ویژگی اصلی توکن‌های غیرقابل‌تعویض یا انافتی (NFTها)، منحصربهفرد بودن آن‌ها به‌همراه امکان نمایندگی هر منبع دیجیتال روی یک بلاک‌چین است، که این موضوع باعث می‌شود NFTها قابل‌اثبات بوده و دارای ارزش اقتصادی باشند. این در حالیاست که این ویژگی‌ها بسیار جذاب بوده و می‌تواند کاربرد‌های جذابی نیز داشته باشد، هرچند بسیاری با تردید به آن نگاه می‌کنند و این تردید از دید حقوق‌دانان نیز دور نمانده است. در این نوشتار به بررسی برخی از مسایل قانونی و حقوقی مرتبط‌با توکن‌های غیرقابل‌تعویض می‌پردازیم.
عناوین این مقاله:
مانند هر فناوری نوظهور دیگری، انافتیها نیز مسایل قانونی و محدودیت و مشکلات خاص خود را دارند که باید به آن‌ها با دقت و البته به‌صورت تخصصی پرداخته شود، زیرا این فناوری به‌سرعت در حال فراگیر شدن است. این مسایل به ماهیت قانونی NFTها مربوط می‌شود و این سوال را به ذهن متبادر می‌کند که ماهیت وجودی انافتی چیست؟ یکی دیگر از مسایل مهم در خصوص NFTها، قابلیت خریدوفروش یا همان بیع است. علاوه بر این، مشکلات مربوط‌به این حوزه به سایر زمینه‌های حقوقی نیز گسترش می‌یابد. این درحالی‌است که هم صادرکنندگان و هم خریداران نیز باید مورد حمایت قانون قرار گیرند تا حقوق این افراد نیز تضییع نشود.
در مورد صادرکنندگان انافتی باید به این نکته توجه داشت که صدور یک انافتی ممکن است به تنظیم یک قرارداد با یک نهاد تخصصی یا شخصی نیاز داشته باشد و نوع و نحوه تنظیم این قرارداد بسیار اهمیت دارد. از سوی دیگر، خریداران باید به‌طور دقیق از معامله خرید خود مطلع شوند. بنابراین، باید به‌گونه‌ای در عرصه قانون‌گذاری عمل کرد که همه طرف‌ها از چالش‌های قانونی موجود آگاه باشند و به‌سمت رعایت قوانین وضع‌شده حرکت کنند. علاوه بر این، لازم است قوانین خاصی جهت نظم بخشیدن به فعالیت در این حوزه نیز همراه با ضمانت اجراهای قوی صادر شود که حقوق همه اشخاص فعال در این حوزه حفظ شود.
تعریف NFT
در سال ۲۰۱۴، «کوین مک‌کوی» (Kevin McCoy) اولین NFT را به نام «کوانتوم» ایجاد کرد. ویژگی اصلی توکن‌های غیرقابل تعویض، منحصربهفرد بودن آن‌ها به‌همراه امکان نمایندگی هر منبع دیجیتال روی یک بلاک‌چین است؛ بدین ترتیب، می‌توان آن را نمایش داد و ارزش‌گذاری اقتصادی کرد. هر انافتی معادل یک قرارداد هوشمند است که در تمام سرورهای بلاک‌چین کپی و توزیع می‌شود. خصوصیات دیگر NFTها، غیرقابل تقسیم بودن آن‌ها است و اینکه نمی‌توان آن‌ها را با سایر توکن‌های هم‌نوع تعویض کرد، زیرا دارایی که آن‌ها نمایندگی می‌کنند، همان‌طور که از نامشان پیدا است، غیرقابل‌تعویض و منحصربهفرد هستند.
این موضوع آن‌ها را از توکن‌های قابل‌تعویض، مانند ارزهای دیجیتال متمایز می‌کند، ارزهای دیجیتال برخلاف انافتیها ۱) قابل تعویض هستند؛ ۲) ویژگی‌های مشابهی با یک ارز دیجیتال دارند؛ ۳) دارای ارزش بازار یکسانی هستند؛ ۴) قابلیت تقسیم دارند. این در حالیاست که، یک انافتی یک شی مجازی منحصربهفرد و غیرقابل‌تقلید از نوع خود است.
