اگرچه در حال حاضر، رباتها در مقایسهبا پیچیدگیهایی که در آینده انتظار میرود، ابزاری بهنسبت ساده هستند، اما با پیشرفت فناوری و توسعه هوش مصنوعی، پیشبینی میشود که عملکردی بهمراتب پیشرفتهتر و هوشمندتر داشته باشند. این پیشرفتها در زمینههای مختلف فعالیتهای انسانی، بهویژه در زمینه تکنولوژی، تاثیر قابل ملاحظهای خواهد گذاشت. در این مقاله سعی داریم تا به مفهوم اثبات انسانیت (Proof of Humanity) بپردازیم و نحوه استفاده از این مکانیزم را برای احراز هویت انسانها بررسی کنیم.
عناوین این مقاله:

مکانیزم اثبات انسانیت که بهاختصار آن را با POH میشناسند، روش نوینی است که با استفادهاز فناوری و هوش مصنوعی، امکان احراز هویت انسانها را فراهم میکند. این مکانیزم توسط برنامهنویسان و مهندسان مختلف توسعه داده شده و بهعنوان یک ابزار قدرتمند در مبارزه با تقلب و سواستفاده در محیطهای مجازی و دیگر حوزهها به کار میرود. این مقاله به بررسی نحوه عملکرد و کاربردهای مختلف مکانیزم POH در افزایش امنیت و اعتماد در جوامع آنلاین میپردازد و نشان میدهد که چگونه این تکنولوژی میتواند به بهبود تجربه افراد در دنیای دیجیتال کمک کند.
در دنیای پیشرفته و پرچمدار ارزهای دیجیتال، هوش مصنوعی و مکانیسمهای قابل برنامهریزی بهمراتب فراتر از مرحله تحقیقاتی قرار گرفته و بهعنوان ابزارهایی کارآمد در جعل هویت و نقض امنیت در این اکوسیستم به کار گرفته میشوند. این موضوع برای امنیت و پایداری ارزهای دیجیتال بسیار نگرانکننده است، زیرا امکانات فنی بالاتر و توانمندیهای بیشتری در دسترس دشمنان فناوری قرار میگیرد.
تاکنون، تعدادی راهحل متنوع برای مقابله با این چالشها ارایه شده، اما یکی از رایجترین و شناختهشدهترین آنها کپچا (Captcha) است. کپچا بهعنوان یک تست احراز هویت استفاده میشود که بر اساس تشخیص تصاویر یا تایپ کلمات معین توسط انسان، تشخیص میدهد کاربر یک انسان واقعی یا یک ربات است. با این حال، با توجهبه رشد روزافزون توانمندیهای هوش مصنوعی، حتی کپچا نیز دیگر نمیتواند بهتنهایی از جلوگیری از تقلب و جعل هویت اطمینان حاصل کند.
بنابراین، نیاز به یک آزمایش احراز هویت دیجیتال نیز حس میشود تا به کاربران اجازه دسترسی به سرویسها و منابع آنلاین با اطمینان از هویت انسانی آنها داده شود.
اثبات انسانیت، بهعنوان یک سیستم مبتکرانه در شبکه اتریوم (Ethereum)، این هدف را پیگیری میکند. در این مطلب با عملکرد و اهمیت این سیستم در بهبود امنیت و اعتماد در دنیای دیجیتال آشنا خواهیم شد. این سیستم با استفادهاز مکانیزمهای هوش مصنوعی و تکنولوژیهای پیشرفته، توانایی تشخیص انسان از ربات و ارتقای سطح اطمینان در تعاملات میان افراد را افزایش میدهد و ارزشی اساسی در جهت ایجاد یک دنیای دیجیتال امن و پایدار را فراهم میسازد.
مفهوم اثبات انسانیت چیست؟
اثبات انسانیت، یک سیستم مبتکرانه از احراز هویت است که با همکاری دو شرکت برجسته «کلروس» (Kleros) و «دموکراسی ارث» (Democracy Earth)، روی بلاکچین اتریوم توسعه یافته است. این سیستم با برداشتن از فناوری بلاکچین و هوش مصنوعی، یک رویکرد نوین به امنیت و احراز هویت در دنیای دیجیتال ارایه میدهد.
