طرح «مالیات بر سوداگری و سفتهبازی» که پیشتر با عنوان «مالیات بر عایدی سرمایه» شناخته میشد، با نیت دغدغهمندانه از سوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مطرح شد. از جمله هدفهای این طرح، مقابله با سوداگری و سواستفاده دلالمابانه در بازارهایی نظیر خودرو و مسکن که با زندگی روزمره مردم گره خورده و پیشگیری از ایجاد تورم کاذب و گرفتن مالیات از فعالیتهای غیرمولد عنوان شده است.
عناوین این مقاله:
در ماده چهار طرح، پنج نوع دارایی مشمول این قانون میشود؛ املاک؛ خودرو؛ طلا و جواهرات؛ ارز و در بخش پنجم انواع رمزپول و رمزدارایی آمده؛ بندی که مورد انتقاد کارشناسان حوزه فناوری واقع شده است. این طرح پس از سه سال بررسی در مجلس به تصویب رسیده و برای بررسی از نظر انطباق با شرع و قانون اساسی به شورای نگهبان ارسال شد؛ اما خردادماه بود که شورای نگهبان به این طرح، ایراداتی وارد کرد؛ همانطور که کارشناسان و منتقدان هم اشاره کرده بودند، با توجه به اینکه تعریف درستی از رمزارزها در هیچ کجای طرح نیامده، استفاده از عبارات رمزپول و رمزدارایی بهجهت فقدان تعریف مشخص، توسط شورای نگهبان نیز دارای ابهام شناخته شد؛ از اینرو این طرح به مجلس برگشت تا درصورت اعمال اصلاحات، دوباره مورد بررسی شورای نگهبان قرار گیرد.
با وجود این، منتقدان معتقدند بند رمزدارایی یکباره و بدون انجام کار کارشناسی و پژوهشی به این طرح اضافه شده؛ زیرا از طرفی از زمانیکه مالیات بر عایدی سرمایه بهعنوان یکی از هدفهای مجلس مطرح شد، اسمی از رمزارزها در آن نیامده بود و از طرف دیگر، تنها بخشی که به رمزارزها اشاره شده، همین ماده چهار است و در هیچ جای دیگری از طرح اشارهای به آنها نشده؛ اینکه تعریف رمزارزها چیست، پیشینه تحقیقی آن از سوی مجلس چه بوده و ازاساس چطور فناوری نویی که سابقه کوتاهی هم در ایران و هم در جهان دارد، بهیکباره با ارز، خودرو و مسکن که بازارهای باسابقه سوداگرانه هستند، در یک گروه قرار گرفته؛ یا اینکه مالیات از رمزارزها که قیمت جهانی آنها در لحظه تغییر میکند و خرید و فروش آنها هم بهصورت آنلاین انجام میشود، بناست به چه صورت گرفته شود. با توجهبه علت بنیادی مطرح شدن طرح مالیات بر سوداگری، به نظر میرسد نمایندگان مجلس شورای اسلامی، رمزارزها را بهاندازه داراییهایی مانند خودرو و ارز، سوداگرانه و تورمزا دانستهاند، موضوعی که بهاعتقاد کارشناسان حوزه فناوری بلاکچین، بهدلیل ماهیت فناورانه رمزارزها و برخورداری از ویژگی غیرفیزیکی و جهانشمول بودنشان، جای سوال است.
درباره موضوع مالیات بر عایدی سرمایه، با «مهدی طغیانی»، سخنگوی کمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.
طغیانی درباره چرایی اضافه شدن بند رمزدارایی به طرح مالیات بر عایدی سرمایه، توضیح داد: اضافه شدن بخش رمزارزها به قانون مالیات بر عایدی سرمایه، بهدلیل گزارش مرکز پژوهشها بود که موضوع را بررسی کرده و پیشنهاد اضافه شدن رمزارزها را دادند. البته بهطور کلی هر موضوعی که بتواند مورد طمع سوداگری قرار بگیرد میتواند در این قانون اضافه و کم شود، کمااینکه همچنان ممکن است مواردی از این دایره خارج شده و مواردی هم اضافه شود. از آنجاییکه رمزارزها میتواند بهعنوان ابزاری برای سوداگری مورد استفاده قرار گیرد و افراد سرمایهگذاریهای غیرمولدشان را با رمزارز انجام دهند، گزارش مرکز پژوهشها هم مبنیبر این بود که رمزارزها به این قانون اضافه شود.