ظهور انافتیها تاثیر قابل‌توجهی به‌ویژه در دنیای هنر داشته و همین موضوع موجب آسان‌تر شدن انتشار آثار خلق‌شده توسط هنرمندان و تسهیل شفافیت در اصالت اثر است. درواقع NFTها در فروش آثار هنری دیجیتال، آهنگ‌های موسیقی، حتی توییت‌ها و گیف‌ها اهمیت خاصی پیدا کرده‌اند. به‌عبارت دیگر، می‌توان به‌طور معقول بیان کرد که تقریبن هر اثر تالیفی، چه نقاشی باشد و چه آهنگ، می‌تواند به‌طور مستقیم در یک توکن گنجانده شده و به یک NFT تبدیل شود.
هدف برخی از انافتیها جایگزینی گواهی‌های اصالت نقاشی‌ها یا مجسمه‌ها است، در حالی‌که برخی دیگر حقوق مربوط‌به قطعه‌های هنری فیزیکی و دیجیتال را به‌صورت دیجیتالی گنجانده‌اند. از طریق NFTها، می‌توان تمامی معاملات را کنترل کرد، بدون اینکه ترس از نادرستی اطلاعات حاصل وجود داشته باشد، به‌ویژه به این دلیل که این اطلاعات توسط فناوری بلاک‌چین ضمانت شده است.
از همین رو، این نوع ابزار بسیار جذاب و کاربردی است، حتی با وجود اینکه بسیاری به آن با عدم قطعیت نگاه کنند و آن را مورد قضاوت قرار دهند.
مانند هر فناوری نوظهور دیگری، NFTها نیز مسایل قانونی را دارند که باید در حین رشد و گسترش این ابزار و فناوری جدید در بازار به آن‌ها پرداخته و مسیر قانونی مشخصی برای آن ترسیم شود. عدم قطعیت در مورد قواعد و مقررات مرتبط‌با توکن‌های غیرقابل‌تعویض، ممکن است سوالات زیادی را به وجود آورد که بی‌شک در طول زمان توسط پژوهش‌گران و دادگاه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و درنهایت با ارایه آرای صادره و تنظیم قواعد و مقررات در این حوزه حل‌و‌فصل خواهد شد.
در میان تمام این تردیدها، محافظت از مالکیت فکری در اولویت قرار دارد، زیرا تضمین کیفیت اثر و به‌ویژه اصالت آن بسیار حیاتی و حایز اهمیت است. یکی دیگر از جنبه‌های مهم که می‌تواند مشکل‌ساز شود، شناسایی ماهیت قانونی انافتیها و در نتیجه، حمایت قانونی از خریداران این NFTها است. نوآوری‌های مرتبط‌با این نوع ابزار به‌طور اجتناب‌ناپذیری با فقدان قانون‌گذاری مواجه است و از سوی دیگر فقدان دانش از سوی فعالان درباره جنبه‌های فنی و قانونی مرتبط‌با آن نیز وجود دارد.
برای شناخت بهتر NFTها باید ابتدا با ویژگی‌های این فناوری جدید آشنا شد. منحصربهفرد بودن و غیرقابل‌تجزیه و تفکیک‌ناپذیر بودن، از ویژگی‌هایی است که این محصول را بسیار جذاب می‌کند.