طبق گفته این دو شرکت، اثبات انسانیت بهطور خاص یک برنامه غیرمتمرکز یا دیاپ (dApp) است و به کاربران امکان میدهد تا هویت خود را با ارسال تصاویر یا فیلمهای معین تایید کنند. این اقدام بهوضوح تضمین میکند که کاربر واقعی است و از یک حساب سیبیل (Sybil) استفاده نمیکند. درواقع، POH توانایی ایجاد یک لیست از هویتهای تاییدشده انسانی را دارد که از تقلب و نقض امنیت در برابر حمله سیبیل (Sybil Attack) محافظت میکند. در حمله سیبیل، تعدادی حساب جعلی از کاربران ساخته میشود که این حسابها، شبکه و عملکرد آن را به دست میگیرند.
اثبات انسانیت یک برنامه غیرمتمرکز یا دیاپ (dApp) است و به کاربران امکان میدهد تا هویت خود را با ارسال تصاویر یا فیلمهای معین تایید کنند.

این سیستم نهتنها از پایداری ارزهای دیجیتال و سیستمهای مبتنیبر بلاکچین حمایت میکند بلکه امنیت و اعتماد را نیز در دنیای دیجیتال تقویت میکند. با توجهبه رشد روزافزون فناوریهای ارتباطی و انتشار اخبار جعلی، اثبات انسانیت به یکی از ویژگیهای اساسی جلوگیری از تقلب و تخلف در فضای دیجیتال تبدیل شده است. این سیستم بهطور چشمگیری به تامین امنیت شبکهها و انجام معاملات کمک کرده و نقش مهمی در بهبود تجربه کاربران در فضای مجازی ایفا میکند.
هدف اصلی پروژه اثبات انسانیت چیست؟
پروژه اثبات انسانیت، درواقع با هدف احراز هویت انسانها از طریق یک رویکرد غیرمتمرکز و نوین انجام میشود. این پروژه با همکاری شرکت دموکراسی ارث به عرضه طرح «درآمد پایه جهانی» (Universal Basic Income) اقدام کرده و توکن UBI را به تمام افرادی که هویتشان از طریق این سیستم احراز هویت شده است، توزیع میکند.
این سیستم به کاربران اجازه میدهد تا با ارایه مدارک و اطلاعات معتبر، هویت خود را تایید کرده و درنتیجه به برخی از مزایا و خدمات دسترسی داشته باشند. همکاری با دموکراسی ارث و عرضه طرح درآمد پایه جهانی، این پروژه را به یک مبارزه فعال برای ایجاد تغییرات اجتماعی و اقتصادی تبدیل کرده است.
با توجهبه گسترش فناوری بلاکچین و اهمیت امنیت هویت در دنیای دیجیتال، اثبات انسانیت نقش مهمی در تضمین امنیت و شفافیت اطلاعات انسانها بازی میکند. این پروژه نهتنها به تعیین هویت افراد کمک میکند بلکه امکان توزیع منابع مالی بهصورت عادلانهتر و بر اساس نیازهای اساسی افراد را فراهم میآورد. به این ترتیب، اثبات انسانیت بهعنوان یک مثال برجسته از ارتباط میان فناوری بلاکچین و اهداف اجتماعی و انسانی میتواند برای بهبود زندگی انسانها در دنیای مدرن موثر باشد.
اثبات انسانیت چه کاربردهایی دارد؟
طبق گفته شرکت کلروس، استفاده از اثبات انسانیت از کاربردهای مفید و زیادی برای همه افراد برخوردار است که در این قسمت قصد داریم به بیان دقیق این کاربردها بپردازیم.
درآمد پایه جهانی
درآمد پایه جهانی (UBI)، یک برنامه پرداخت دورهای است که با همکاری دو شرکت دموکراسی ارث و کلروس طراحی و ایجاد شده است. این طرح درآمدی عظیم با این شرط ضروری به تمام افراد یک جامعه تعلق میگیرد که بتوانند هویت انسانی خود را تایید کنند. از طریق ابزار اثبات انسانیت، توزیع عادلانه و جهانی درآمد به واقعیت پیوسته و تحقق مییابد. تنها شرط مورد نیاز برای شرکت در این برنامه، ثبتنام بهعنوان یک انسان تاییدشده است.

