب‌به اتفاق معاملات رسمی جهان با دلار انجام می‌شود. بنابراین اگر کسی بخواهد یک فعالیت اقتصادی انجام دهد که آمریکا آن را خلاف می‌داند یا ذیل تحریم‌های این کشور قرار می‌گیرد، سه راه بیشتر ندارد یا این کار را به‌طور کاملن نقدی انجام دهد یا علمیات‌های پیچیده حسابداری ترتیب دهد یا این‌که از دولت ایالات متحده اجازه بگیرد که با این کار کنار بیاید.
پرده دوم:
بایننس ۲۰۱۷ در چین پایه‌گذاری شد و سپس برای توسعه کار خود، در مالت، برمودا، سنگاپور و دیگر مکان‌هایی که از نظر مالی و مالیاتی قوانین ساده‌تری دارند و همچنین به‌نوعی از مراکز حساب‌های فراساحلی محسوب می‌شوند، دفاتر و نهادهای وابسته‌اش را گسترش داد. سپس به‌طور رسمی در کشورهایی مانند ایالات متحده، بریتانیا و دیگر کشورهای پیشرفته صنعتی و اقتصادی فعالیت خود را آغاز کرد. در همین مدت نیز، سرعت رشد و ترقی این شرکت، به‌شدت بالا و مثال‌‌زدنی بود. بایننس فقط در ۲۰۲۲ به‌تنهایی بیش از ۱۲ میلیارد دلار درآمد داشته است. هم‌اکنون نیز، پس از ظهور رقبای قوی و همچنین این مشکلات قضایی، بیش از ۳۰ درصد سهم معاملات بازار ارزهای دیجیتال در اختیار بایننس مانده است.
پرده سوم:
از طرف دیگر، سی‌زی، به‌واقع پدر بازار و اقتصاد دارایی‌های رمزنگاری‌شده است. او هم از نظر فنی حوزه بلاک‌چین و اقتصاد دیجیتال و هم از نظر توانایی‌های نرم بسیار بامهارت محسوب می‌شود. بسیاری از افراد متخصص و ژرف‌اندیش در این حوزه تلاش کردند ولی درنهایت، بنیان‌گذار بایننس بود که یک‌تنه، مسایلی چون امنیت شبکه، چالش‌های مصرف انرژی استخراج بیت‌کوین، اعتبار و جهان‌روایی دارایی‌های بی‌مرکز را بررسی و تحلیل می‌کرد و توضیح می‌داد و افکار عمومی بین‌المللی را اقناع می‌کرد که مسایل رفع‌‌شدنی هستند و این عرصه نوین راه‌حل‌های بسیار خوبی برای شرایط فعلی دارد. مباحث پس از وی، مورد تحقیق و تحلیل آماری قرار می‌گرفت و اغلبشان تاییدکننده نظر بنیان‌گذار بایننس بود. درواقع، نهادهایی مانند صندوق بین‌المللی پول، پس از قدرت گرفتن بایننس، خدمات و مزایایش و نگرش ژائو بود که دیگر نتوانستند فقط با بدبینی به بازار دارایی‌های دیجیتال بنگرند و شروع به تشویق کشورها کردند تا به این عرصه و رگولاتوری «منطقی» در این زمینه گام بگذارند. از سوی دیگر، به‌طور جدی، شخص سی‌زی منتقد و نمایان‌کننده مشکلات و مسایل نظام‌های مالی و اقتصادی سنتی است. در یک کلام اگر بگوییم سی‌زی در حال نبردی طاقت‌فرسا با هژمونی سیستم مالی مسلط بود، اغراق نکرده‌ایم.
اگر بگوییم سی‌زی در حال نبردی طاقت‌فرسا با هژمونی سیستم مالی مسلط بود، اغراق نکرده‌ایم
پرده چهارم:
بسیاری از شرکت‌های مهم دنیا، به‌طور آشکار یا پنهان در زمینه دارایی‌های رمزنگاری‌شده فعال شده‌اند. برای مثال شرکت غول‌آسایی چون بلک‌راک (BlackRock) که نزدیک به ۹۰۰۰ میلیارد از دارایی‌های جهان را مدیریت می‌کند، قصد دارد ETF بیت‌کوین را در بورس نیویورک عرضه کند. این شرکت‌ها همان‌طور که به اقتصاد سنتی و هژمونی بانکداری رایج و بانک‌های مرکزی کشورها احترام می‌گذارند و با دولت‌ها هماهنگ هستند و به‌نوعی مورد اعتمادشان محسوب می‌شوند، در حال ورود به عرضه‌های نوین هستند. این در حالی است که سی‌زی و بایننس، حریفان تازه‌نفسی هستند که می‌کوشند قواعد بازی را به نفع شفافیت بیشتر، تمرکززدایی و دسترسی همگانی‌تر تغییر دهند.