منحصربهفرد بودن و اصالت
خرید آثاری که با تکنولوژی NFTها صورت گرفته، تحت قوانین بسیار خاصی قرار دارد که تا حد بسیار زیادی با قوانین مربوط‌به کالاهای ملموس متفاوت است. زمانی‌که خریدی انجام می‌شود، موضوع انتقال، خود کالا نیست که می‌تواند در اختیار کسانی باشد که آن را خلق کرده یا پیشتر خریده‌اند، بلکه تنها توکن شناسایی آن است که مورد معامله قرار می‌گیرد. به عبارت ساده‌تر، خریدار انافتی یک کالا، آن کالا را به دست نمی‌آورد، بلکه تنها حق مالکیت بر آن را به دست می‌آورد و به‌اصطلاح حقوقی مالک آن حق می‌شود. اگر اثر هنری دیجیتال باشد، دارایی خریداری‌شده درون قرارداد هوشمند گنجانده شده است.
NFTها به‌وضوح مزیت معرفی مفاهیم اصالت و مالکیت دیجیتال موثر را به دنیای دیجیتال و به‌ویژه به سیستم بلاک‌چین دارند. استفاده از یک توکن غیرقابل‌تعویض، اثبات وجود حق بر دارایی که به‌صورت دیجیتال بازتولید شده است، چه اثر هنری باشد یا نه و همچنین اصالت آن و نشان دادن منحصربهفرد بودنش را فراهم می‌کند.
انافتی یک دارایی منحصربهفرد مجازی است که قابلیت تکرار یا تعویض با توکن دیگری را ندارد. این یک ویژگی خاص است، مانند زمانی‌که شما با خرید یک کالا در عالم واقعیت بر حقوق و منافع آن کالا، تمامی اختیارات را دارا می‌شوید؛ یا به‌عبارتی مالک عین و منفعت آن کالا می‌شوید. در واقع، انافتیها به صاحب خود اجازه می‌دهند که نمایندگی (دیجیتال/مجازی) از یک شی منحصربهفرد را که به‌وضوح به کیف پول یا کاربر او در فضای مجازی مرتبط است، داشته باشد و مالک آن شود. از این رو، تنها یک شخص خاص می‌تواند مالک دارایی محسوب شود و اگرچه این دارایی برای هر کسی قابل‌دسترسی است، اما اثبات مالکیت آن توسط یک NFT تضمین می‌شود.
اگر بخواهیم از ویژگی منحصربهفرد بودن یک نتیجه‌گیری کنیم، باید به این موضوع اشاره کرد که در کنار منحصربهفرد بودن انافتیها، تجزیه‌ناپذیر بودن نیز از ویژگی‌های دیگر این فناوری جذاب است. درواقع یک NFT نمی‌تواند کپی شود یا نسخه‌ای از یک NFT دیگر باشد. هنرمندان می‌توانند مقدار محدودی از انافتی را ایجاد کنند، به‌طوری‌که ارزش دارایی‌های دیجیتال بیشتر شود. کمیابی مصنوعی به منحصربهفرد بودن NFT به‌عنوان تعیین‌شده توسط کد آن، یا جزییات صدور آن اشاره دارد.
با توجه‌به اصالت این NFTها، مشخص نیست که قوانین مالکیت فکری را تا چه حد می‌توان اعمال کرد.
حقوق مالکیت فکری (Intellectual Property Rights) به دستاوردها و ابداعات ذهنی بشر اشاره می‌کند. اختراعات (patent)، آثار ادبی و هنری، نشان تجاری، طراحی‌های صنعتی، نام تجاری، نشان‌های جغرافیایی و تمامی دارایی‌های نامشهودی که با استفاده از قدرت تفکر انسان پدید آمده است را می‌توان در قالب دارایی‌های فکری تعریف کرد.
مالکیت فکری یا مالکیت معنوی را بنا به تقسیم‌بندی سازمان جهانی مالکیت فکری WIPO یا www.wipo.int، به دو دسته اصلی تقسیم می‌کنند:
مالکیت صنعتی (Industrial property) شامل پتنت‌ها، نشان‌ها و علایم تجاری (trade mark)، طراحی‌های صنعتی (Industrial design) و نشانه‌های جغرافیایی (Geographical signs)؛
کپی‌رایت (copyright)، شامل آثار ادبی (مانند رمان، شعر و نمایشنامه)، فیلم، موسیقی، آثار هنری (مانند نقشه، نقاشی، عکس و مجسمه) و همچنین طراحی‌های معماری. (حقوق مرتبط‌با کپی‌رایت که به‌اصطلاح «Related Rights» نامیده می‌شود، شامل حق اجرای هنرمندان بابت عملکردشان در اجرای آثار فوق، حق پخش در برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی و مواردی از این قبیل است.)