درواقع، این طرح نهتنها به افراد فرصتی میدهد تا بهعنوان اعضای یک جامعه در آن شرکت کنند، بلکه از اهمیت برابری و عدالت اجتماعی حمایت میکند. با توجهبه افزایش توانمندیهای فناوری بلاکچین و امکان اثبات هویت انسانی، این طرح به یک ابزار موثر برای توزیع معادل و منصفانه درآمد به تمامی اقشار جامعه تبدیل شده است. به این ترتیب، درآمد پایه جهانی و اثبات انسانیت بهعنوان دو عنصر اساسی با هم تلاقی میکنند تا به جلوگیری از نابرابریهای اقتصادی و ایجاد یک جامعه عادلانه و پایدار کمک کنند.
با توجهبه افزایش توانمندیهای فناوری بلاکچین و امکان اثبات هویت انسانی، این طرح به یک ابزار موثر برای توزیع معادل و منصفانه درآمد به تمامی اقشار جامعه تبدیل شده است
زمانیکه شما با موفقیت اثبات میکنید که انسان هستید، پروژه به شما بهعنوان پاداش یک توکن UBI در هر ساعت پرداخت میکند. این فرصت ارزشمندی است که به شما داده میشود تا از آن بهره ببرید و این طرحی است که نهتنها توانسته افراد معمولی را بهراحتی جذب خود کند، بلکه شخصیتهای برجسته نیز به این پروژه جذب شده و برای ثبتنام در آن ترغیب شدهاند. برای مثال، «امانوئل جینوبیلی» (Emanuel Ginóbili)، بسکتبالیست سابق آرژانتینی که در سطح جهانی شناخته شده است، تصمیم گرفت تا در تاریخ ۲۱ آوریل امسال در پلتفرم اثبات انسانیت ثبتنام کرده و UBI خود را دریافت کند.
شناسههای جهانی و هویتهای حاکمیتی
اثبات انسانیت ارتباط مستقیمی با شناسههای جهانی و هویتهای حاکمیتی دارد. این سیستم امکان ایجاد یک روش یکپارچه برای ورود به سیستم جهانی را فراهم میکند. از این رو، کاربران میتوانند بدون نیاز به وارد کردن مجدد دادههای شخصی خود بهسرعت و بهصورت امن به سرویسها و برنامههای مختلف وارد شوند.
یکی از مزیتهای اصلی این سیستم، این است که اطلاعات هویتی که توسط کاربران در اثبات انسانیت وارد میشود، بهعنوان یک شناسه جهانی قابل استفاده است. به این ترتیب، افراد میتوانند با یک بار تایید هویت، به تمامی سرویسها و برنامههای متصلبه این سیستم دسترسی داشته باشند، بدون اینکه به مجدد وارد کردن اطلاعات شخصی خود نیاز پیدا کنند. این موضوع به بهبود تجربه کاربری کمک میکند و همچنین از لحاظ امنیتی نیز موثر است.
در کل، این سیستم تلاش میکند تا باعث تسریع فرآیندهای ارتباطی و تسهیل انتقال اطلاعات در محیطهای متعدد شود، در حالیکه از امنیت و محرمانگی اطلاعات کاربران محافظت میکند.
سیستمهای صدور گواهینامه
با استفاده از مکانیزم اثبات انسانیت، افراد یا سازمانهایی که به بررسی اطلاعات شما نیاز دارند تا برای مثال عناوین شما در پلتفرمهای مختلف را بیابند، میتوانند این کار را بهسرعت و با دقت بسیار بالا ازطریق دادههایی که شما به پلتفرمها ارایه میدهید انجام دهند. از این رو، بهجای نیاز به بررسی گسترده و زمانبر اطلاعات شما، آنها میتوانند با دسترسی به یک نشان در نمایه فردی شما، بهسرعت و بهصورت اتوماتیک به اطلاعات مورد نظر دست یابند.