می‌توان چندین پرده دیگر به این نمایش افزود ولی از حوصله این مقاله خارج است؛ از این‌رو، با همین چهار پرده‌ای که روایت شد، ادامه می‌دهیم. ورود بایننس به ایالات متحده آمریکا همزمان بود با دوران دولت «دونالد ترامپ» (Donald Trump) که شدیدترین سخت‌گیری‌های اقتصادی و تحریمی را اجرا می‌کرد. با توضیحاتی که در پرده یکم دادیم، درواقع، بدون توافق و هماهنگی با دستگاه‌های این کشور، تقریبن می‌توان اطمینان داشت که هیچ اقدام اقتصادی در خاک این کشور نمی‌توانست انجام شود که یک‌سویه فرامرزی و بین‌المللی داشته باشد. حال به پرده دوم نگاهی داشته باشید، خاستگاه بایننس چین بود و همچنین، عملکرد و ذهنیت شخص سی‌زی کاملن روشن است. بی‌تردید بایننس از لحظه ورودش، زیر ذره‌بین بوده و هشدارهای قرمز برایش به صدا درآمده، با این حساب چطور ممکن است از همان ابتدا، دولت مانع تخلفات بایننس نشده باشد؟ چطور رقبای قدرتمندی از دنیای مالی سنتی و همچنین دیجیتال که معمولن اشراف اطلاعاتی عمیقی دارند، هیچ دردسر یا افشاگری پرسروصدایی به راه نینداخته‌اند؟
از سوی دیگر، چانگ‌پنگ ژائو در زمینه تجارت و تعامل با دولت‌ها، فرد بسیار باتجربه‌ای است و اشراف کاملی به شرایط بین‌المللی، فناوری اطلاعات و اینترنت دارد. چطور امکان دارد چنین شخصی مدارکی بر جا گذارد که به‌طور مستقیم به مجرم شدن خودش منجر شود. ضمن این‌که از رفتار این شخص و آگاهی‌اش از شرایط بحرانی، چنین برمی‌آید که وی برای معامله با دادستانی آمریکا آماده بوده است. ضمن این‌که بایننس نیز بدون هیچ مخفی‌کاری با نهادهای مختلف مدت‌هاست همکاری می‌کند. آیا سی‌زی مانند یک چریک فدایی از خودگذشتگی کرده تا تحریم‌های ظالمانه را دور بزند؟ یا می‌خواهد فلسفه کاری دنیای مالی دیجیتال را با هزینه‌ای چنین هنگفت ترویج کند؟ یا به‌صورت احمقانه‌ای فقط می‌خواسته از معاملات غیرقانونی درآمد بیشتری برای خودش و بایننس به ارمغان بیاورد؟ در این‌جا چنین پرسش‌هایی پرده دوم و سوم را به یادمان می‌آورد. شخصی با چنین جایگاهی و صرافی با چنین درآمد سرسام‌آوری، بی‌محابا تخلفات سنگینی را انجام داده، به‌طور ناشیانه‌ای آن‌ها را پنهان کرده یا از وقوعشان جلوگیری نکرده و اکنون نیز چنین راحت راه را بر همه نهادها باز گذاشته است تا تنبیه‌شان کنند.
می‌توان از نقطه نظر دیگری نیز به موضوع نگریست. برای مثال در بخشی از اتهامات علیه بایننس چنین آمده که در رابطه معاملاتی این صرافی با کاربران ایرانی درمجموع و طی سال‌ها، حدود ۹۰۰ میلیون دلار تخلف رخ داده است. اگر این عدد را بر حجم کل معاملات و سالیان متعدد وقوع آن تقسیم کنیم، سود حاصل از این تخلفات حجمی ناچیز و قابل‌چشم‌پوشی از درآمدها و چرخش مالی این صرافی را پوشش می‌دهد. یعنی بابت سودی کوچک بایننس خود را به چنین دردسر عظیمی انداخته است؟ همچنین در همین مثال ایران، باید این نکته تکان‌دهنده را در نظر داشت که سی‌زی برای دور زدن تحریم‌های ظالمانه‌ای در دولت بایدن بازخواست می‌شود که ترامپ پس از خروج یک‌سویه از توافق هسته‌ای علیه ایران وضع کرده بود و دموکرات‌ها به‌صورت گسترده مخالفت خود را با این اقدام آشکار کردند. درحالی‌که در دولت جمهوری‌خواهان ستیزه‌جو و سخت‌گیر معلوم نیست با چه جادویی اجازه معاملات با ایران صادر می‌شده یا از چشمشان پنهان می‌مانده، در دولت دموکرات‌ها به رهبری بایدن، به‌خاطر تحریم‌هایی که غلط خوانده می‌شد، یک صرافی پیشرو ارزهای دیجیتال و مدیر توانمندش در حال مواخذه شدن است.