انافتیها ارتباط بسیار مستقیمی با کپی‌رایت دارند، در مورد حقوق مالکیت فکری این توکن‌ها، باید توجه داشت که قوانین و دستورالعمل‌های موجود در خصوص برخی جنبه‌های حق مولف و حقوق مرتبط‌با مولفان، سطح بالایی از حفاظت را برای نویسندگان ایجاد می‌کند. این حمایت قانونی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا درآمد مالی مطلوبی برای استفاده از آثار هنری خود کسب کنند. این بدان معناست که به‌طور مثال قوانین اتحادیه اروپا که به‌دنبال حفاظت از آزادی هنرمندان است تا برای تصمیم‌گیری در مورد روش‌هایی که به کسب درآمد برای ایشان منجر می‌شود، نهایت بهره را ببرد.
در خصوص فروش و بهرهگیری از ظرفیت‌های موجود در فناوری NFT نیز این موضوع به چشم می‌خورد؛ بنابراین باید قوانین و مقررات دقیق و البته سخت‌گیرانه‌ای در خصوص حفاظت از ناشران و خریداران وضع شود تا حقوق مالکیت فکری این اشخاص به‌خوبی رعایت شده و از این بابت ضررو خسرانی به ایشان وارد نشود.
ماهیت قانونی NFT
با مقدمه فوق به بررسی حقوق NFT از منظر حقوق ایران می‌پردازیم. به‌طور کلی با توجه‌به نبود قوانین و مقررات خاص حوزه‌های نوظهور همچون رمزدارایی‌ها، بلاک‌چین و NFTها در ایران، به‌اجبار باید قواعد و مسایل پیرامون این حوزه‌ها را با تطبیق و مقایسه با قوانین موجود مورد نقد و بررسی قرار داد. در وهله نخست اولین موضوعی که در خصوص انافتیها به چشم می‌خورد و خودنمایی می‌کند، بحث خریدوفروش این توکن‌ها است.
با توجه‌به اینکه در علم حقوق برای شناخت دقیق مفاهیم باید هر کلمه را به‌طور جداگانه مورد تجزیه قرار داد، ما نیز با تشریح مفهوم Non-Fungible Token که مخفف آن همان NFT است، به بررسی این فناوری در حقوق ایران می‌پردازیم.
در گام اول با اشاره به آن‌چه پیشتر گفته شد، دریافتیم که NFTها قابلیت تجزیه ندارند و این موضوع به‌خوبی در عبارت Non-Fungible مشهود است. این در حالیاست که اگر بخواهیم واژه Fungible را به‌عنوان صفت ترجمه کنیم، به معنی هر چیز ارزشمندی است که می‌توان آن را در مقابل چیز ارزشمند دیگری قرار داد؛ چه به‌صورت کامل و چه به‌صورت تجزیه‌شده. بهترین مثال برای این مفهوم همان پول رایج است که هم ارزشمند است و هم قابلیت تجزیه شدن به واحدهای کوچک‌تر را دارد. این موضوع در رمزدارایی‌هایی مثل رمزارز نیز مطابقت دارد؛ برای مثال بیت‌کوین (Bitcoin) یا تتر (Tether) دقیقن با این تعریف از واژه Fungible مطابقت دارد.