این ویژگی از PoH نهتنها زمان و تلاشهای مرتبطبا جستوجو و بررسی اطلاعات را بهشدت کاهش میدهد، بلکه همچنین دقت و صحت اطلاعات را افزایش میدهد. با توجهبه اینکه این سیستم بهصورت مبتنیبر بلاکچین عمل میکند و از اطلاعات تاییدشده و قابل اعتماد استفاده میکند، امکان وقوع خطاهای انسانی را به حداقل میرساند.

بهعبارت دیگر، اثبات انسانیت بهعنوان یک سیستم احراز هویت پیشرفته، به یک ابزار کارآمد برای دسترسی سریع و امن به اطلاعات شخصی و مهم در دنیای دیجیتال تبدیل شده است.
ایجاد امنیت در شبکههای جانبی با مکانیزم PoH
استفاده از اثبات هویت بر اساس اصل «۱ نفر برابر با ۱ رای» به واقعیت پیوسته و ایمن کردن شبکههای جانبی یا سایدچینها (side-chains) میتواند از اهمیت بسزایی برخوردار باشد. این روش از صداقت و انسانیت افراد در حل و فصل اختلافات و مسایل مربوطبه شبکههای جانبی بهره میبرد.
با توجهبه این اصل، هر انسان تنها اجازه دارد یک رای یا یک هویت در این شبکهها داشته باشد. این مساله بهعنوان یک محدودیت اساسی و اصلی به اطمینان از صداقت و انصاف در اعمال و تصمیماتی که در شبکههای جانبی صورت میگیرد، کمک میکند. به این ترتیب، میتوان مشکلاتی مانند تقلب، نقضها و اختلافات را به حداقل رساند و از برقراری اصل انصاف در روند تصمیمگیری و اعمال مربوط به این شبکهها اطمینان حاصل کرد.
گفتنی است پلتفرمهای متعددی از جمله Worldcoin، Proof of Humanity، BrightID، Idenam و Circles اعلام کردهاند که با پیشرفت مهارتهای رباتها، انسانها ممکن است با تهدیداتی مواجه شوند که به همراه آن درآمد پایه جهانی نیز کاهش پیدا کند. بر اساس دیدگاه «ویتالیک بوترین» (Vitalik Buterin)، همبنیانگذار دومین شبکه بلاکچینی بزرگ جهان یعنی اتریوم، این نگرانیها نشاندهنده ضرورت تدابیری برای توسعه سیستمهای احراز هویت دیجیتال انسانی است.
بوترین تاکید میکند که چنین سیستمهایی میتوانند در مسایلی مانند پیشگیری از ارسال هرزنامه و توزیع انرژی موثر باشند، به شرط اینکه از اصول تمرکززدایی پیروی کنند. این تمرکززدایی به کاهش وابستگی به مراکز متمرکز و همچنین جلوگیری از اشتباه در انتقال دادهها کمک میکند.
اگرچه طراحی و پیادهسازی این سیستمها پیچیده است، بوترین تاکید میکند که استفاده از پروتکلهای بدون اثبات هویت ممکن است جامعه را بهسمت تکنولوژیهای تایید هویت متمرکز، ارزهای قانونی و جوامع محدود ببرد.
پیشنهاد ویتالیک بوترین برای جایگزینی حاکمیت بر پایه توکن
همبنیانگذار اتریوم ادعا میکند که سیستم حاکمیت مبتنیبر توکن در شکل کنونی خود به تغییر نیاز دارد و پیشنهاد میدهد که گزینههای اثبات انسانیت یا اثبات مشارکت (Proof-of-Participation) در حاکمیت مورد استفاده قرار گیرند.
بر همین اساس، بوترین در یک پست طولانی انتقاداتی به سیستم حاکمیت مبتنیبر توکن در حوزه دیفای وارد کرده و اهمیت اصلاح و بهبود این سیستم را بیان میکند. او بر این عقیده است که این نوع حاکمیت میتواند بهضرر دیفای باشد. وی در این خصوص خاطرنشان کرده که حاکمیت مبتنیبر توکن، با معایبی همچون کاهش تمرکززدایی که در روشهای رایگیری متمرکز دیفای ایجاد میشود، مواجه است و به نظر میرسد این رویکرد با اصول اساسی تمرکززدایی در دیفای در تناقض قرار میگیرد.