سی‌زی برای دور زدن تحریم‌های ظالمانه‌ای در دولت بایدن بازخواست می‌شود که ترامپ پس از خروج یک‌سویه از توافق هسته‌ای علیه ایران وضع کرده بود
در نظر گرفتن رفتارهای پیشین ایالات متحده و دقت و چابکی بالای نهادهای نظارتی این کشور، به‌واقع، پرسش‌های بسیاری را به ذهن می‌آورد: این پرونده علیه تخلفات است یا علیه دنیای بلاک‌چین و یکی از رهبرانش؟ چنین فشار هنگفتی فقط ناشی از دور زدن قانون است؟ آیا این‌جا باید به نقش یا نقش‌هایی از پرده چهارم نمایش اشاره کنیم؟ نهادهای سنتی مالی دستی بر این آتش دارند یا باید به عوامل دیگری نیز فکر کرد؟
شاید اشاره به یکی از حواشی پیرامون مثال‌مان ETF بیت‌کوین بلک‌راک، جالب توجه باشد. شرکت‌های بسیاری برای گرفتن مجوزهای لازم تلاش کردند و شکست خوردند ولی همزمان بلک‌راک به‌نظر میرسد علی‌رغم مخالفت‌ها در حال موفق شدن است. نکته شگفت‌انگیز این‌که بلک‌راک تلاش‌هایش برای اخذ مجوزها را همزمان با بالا گرفتن نظارت‌ها بر بایننس و با همراهی یکی از صرافی‌های قدرتمند رقیب یعنی کوین‌بیس آغاز کرد.
ممکن است همه این گفته‌ها، چندان درست نباشد و بدبینی موجب شده چنین به‌نظر برسد ولی نمی‌توان به‌سادگی پذیرفت که تخلفاتی در این سطح به‌سادگی با یک معامله و پرداخت جریمه تمام شود. نمی‌توان به‌سادگی این احتمال را رد کرد که سی‌زی در حال نجات آفریده خود در رقابت با قدرت نهادهای سنتی مالی دولتی و خصوصی است، نه فقط تخلفاتی مثل دور زدن تحریم‌ها.
حتی اگر بدبینی را کنار بگذاریم، باز هم همه پرونده‌‌ها و اظهارنظرهای رسمی و سیاست‌ها از سوی نهادهای دولتی و بین‌المللی قانونی و تنظیم‌گری و سازمان‌های پولی و بانکی سنتی، نشان از مقاومت بزرگی در برابر این عرصه مالی نوین است. در خوش‌بینانه‌ترین حالت نیز، این چنین مقاومتی به دلایلی همچون درک نادرست از فلسفه دارایی‌های دیجیتال، شک درباره کارآمدی رمزارزها و فناوری بلاک‌چین، از بین رفتن انحصار دولت‌ها و بانک مرکزی در هدایت و کنترل سیستم پولی بازمی‌گردد. بدیهی است که ساختارهای سنتی برای حفاظت از خود، در برابر رهبران ساختارهای نو جبهه‌گیری کنند و از امکانات خود در این رقابت به هر شکلی سود ببرند. این موضوع بارها در تاریخ تکرار شده است، از مقاومت در برابر نظرات گالیله گرفته تا مقاومت برابر اینترنت ۵G. چانگ‌پنگ ژائو و بایننس نیز، به‌نظر میرسد، بیش از موضوع تخلفات در میدان تقابل دنیای قدیم و جدید می‌جنگند.
می‌توان امیدوار بود که سی‌زی، این کارآفرین خوش‌فکر به‌زودی خود و صرافی‌اش را نجات می‌دهد و این پیچ تند را نیز پشت می‌گذارد. باید منتظر بود و به تماشا نشست.
در همین رابطه این مصاحبه را نیز بخوانید
منابع:
https://www.justice.gov/opa/pr/binance-and-ceo-plead-guilty-federal-charges-4b-resolution
https://www.nytimes.com/2023/11/21/technology/binance-changpeng-zhao-pleads-guilty.html
https://www.forbes.com/advisor/investing/cryptocurrency/who-is-changpeng-zhao
https://www.investopedia.com/who-is-changpeng-zhao-6828869
https://www.coindesk.com/policy/2023/11/28/changpeng-cz-zhao-steps-down-from-binanceus-board
https://www.linkedin.com/pulse/binance-effect-what-czs-exit-means-crypto-markets-anndy-lian-o0sgc