در علم حقوق درخصوص اموال، با دو مفهوم اصلی مواجه می‌شویم؛ اموال مثلی و قیمی. اگر بخواهیم تعریف ساده‌ای از این دو مفهوم داشته باشیم، باید بگوییم اموال مثلی و قیمی از اصطلاحات پرکاربرد و مهم علم حقوق است. اموال مثلی اموالی است که نظیر آن زیاد و شایع باشد، مانند حبوبات و امثال آن مطابق‌با ماده ۹۵۰ قانون مدنی یعنی اموالی که از نظر عرف می‌توان فردی از افراد آن را جایگزین دیگری کرد؛ این درحالی‌است که اموال قیمی، یعنی اموالی که از نظر عرف شخص و عین همان مال مد نظر است؛ مانند نسخه یک کتاب خطی و ممکن نیست مال دیگری ولو از همان جنس جایگزین آن شود.
ملاک تشخیص اموال مثلی از قیمی، عرف است. البته باید گفت بدیهی است که اشخاص می‌توانند در خصوص این موضوع، توافقی خلاف این را داشته باشند. به‌طور کلی می‌توان گفت اموالی که به مجرد استفاده از بین می‌روند، مثلی و بقیه اغلب قیمی هستند. حال با این تعریف به‌راحتی می‌توان نتیجه گرفت که Fungibleها دارایی مثلی به شمار می‌روند.
در گام دوم سراغ خود عبارت Non-Fungible می‌رویم. از نظر لغوی می‌توان این کلمه را به معنی چیزی که امکان معاوضه و تبدیل شدن ندارد، ترجمه کرد و از نظر اصطلاحی و ماهیتی می‌توان گفت نوعی دارایی است که امکان تبدیل شدن و معاوضه شدن ندارد؛ یا به‌عبارت بهتر این دارایی را نه می‌توان به چیز دیگری تبدیل و نه به قطعات جداگانه تقسیم کرد. با نگاه حقوقی به این عبارت می‌توان گفت Non-Fungible به‌نوعی با مال قیمی مشابهت دارد و همچون تابلو نقاشی منحصر‌به‌فردی مثل لبخند ژکوند اثر لئوناردو داوینچی (Leonardo da Vinci)، بی‌نظیر و یگانه است و ممکن نیست که تابلو دیگری با همین مشخصات وجود داشته باشد؛ حتی اگر کپی دقیق و بی‌نقصی از آن تهیه شود، باز این تابلو منحصربهفرد است.
در گام سوم باید به بررسی و ترجمه واژه توکن (TOKEN) بپردازیم. این واژه معانی مختلفی دارد. در یک معنی می‌توان گفت توکن عبارت است از هر سند، مدرک، ابزار یا وسیله‌ای که حاوی مقدار معینی پول باشد و می‌توان در زمان خرید حضوری یا آنلاین از آن استفاده کرد؛ مانند کارت هدیه که حاوی مقداری پول است.
در معنی دیگر توکن می‌توان گفت دسته‌ای از داده است که این امکان را دارد که به‌جای یک سری داده دیگر مورد استفاده قرار گیرد، تا از افشای اطلاعات محرمانه و شخصی افرادی که مجاز به دیدن آن‌ها نیستند، جلوگیری کند. این معنی برخلاف معنی قبلی است که گفته شد. درواقع در این معنی، توکن به‌عنوان یک وسیله مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، بلکه ماهیت آن خود داده است، داده‌ا‌ی که از افشای یک سری داده دیگر محافظت می‌کند. به‌طور مثال یک سرباز نظامی را در نظر بگیرید که جهت حفظ هویت و مرتبه نظامی وی، به او یک شماره داده می‌شود تا دیگران با آن شماره او را مورد خطاب قرار دهند؛ این در حالیاست که فقط افراد مجاز و خاصی می‌توانند از پس آن شماره اطلاعات هویتی و درجه نظامی آن سرباز را مورد شناسایی قرار دهند و دیگران قادر به شناسایی آن اطلاعات نیستند.
در عبارت Non-Fungible Token که به‌اختصار به آن NFT (اِن.اِف.تی) گفته می‌شود، همین معنای دوم مورد توجه و استفاده است و درواقع NFT را تعریف می‌کند. به بیان بهتر باید بگوییم که NFT یک مجموعه داده منحصربهفرد است که به یک اثر دیجیتالی مربوط شده و خریدوفروش می‌شود.
