گفت‌وگو با محمد خدادادی، مجری طرح تامین برق مراکز استخراج رمزارزها در شرکت توانیر

دردسر جدید برای استخراج کنندگان رمزارزی کشور

واردات کدام ماینرها ممنوع شد

بر اساس مصوبه جدید گمرک ایران، دستگاه‌های ماینر برای ترخیص باید از سازمان ملی استاندارد مجوز اخذ کنند و همچنین واردات این ماینرها با رده مصرف انرژی پایین‌تر از A و B ممنوع است. از طرفی، روی این دستگاه‌ها باید شماره سریال نیز درج شود.

مساله مصرف برق ماینرهای بیت‎کوین در ایران، مدت‌هاست که موضوع بحث مقامات قرار گرفته و همواره از مصرف بالای برق توسط این دستگاه‌ها انتقاد شده است. از این رو، در طول سال‌های اخیر، به منظور کنترل مصرف برق توسط این ماینرها و مقابله با فعالیت‌های غیرقانونی در این زمینه، چندین قانون و مصوبه ارایه شده است.

در این راستا، گمرک ایران نیز اخیرا در ابلاغیه جدید خود اعلام کرده است که ترخیص دستگاه‌های استخراج رمزارز، منوط به ارایه مجوز سازمان ملی استاندارد بوده و واردات این ماینرها با رده مصرف انرژی پایین‌تر از A و B ممنوع است. همچنین در این ابلاغیه ذکر شده است که واردکنندگان ماینرها، ملزم به درج شماره سریال روی هر دستگاه هستند.

در این بخشنامه که ششم اردیبهشت ماه صادر شده، آمده است: پیرو بخشنامه‌های شماره ۱۳۹/۹۹/۸۷۶۷۷۵ مورخ ۱۳۹۹/۷/۲۳، ۱۷۵/۹۹/۱۰۵۸۷۰۶ مورخ ۱۹۶/۱۴۰۰/۱۱۴۱۷۶۴ مورخ ۱۴۰۰/۸/۲۸ و شناسه ۶۳۲۵۰۹۸ در خصوص دستگاه‌های استخراج رمزارز (ماینر)، با توجه به شمول رعایت مقررات استاندارد اجباری به واردات دستگاه‌های استخراج رمزارز‌ها (ماینر) ذیل ردیف تعرفه ۸۴۷۱۹۰۲۰ مقتضی است دستور فرمایید:

۱- ترخیص دستگاه‌های استخراج رمزارز‌ها منوط به ارایه مجوز سازمان ملی استاندارد ایران در سامانه جامع امور گمرکی بر روی اظهارنامه مربوطه است.

۲- واردکنندگان کالای فوق ملزم به درج شماره سریال هر دستگاه طی کامنت بر روی اظهارنامه در سامانه جامع گمرکی هستند.

۳- ارزیابی فیزیکی محموله وارده اظهارنامه مستلزم بررسی و مطابقت انتخابی حداقل میزان ۵ درصد از شماره سریال‌های اعلامی واردکننده با شماره سریال درج شده بر روی کالای اظهاری است.

۴- اظهارنامه دستگاه‌های استخراج رمزارز (ماینر) و ردیف تعرفه ۸۴۷۱۹۰۲۰ در مسیر قرمز قرار گرفته و ارزیابی کالا صورت پذیرد.

۵- با توجه به ردیف (۳۵) بند (۶) فهرست کالا‌های مشمول مقررات اجرای اجباری استاندارد از نظر برچسب انرژی، واردات دستگاه‌های استخراج رمزارز (ماینر) با گرید پایین‌تر از A و B ممنوع است، لذا در هنگام ارزیابی کالای وارده ضمن دقت در نصب برچسب مصرف انرژی بر روی کالا به گرید برچسب مصرف انرژی کالای وارده توجه لازم معمول و مراتب رویت برچسب مصرف انرژی و گرید آن در گزارش ارزیابی درج گردد.

در خصوص ابلاغیه جدید گمرک ایران در مورد الزامات مربوط به واردات ماینرها به کشور، با محمد خدادادی، مجری طرح تامین برق مراکز استخراج رمزارزها در شرکت توانیر، مصاحبه‌ای انجام شده که در ادامه به آن می‌پردازیم.

بخش‌نامه جدید گمرک در راستای اجرای استانداردهای اجبارهای سازمان ملی استاندارد ایران تصویب شده است. سازمان ملی استاندارد ایران از شهریور سال گذشته استاندارد معیار مصرف انرژی را برای ماینرها اجباری کرد و بر همین اساس بود که گمرک جمهوری اسلامی ایران از ۶ اردیبهشت سال جاری، واردات گمرک با رده انرژی زیر B را ممنوع اعلام کرد.

کمکی که ابلاغیه گمرک و در واقع، اجباری شدن رعایت استاندارد برچسب انرژی می‌کند این است که احتمال ورود ماینرها به بخش غیرمجاز و استفاده از برق یارانه‌ای را کاهش می‌دهد. این موضوع به این دلیل است که ماینرهای رده C و D معمولا در ازای برقی که مصرف می‌کنند، تراهش کمتری را در اختیار شبکه قرار می‌دهند و بازدهی کمتری دارند. به همین دلیل، زمانی که ماینرهای با کیفیت بالاتر، مثل ماینرهای رده مصرف A و B در کشور وجود داشته باشند، احتمال این‌که این‌ها به سمت استخراج غیرمجاز رمزارز منحرف شوند و از برق یارانه‌ای سواستفاده کنند، کاهش پیدا می‌کند.

در مورد بحث اجباری کردن اخذ شناسه رهگیری یکتا و ثبت در سامانه جامع تجارت، باید گفت که این مساله باعث نخواهد شد ماینرها به سمت فعالیت زیرزمینی سوق داده شوند؛ به این دلیل که ماینرهای قانونی، از هیچ‌کدام از تمهیداتی که پیش از این برای آن‌ها در نظر گرفته شده بود، نه تنها محروم نخواهند شد، بلکه شاهد تسهیل این مساله خواهند بود.

برعکس، ماینرهایی که این قوانین و مقررات را رعایت نمی‌کنند، نسبت به گذشته، با مجازات‌‌های بیشتری مواجه خواهند شد؛ به این معنی که در حال حاضر با توجه به قوانینی که داریم، ماینرهایی که حتی از مبادی قانونی کشور وارد شده‌اند، و در سامانه جامع تجارت ثبت نشده و کد رهگیری یکتا نگرفته‌اند، اگر توسط ضابطین قضایی کشف شوند، در حکم کالای قاچاق خواهند بود و تمام مجازات‌های مقرر در تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز برای آن‌ها موضوعیت پیدا خواهد کرد.

محمد خدادادی در پایان خاطرنشان کرد:

«به اعتقاد ما و جمع دستگاه اجرایی که این فرآیند نظارتی را تعریف کرده‌ایم، این کار نظارت‌پذیری را بالاتر می‌برد و امکان تشخیص ماینرهای فعال مجاز و غیرمجاز را برای دستگاه‌های اجرایی فراهم می‌کند؛ به این صورت که دستگاه فعال قانونی بتواند به فعالیت خود با استفاده از تمهیدات قانونی که ارایه شده ادامه دهد و فعالان غیرقانونی هم با مجازات‌های بیشتری در مقایسه با گذشته، مواجه شوند.»

محمد خدادادی