بوترین با این انتقادات بهدلیل اهمیت حفظ تمرکززدایی و اصول دیفای، به تاکید بر سیستمهای تایید هویت دیجیتالی انسانی با تمرکز بر راستیآزمایی تاکید میکند. این انتقادات نشان میدهد که در جهت ایجاد جوامع دیجیتالی منصفانه و تمرکززدایی، باید به توسعه و استفاده از سیستمهای تایید هویت انسانی اهمیت بالایی داده شود.
خالق اتریوم همچنین «اثبات مشارکت» را بهعنوان یک گزینه ممکن و جایگزین برای سیستم حاکمیت مبتنیبر توکن معرفی میکند. در این رویکرد، حق رای به کاربرانی محدود است که در پروتکل یا پروژهای خاص مشارکت کردهاند و پیشنهاد میشود که حاکمیت بهصورت انحصاری بین آدرسهایی توزیع شود که واجد شرایط خاصی هستند. او همچنین این ایده را مطرح میکند که رایگیری درجه دوم نیز میتواند راهحلی منحصربهفرد برای حاکمیت غیرمتمرکز ارایه دهد، به این معنا که قدرت هر رایدهنده بهتناسب ریشه دوم از مقدار داراییهایی باشد که او برای داشتن حق تصمیمگیری در سیستم معرفی کرده است.
بوترین در ادامه انتقاد از سیستم مبتنیبر توکن حاکمیت، همچنین رویکرد «پوست در بازی» را معرفی میکند. این رویکرد باعث میشود هریک از رایدهندگان مسوول تصمیمگیریهای خود باشند و نه بهصورت جمعی.
«رایگیری و حاکمیت مبتنیبر توکن شکست میخورد زیرا در این سیستم، رایدهندگان بهصورت جمعی مسوول و پاسخگوی تصمیمگیریهایشان هستند. به این ترتیب، اگر یک نفر یک تصمیم نادرست بگیرد، همه باهم داراییهای خود را از دست میدهند و هرکدام بهصورت جداگانه پاسخگوی این مساله نمیشود.»
ویتالیک بوترین، همبنیانگذار اتریوم
دلیل انتقاد خالق اتریوم از سیستم حاکمیت مبتنیبر توکن چیست؟
در حال حاضر، اکثر پروژههای دیفای به مدیریت ارتقای پروتکل، صدور پاداش و سایر جنبههای انتخاب حاکمیت میپردازند. این سیستم حاکمیت بر اساس توکن عمل میکند، به این ترتیب که بیشترین دارندگان توکنها میتوانند رای خود را ارایه دهند و توزیع تصمیمات بر اساس مقدار داراییهایشان صورت میگیرد.
به همین دلیل است که بسیاری از پروژهها بهدلیل اینکه نهنگهای این توکنها میتوانند با توجهبه منفعت شخصی خود رای دهند، مورد انتقاد قرار گرفتهاند. این نهنگها میتوانند بر مبنای منفعت شخصی خود عمل کرده و به اختیار خود رای دهند، که این موضوع به ترازوی منصفانه بودن سیستم حاکمیت اشکال وارد میکند.
با توجهبه این نقدها، بحران حاکمیت در پروژههای دیفای به چالش کشیده شده و نیاز به اصلاح و بهبود این سیستمها جدیتر از همیشه به نظر میرسد. از این رو، انتقال به روشهایی مانند اثبات انسانیت یا ثبات مشارکت بهعنوان جایگزینهای بالقوه برای حاکمیت مبتنیبر توکن مطرح شده است که میتوانند به تحقق اصول تمرکززدایی و شفافیت در انتخابات و تصمیمگیریهای دیفای کمک کنند. این تغییرات به امید بهبود و بهرهوری در عملکرد پروژههای دیفای و تضمین انصاف و حاکمیت مشارکتی در این شبکهها ایجاد شدهاند.