طرحی که نیامده، از سوی شورای نگهبان رد شد
طغیانی درباره علت رد شدن این طرح از سوی شورای نگهبان، اظهار کرد: مساله شورای نگهبان و مجمع حذف این بند نبود، بلکه مناقشه درباره تعریف رمزارزها بود و اینکه مالیات از رمزارزها به چه شکلی میخواهد گرفته شود و موارد دیگری که در حال حاضر در مرحله رفع ایراد در مجلس دنبال میشود.
درواقع به نظر میرسد درحالی بند «انواع رمزپول و رمزدارایی» به طرح مالیات بر سوداگری اضافه شده که هنوز نه تعریف دقیقی از رمزدارایی در این طرح شده و نه مشخص بوده که این مالیات از رمزداراییها بناست به چه صورت گرفته شود؛ آن هم در شرایطی که ماهیت ارز، خودرو یا مسکن از فناوریهای نو جداست. رمزارزها بهواسطه ماهیتی که دارند، کنترلناپذیرند، هر لحظه میتوان آنها را از نقطهای در جهان به نقطهای دیگر منتقل کرد و مانند بندهای دیگر این طرح از جمله مسکن، خودرو، طلا و ارزهای فیات، موقعیت فیزیکی ندارند.
طغیانی درباره تعریفی که قرار است از طرف کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در قانون ذکر شود و شورای نگهبان هم همین ایراد را به طرح وارد کرده، اظهار کرد: در طرح مالیات، بحث رمزارز و رمزپول آمده است؛ اما ما اصلا رمزارزها را تعریف نکرده بودیم، هنوز هم این تعریف انجام نشده است. مرکز پژوهشها در حال بررسی موضوع است؛ اما هنوز جمعبندی نکردهایم. او در پاسخ به اینکه باوجود تفاوت ماهوی که رمزارزها با داراییهای دیگر مانند خودرو و ملک دارند، چرا در این طرح گنجانده شدهاند، بیان کرد: این کالاها خودشان مساله نیستند، بلکه انگیزه استفاده از آنها مهم است. اینکه افرادی از خودرو یا مسکن استفاده میکنند و هدفشان مصرف نباشد، بلکه این باشد که امروز بخرند و فردا به قیمت بالاتری بفروشند. رمزارزها هم همین ویژگیهایی که برشمردیم را دارند. در بحث مالیات بر سوداگری اصل بر این است که این نوع داراییها که میتوانند مورد طمع قرار بگیرند هزینهدار شوند، به همین دلیل هم رمزارزها به این قانون اضافه شده و اگر رفع ایرادها امکانپذیر باشد و بتوان نظر شورای نگهبان را جلب کرد، رمزارزها هم میتوانند بهعنوان یکی از این داراییها در نظر گرفته شوند. سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره چرایی برداشت سوداگری از معامله رمزارزها بیان کرد: بحث ما مالیات گرفتن از دارایی نیست، بحث این است که اگر در کاری سوداگری انجام شود، یعنی خریدوفروش در دورههای کوتاهمدت به قصد انتفاع، مشمول قانون مالیاتی میشود. اگرنه ممکن است کسی رمزارز داشته باشد و بخواهد به هر روشی از آن استفاده کند، بخواهد کار واردات انجام دهد، یا کار صادرات کرده و بهازای آن رمزارز گرفته و بخواهد آن را منتقل کند. در این شرایط استفاده از رمزارز هیچ منعی ندارد و مشمول مالیات هم نمیشود؛ اما خریدوفروشهایی که بهقصد سوداگرانه اتفاق میافتد و قصد معاملهگر کسب عایدی است، مشمول مالیات میشود، مثل بقیه موارد ازجمله زمین، خانه، طلا و ارز.