به این توکن‌ها «غیرمثلی» هم گفته می‌شود، چون این‌ها نه قابلیت جایگزین شدن دارند و نه می‌توان آن‌ها را با چیزی مثل خود معاوضه یا تعویض کرد. این توکن‌ها دقیقن شبیه‌به اموال قیمی هستند. همان‌طور که در مثال فوق در خصوص تابلو لبخند ژکوند گفته شد، از دیگر ویژگی‌هایی که باید به آن اشاره کرد، این است که این توکن‌ها قابلیت تقسیم به واحدهای کوچک‌تر را هم ندارند.
در اصطلاحاتی که در بازار سرمایه رایج است، می‌توان Non-Fungible Token را این‌گونه تعریف کرد: NFT یک دارایی رمزگذاری‌شده در فناوری بلاک‌چین است که یک اثر دیجیتالی را به نمایش می‌گذارد، بنابراین در اصطلاح زمانی‌که گفته می‌شود شخصی NFT خریده، درواقع یک اثر هنری دیجیتالی که در فضای بلاک‌چین رمزنگاری شده را خریده است.
این در حالیاست که مالک اثر یا مالک دارایی می‌تواند این اثر را بدون رمزنگاری منتشر کند، ولی برای محافظت از این دارایی و حفظ حقوق مالکیت فکری تصمیم گرفته با استفاده از تکنولوژی‌های جدید آن را رمزنگاری کند تا فقط در دسترس اشخاص مجاز و خاص باشد و از سواستفاده دیگران محفوظ بماند.
بنابراین با توجه‌به مطالب فوق می‌توان گفت بر اساس حقوق ایران، می‌توان NFTها را اموال قیمی دانست. این موضوع شاید بتواند در راستای قانون‌گذاری در این حوزه موثر و راهگشا باشد.
از دیگر موضوع‌های حقوقی که می‌توان در خصوص NFTها به آن اشاره کرد، قاعده ید است؛ یکی از قواعد فقهی که مورد قبول همه فقیهان مسلمان در فقه اسلامی قرار گرفته. بر اساس این قاعده، چیرگی و استیلای فرد بر یک شی، ثابت می‌کند که آن شخص بر آن شی مالکیت دارد. این قاعده یکی از دلایل عمده اعمال مالکیت در حقوق است، که از آن به‌عنوان «اماره تصرف» نیز یاد می‌شود.
با توجه‌به این قاعده می‌توان گفت استیلا و تسلط یک شخص بر NFT، دلیل مالکیت آن شخص است. این قاعده در راستای قانون‌گذاری و تنظیم‌گری در حوزه انافتیها نیز می‌تواند بسیار راهگشا باشد. همچنین این قاعده می‌تواند متضمن حفظ حقوق مالکیت فکری اشخاص شود.
از دیگر مواردی که باید در بررسی حقوق NFTها به آن توجه کرد، مباحث مربوط‌به حقوق کیفری و به‌طور خاص نگاه دقیق به جرایمی است که می‌تواند در این حوزه اتفاق بیفتد. باید پذیرفت که نظم عمومی هر جامعه باید تحت هر شرایطی حفظ شود و هر عاملی که این نظم عمومی را خدشه‌دار کند یا بیم آن باشد که خللی به این نظم وارد شود، باید به‌دقت رصد و برخورد شود.
به‌طور کلی حوزه رمزدارایی‌ها می‌تواند شرایط جذابی برای مجرمان ایجاد کند و این موضوع دور از ذهن نیست، اما این نباید دلیلی بر پاک کردن صورت‌مساله باشد؛ زیرا با شناخت دقیق فناوری‌های نوظهور و نگاه کارشناسانه به موضوع قانون‌گذاری، می‌توان از وقوع جرایم مربوط‌به این حوزه‌ها جلوگیری کرد.