ویتالیک بوترین به دو موضوع اساسی مرتبطبا حاکمیت مبتنیبر توکن تاکید کرده است. اولین موضوع، ناهماهنگی در انگیزه اعضای جامعه است. به عقیده او در این نوع حاکمیت، اعضا ممکن است انگیزههای متفاوتی داشته باشند و این موضوع میتواند به تضعیف واحدگرایی و همگرایی در جامعه منجر شود.
موضوع دوم مورد نظر بوترین، آسیبپذیری حاکمیت مبتنیبر توکن در برابر «خریدن رای» و «حملات همهجانبه» است. او بیان میکند که در این نوع حاکمیت، توکنها قابلیت خرید و فروش دارند و این موضوع میتواند به تحریف نتایج رایگیری و تصمیمگیریها منجر شود. همچنین، حملات همهجانبه توسط افراد یا گروههایی که منافع شخصی دارند، به سیستم حاکمیت نفوذ میکنند و میتوانند تصمیمات را به سمتی هدایت کنند که منافع آنها را تضمین میکند.
به نظر میرسد که اصلاح و بهبود حاکمیت مبتنیبر توکن نیازمند در نظر گرفتن این نقاط ضعف و تدبیر جدی در جهت پیشگیری از آسیبپذیریها و ایجاد یک سیستم حاکمیت منصفانه و قابل اعتماد در پروژههای دیفای است.
ویتالیک بوترین میگوید: «مهمترین کاری که امروز میتوان انجام داد، کنار گذاشتن این ایده است که رایگیری مبتنیبر توکن حاکمیت تنها شکل مشروع تمرکززدایی از حاکمیت است.»
همبنیانگذار اتریوم درباره پدیده «جدا شدن اجزا» (Unbundling) حرف میزند، که در این پدیده، فرآیند «خرید رای» با استفاده از وثیقههای ارز دیجیتال و داراییهای توکنیزهشده در فرآیند رایگیری رخ میدهد و سیستم حاکمیتی مبتنیبر توکن به وجود میآید. او توضیح میدهد که «جدا شدن اجزا» به این معنا است که وامگیرنده از قدرت حاکمیتی برخوردار میشود بدون آنکه به منافع اقتصادی خاصی متعهد باشد؛ و همچنین وامدهنده منافع اقتصادی خود را دنبال میکند بدون اینکه به قدرت حاکمیتی و رایدهی دسترسی داشته باشد.

نظر ویتالیک بوترین درباره راهاندازی پروژه ورلدکوین (WLD)
بهدنبال راهاندازی سیستم تایید هویت انسانی پروژه ورلدکوین (WorldCoin)، ویتالیک بوترین دیدگاه خود را در این خصوص در یک پست وبلاگ به اشتراک گذاشت. بحث اصلی این پست وبلاگ به پروژه ورلدکوین و چشمانداز آن و همچنین موضوع کلی توسعه توکن Worldcoin پرداخته است. بوترین بر این موضوع تاکید میکند که مفهوم اثبات هویت انسانی به اهمیت بسیاری دست یافته، زیرا با پیشرفت روزافزون هوش مصنوعی و فناوریهای مشابه، خط مرزی بین انسان و ماشین به شکل قابلتوجهی در حال از بین رفتن است.
بوترین اعلام کرد چنین سیستمهایی میتوانند به مسایلی مانند جلوگیری از هرزنامه و توزیع قدرت رسیدگی کنند، مشروطبر اینکه تعهد خود را به تمرکززدایی حفظ کنند. این تمرکززدایی به کاهش اتکا به مقامات متمرکز و کم شدن خطر افشای دادهها کمک میکند.
با وجود این، بوترین بهخوبی از موانع بالقوهای که ممکن است در مسیر این سیستمها پیش آید، آگاه بود. وی نگرانیهای خود را در چهار حوزه اصلی بیان کرد: حفظ حریم خصوصی، تضمین دسترسی، تمرکز بر بنیاد Worldcoin و تامین امنیت.
با وجود پیچیدگیهای طراحی و پیادهسازی این سیستمها، ادعای اصلی بوترین این بود که بدون تایید هویت، جهان ممکن است بهطور فزایندهای در معرض خطر قرار بگیرد و بهتدریج در دام راهحلهای هویت متمرکز، پول، جوامع کوچک بسته یا ترکیبی از اینها بیفتد.