مالیات از خریدوفروش رمزارزها بهقصد انتفاع

البته باید توجه داشت که فناوریهای بلاکچینی یکی از موارد استفادهشان رمزارزهاست و رمزارزها همیشه هم تحت عنوان خرید و فروش مورد استفاده قرار نمیگیرد؛ طغیانی درباره این مساله بیان کرد: مالیات از عایدی رمزارزها به عنوان این نیست که بخواهیم فناوری جدیدی را مشمول مالیات کنیم، بلکه عایدی حاصل از تجارت اینهاست، آن هم نه استفادهاش به قصد واردات یا دریافت بهعنوان مابهازای صادرات؛ کسی که صادرات کرده و در ازای آن رمزارز گرفته نباید مالیات دهد، اما کسی که به قصد انتفاع میخرد و میفروشد، مانند کسی است که خانهای را میخرد و به قصد انتفاع در دورههای کوتاه خریدوفروش انجام میدهد که مشمول قانون مالیات میشود.
در این طرح، مالیات از خودرو، مسکن و ارز به این صورت است که فرد درصورت فروش کوتاهمدت دارایی خود در سال اول فروش، باید مالیات ۳۵ درصدی بپردازد که در سالهای بعد این مالیات کاهش مییابد، درباره رمزارزها هم همین برخورد شده، آن هم در شرایطی که اگر قرار باشد از رمزارزها برای خریدوفروش و معامله رمزارزی استفاده شود، بهصورت لحظهای و آنلاین مبادله صورت میگیرد و درباره نحوه محاسبه مالیات از این محصول فناوری هم مناقشه وجود دارد. در این میان طغیانی در پاسخ به اینکه مالیات از عایدی رمزارزها بهازای چه مدت زمانی نگهداشت رمزارز از فرد گرفته میشود، گفت: هنوز نهایی نشده و تایید نگهبان و مجمع را ندارد، اما پیشنهاد شده که سال اول ۳۵ درصد و سال دوم ۲۵ درصد مالیات گرفته شود، یعنی پلکان معکوس دارد. او به مقایسه سایر بندهای این طرح ازجمله خانه، با رمزداراییها پرداخت و گفت: برای مثال درباره خانه ما برای هر فرد ۱۸ سال به بالا، یک خانه را مصرفی در نظر گرفتیم؛ هر خانواده هم میتواند تا چهار خانه داشته باشد و معاف از مالیات است؛ اگر فرد آن یک خانه را معرفی کند، مشمول قانون نیست و هرچه هم خریدوفروش کند، مالیات بر عایدی به آن تعلق نمیگیرد، اما اگر بالاتر از این عدد خانه ثبت کند مشمول مالیات بر عایدی است. اگر هم خانهای داشته باشد و ثبت نکند، به محض اینکه تبدیل به تراکنش شد، یعنی فروخت و پولش را وارد حساب کرد، چون در سامانه ثبت نشده مشمول قانون مبارزه با پولشویی است. یعنی با بالاترین نرخ بهعنوان درآمد اتفاقی مالیات گرفته شده یا طبق قانون مبارزه با پولشویی با آن برخورد میشود. همین را درباره پلتفرم خارجی در نظر بگیرید. یک نفر بیتکوین یا اتریوم دارد. اگر این طرح بهعنوان قانون نهایی شود، فرد باید طی شش ماه اعلام کند که چه اندازه بیتکوین دارد؛ در سامانه مودیان ثبت میشود که فرد چه اندازه ارز یا رمزارز دارد؛ اینکه با آن ارز واردات انجام دهد یا سفر برود و کارهای مصرفی کند، مشمول مالیات نیست. اگر در سامانه این دارایی را ثبت نکرده باشد و زمانی بخواهد خانه بخرد، یک پولی به حساب فروشنده ریخته میشود که معلوم نیست از کجا آمده، این مشکوک به پولشویی است. ارز دیجیتال هم تا زمانی که در همان پلتفرمهای خارجی میچرخد، مانعی ندارد؛ اما به محض اینکه تبدیل به تراکنش میشود اگر به سامانه مودیان معرفی نشده باشد، مشکوک به معاملات پولشویی است.

اگر این طرح بهعنوان قانون نهایی شود، فرد باید طی شش ماه اعلام کند که چه اندازه بیتکوین دارد؛ و در سامانه مودیان ثبت میشود که فرد چه اندازه ارز یا رمزارز دارد.