آن‌چه مبرهن است آن‌که برای قانون‌گذاری در حوزه NFT و مواجهه با چالش‌های موجود این فناوری، باید از اصول و قواعد حقوقی موجود در نظام قانونی ایران نهایت بهره را برد. اگر بخواهیم برای NFTها در ایران قانون وضع کنیم، باید محدودیت‌هایی را نیز برای تولید آثاری که قرار است به انافتی تبدیل شوند، مد نظر قرار دهیم. آثاری که تولید می‌شوند نباید محتوای غیراخلاقی، توهین‌آمیز، مروج تبعیض نژادی، جنسیتی و قومیتی باشند، در غیر این‌صورت ممکن است معامله صورت‌گرفته به‌واسطه آن‌که جهت نامشروعی دارد، باطل اعلام شده یا مشمول قوانین جزایی موجود در قانون مجازات اسلامی ایران شود.
در خصوص قوانین جاری در خصوص انعقاد قراردادهای خریدوفروش NFT، ماهیت قرارداد ناظر بر انافتی را نمی‌توان بیع اطلاق کرد. (بیع در حقوق ایران در ماده ۳۳۸ قانون مدنی عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم). در تعریف این ماده و به‌نوعی ترجمه این ماده باید گفت که عقد بیع، قرارداد یا عقدی است که به‌موجب آن شخصی، مالی را در ازای مال دیگر به شخص دیگری واگذار کند (که اغلب پول است)، به‌نحوی‌که مالک مال (فروشنده)، مالکیت کالای خود را در مقابل پول یا مالی که دریافت می‌کند، به طرف مقابل (خریدار) انتقال دهد و طرف نیز در مقابل دریافت کالا، پول یا مال خود را به فروشنده بدهد.
عقد بیع به‌محض انشای اراده طرفین تشکیل‌دهنده آن، یعنی بایع و مشتری، تحقق می‌یابد و دارای اثر حقوقی می‌شود. بیع در لغت به‌معنای خریدوفروش و دادوستد است و در اصطلاح فقهی، ایجاب و قبولی که بر نقل ملک در مقابل عوض معلوم و متعین دلالت کند. با این تفاسیر باید گفت خریدوفروش NFT مشمول عقد بیع نیست؛ زیرا شرایط عقد بیع را ندارد، چراکه نمی‌توان گفت انافتیها عین هستند، بنابراین مشمول عقد بیع نمی‌شوند و معاملات در این حوزه را می‌توان مطابق با ماده ۱۰ قانون مدنی دانست. در ماده ۱۰ قانون مدنی آمده که «قراردادهای خصوصی نسبت‌به کسانی که آن را منعقد کرده‌اند، در صورتی‌که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است»؛ علاوه بر این، باید در قرارداد منعقدشده بین طرفین، با تمام جزییات قید شود که چه حقوقی از اثر انتقال پیدا می‌کند و سایر موضوع‌ها را مشخص کنند.
پیرامون بررسی‌‌های حقوقی در حوزه انافتی مسایل بسیار زیادی وجود دارد، به‌نوعی می‌توان گفت هر آن‌چه در خصوص خریدوفروش یک کالا در قانون ایران وجود دارد، می‌تواند در خصوص خریدوفروش NFT نیز جاری باشد، یا اینکه هر جرمی در قانون مجازات ایران در خصوص اموال و مالکیت و حقوق اشخاص وجود دارد، می‌تواند در این حوزه نیز ظهور و بروز داشته باشد.
سخن پایانی
در پایان باید گفت قانون‌گذار باید با شناخت دقیق و بهرهگیری از نظرات متخصصان حوزه رمزدارایی‌ها و حقوق‌دانانی که به فناوری‌های جدید اشراف کامل دارند، به کار قانون‌گذاری بپردازند و با استفاده از ظرفیت‌های موجود در نظام حقوقی ایران و تاسیس نهادهای حقوقی مطلوب قوانین کارا همراه با ضمانت اجراهای قوی تصویب شود.