پروژه ورلدکوین و اهمیت آن به مکانیزم اثبات انسانیت
پروژه ورلدکوین در تاریخ ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۳ و پس از دو سال توسعه و آزمونوخطا، توسط شرکت اوپنایآی (OPEN AI)، توسعهدهنده ربات مشهور چتجیپیتی (ChatGPT)، راهاندازی و بهصورت بینالمللی عرضه شد. این پروژه بلافاصله پس از آغاز به کار، با انتقادهای بسیاری مواجه شد. دفتر کمیسیون اطلاعات بریتانیا در حال بررسی نقض قوانین حفاظت از اطلاعات بریتانیا بهوسیله این پروژه است. کمیسیون ملی اطلاعات و آزادی فرانسه نیز قانونیبودن پروژه ورلدکوین را رد کرده است. ۲۸ جولای ۲۰۲۳، شرکت ورلدکوین پس از موج شدید انتقادها به نحوه جمعآوری اطلاعات، گزارش حسابرسی خود را منتشر کرد.
توکن این پروژه که با نماد اختصاری WLD شناخته میشود، یک توکن ویژه است که بر پایه شبکه اتریوم و با استاندارد ERC20 ساخته میشود. نکته جالب توجه در مورد این پروژه اینکه تعداد ثبتنامها برای Worldcoin World ID فقط یک هفته قبل از راهاندازی از دو میلیون فراتر رفت و بهدنبال فهرست شدن توکن WLD در صرافیهای بزرگ و مطرح ارز دیجیتال جهان، همچون بایننس (Binance)، بایبیت (Bybit)، هوبی (Huobi)، کوکوین (Kucoin) و OKX و Gate.io این توکن رشد قیمتی دو برابر را تجربه کرد.
«سم آلتمن» (Sam Altman) و «الکس بلانیا» (Alex Blania)، بنیانگذاران پروژه ورلدکوین اعلام کردهاند که این ارز بهعنوان یک منبع درآمد پایه جهانی عمل میکند. طراحی اصلی این پروژه به این صورت است که با استفاده از احراز هویت، دسترسی عادلانهای به اقتصاد جهانی را برای تمام افراد فراهم کند.
«ورلدکوین بیشتر در تلاش است تا درباره احراز هویت نوآوری به خرج دهد. هرکسی و با هر تعداد هویتی میتواند از ارزهای رمزنگاریشدهای مثل بیتکوین استفاده کند، اما ورلدکوین برای هرکدام از افراد کره زمین تنها یک آدرس در نظر میگیرد.»
«جرمی کلارک» (Jeremy Clark) پروفسور موسسه مهندسی سیستمهای اطلاعات در دانشگاه کنکوردیا (Concordia)
پروژه ورلدکوین چطور احراز هویت را انجام میدهد؟
ورلدکوین برای احراز هویت کاربران خود از یک مدل سختافزاری به نام اورب (ORB) استفاده میکند که مخفف عبارت «Orbital Resonance Biometric» است. بر اساس توضیحاتی که در وبسایت Worldcoin آمده، ORB دستگاهی است که با اسکن عنبیه چشم، اطلاعات هر فرد را بهشکل مجموعهای از اعداد منحصربهفرد (IrisHash) ذخیره میکند. این IrisHash بهعنوان یک متد شناسایی فردی برای انسانها به کار میرود، بهطوریکه هر فردی که از ورلدکوین استفاده میکند، یک کد منحصربهفرد به نام «World ID» را در اختیار دارد. بنابراین، زمانیکه شما IrisHash خودتان را داشته و کیف پول رمزنگاریشدهتان را استفاده میکنید، درواقع یک نوع پاسپورت دیجیتالی یا شناسه جهانی در اختیار دارید. این ویژگیها باعث میشود که برخی افراد پروژه ورلدکوین را یک پروژه بیومتریک بدانند و این موضوع اصلن عجیب نیست.
به گفته یکی از سخنگویان ورلدکوین:
«این دستگاه گویمانند، هیچ داده بیومتریکی را ذخیره نمیکند و تصاویر جمعآوریشده توسط Orb بهسرعت حذف میشوند، مگر اینکه شخصی که ثبتنام میکند، بهصراحت درخواست کند که آنها را داشته باشد.»
نگرانیهای بزرگ درباره پروژه ورلدکوین
بوترین معتقد است این پروتکل ارزش بسیار بالایی دارد؛ اما خطرهای بزرگی در روند رقابت برای توسعه آن وجود دارد. نگرانی خالق اتریوم به حفظ حریم خصوصی در اسکن عنبیه افراد مربوط است که میتواند دادههای بسیار بیشتری از حد انتظاراتمان ازجمله جنسیت و قومیت و حتی برخی از شرایط پزشکی فرد را جمعآوری کند.
افزونبر این، بنیانگذار اتریوم تاکید میکند که اگر سیستمهایی مثل ورلدکوین به وعده خود یعنی غیرمتمرکز شدن ادامه دهند، از وابستگیبه مقامات متمرکز اجتناب کرده و حداقل اطلاعات ممکن را نشان خواهند داد. در غیر اینصورت چنانچه مساله اثبات انسانیت حل نشود، تصرف حکومت غیرمتمرکز توسط بازیگران بسیار ثروتمند، از جمله دولتهای متخاصم، بسیار آسانتر خواهد شد.
سخن نهایی
بهطور خلاصه، اثبات هویت انسانی در دنیای ارزهای دیجیتال به یکی از مسایل بحرانی تبدیل شده است. پروژههایی مانند ورلدکوین با بهرهگیری از فناوریهای بیومتریک و مکانیزمهای اختصاصی، سعی دارند تا به افراد امکان دسترسی عادلانه به اقتصاد جهانی و ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به اطلاعات شخصی حساس، فراهم کنند. این اقدام میتواند به افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی افراد کمک کند، در حالیکه به همه افراد فرصتی عادلانه برای مشارکت در اقتصاد جهانی ارایه میدهد.
با وجود این، در مسیر پیادهسازی این مکانیزمها، مسابلی از جمله حریم خصوصی، دسترسی بدون مشکل، تمرکز در بنیاد پروژه و امنیت باید بهدقت مورد بررسی قرار گیرند. این چالشها نشان میدهد که توسعه و استفاده موفق از اثبات هویت انسانی در دنیای ارزهای دیجیتال به رویکردها و تدابیر دقیقی نیاز دارد تا همچنان امنیت و حفظ حقوق فردی را تضمین کند. در این مقاله به اهمیت این مسایل اشاره شد و همچنین نقش اساسی این مکانیزمها در آینده ارزهای دیجیتال مورد بررسی قرار گرفت و بر ضرورت توسعه آنها تاکید شد.
با تشکر از نویسنده برای ارائه این مقاله جامع. مفهوم اثبات انسانیت به عنوان یک راه حل برای مقابله با فعالیتهای مخرب در دنیای دیجیتال بسیار امیدوارکننده است. اما من فکر میکنم که این سیستمها باید به گونهای طراحی شوند که از نظر فنی پیچیده نباشند و همه افراد بتوانند به راحتی از آنها استفاده کنند. همچنین، باید به این نکته توجه داشت که این سیستمها نباید به یک ابزار برای تبعیض و ایجاد نابرابری تبدیل شوند.
مکانیزم اثبات انسانیت ورلدکوین، با استفاده از فناوری اسکن عنبیه، سطح بالایی از امنیت و دقت را ارائه میدهد. این روش، در مقایسه با روشهای سنتی احراز هویت، مانند رمز عبور یا اثر انگشت، بسیار دشوارتر جعل میشود. با این حال، نگرانیهایی در مورد تمرکز قدرت در دست شرکت Worldcoin و نحوه مدیریت دادههای حساس بیومتریک وجود دارد. ارائه توضیحات شفاف در مورد نحوه ذخیرهسازی و استفاده از این دادهها، و همچنین تضمین عدم سوءاستفاده از آنها، برای پذیرش گسترده این فناوری حیاتی است.