رمزارز هم مانند ارز، مصرفی است
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه آیا شرایطی مانند برخورداری از چهار خانه برای یک خانواده برای ارزهای دیجیتال هم صدق میکند و حداقلی از داراییهای رمزارزی میتوان برای افراد در نظر گرفت، گفت: خیر، به این دلیل که ارز مصرفی است. ارز فقط برای کسی است که میخواهد واردات کند یا صادرات کرده و ارز دریافت کند. در قانون چیزی تحت عنوان خریدوفروش ارز بهقصد انتفاع به رسمیت شناخته نشده است. رمزارز هم همینطور است. یعنی چیزی تحت عنوان اینکه ما بیتکوین بخریم و بفروشیم تا چیزی عایدمان شود، به رسمیت شناخته نشده است. اما اگر شما صادرات کردید، تجارت کردید و خدمات فروختید، مهندس نرمافزار بودید و برای یک کشور خارجی برنامهنویسی کردید و به شما بهجای دلار، بیتکوین دادند، این را در سامانه ثبت میکنید و جزو دارایی شما حساب میشود و مالیات هم ندارد، میتوانید با این دارایی سفر بروید، باز هم مالیات ندارد، یا اگر آن را در ازای خرید یک چیز خارجی خرج کردید، یا آن را به یک نفر برای واردات فروختید، مشمول مالیات نیست؛ زیرا ما قرار نیست در قانون مالیات بر سوداگری، از رمزارزها مالیات بگیریم. اما اگر به حوزه خریدوفروش بیتکوین وارد شدید، یعنی بخواهید امروز بخرید و فردا بفروشید، یعنی ارز از کشور خارج میکنید، پول کشور را به دلار و دلار را به بیتکوین تبدیل میکنید و سرمایهای از کشور خارج میکنید، پس این مشمول مالیات بر عایدی سرمایه است؛ مثل کسی که ارز خرید و فروش میکند، دلار میخرد و دلار میفروشد و وارد سوداگری شده، بر عایدی این معاملات و بر مابهالتفاوت قیمت خرید و فروش مالیات وضع میشود؛ عین این مساله درباره رمزرارز هم صدق میکند.
تفاوت دیگر بازار رمزارزها با بازارهای سنتی این است که اگرچه این صنعت، شفاف است اما در عین حال نمیتوان کنترلی روی آن اعمال کرد؛ درصورت بروز هر مشکل در پلتفرمهای داخلی، افراد در پلتفرمهای خارجی هم میتوانند این رمزارزها را مورد تبادل قرار دهند و درآن صورت این موضوع کاملن از اختیار قانون کشور خارج میشود. طغیانی در پاسخ به اینکه آیا گرفتن مالیات از رمزارزها در کنار ویژگی کنترلناپذیری آنها، باعث نمیشود که کنترل موضوع از اختیار خارج شود، گفت: درباره مالیات از رمزارزها اصلن بحث صرافی داخلی یا خارجی مطرح نیست و خود آن موضوع مورد بحث است. در بحث مالیات بر عایدی سرمایه، آنچه اهمیت دارد تبدیل دارایی به رمزارز است. یعنی بهمحض اینکه دارایی به رمزارز تبدیل شود، در پروفایل سامانه مودیان بهعنوان یکی از داراییهای فرد لحاظ میشود، زمانیکه رمزارز را میفروشد و به پول داخلی تبدیل میکند هم ثبت میشود. بنابراین مهم نیست که فرد معامله خود را در صرافی داخلی یا خارجی انجام دهد. درباره ارز هم همینطور است، به محض اینکه فردی بخواهد داراییاش را به ارز تبدیل کند، ثبت میشود و به محض اینکه بخواهد ارز را به دارایی داخلی یا به پول یا هرچیز دیگر تبدیل کند، آنجا ثبت میشود و مابهالتفاوت خرید و فروش آن مشخص است؛ بنابراین فرقی بین صرافی داخلی و خارجی نیست. او در پاسخ به اینکه آیا قرار است برنامهای برای نظارت روی پلتفرمهای خارجی در نظر گرفته شود، توضیح داد: اصلن قرار نیست که تفاوتی بین پلتفرم داخلی یا خارجی باشد و بحث این نیست که کسی در پلتفرم خارجی نظارت کند، چون اصلا نیازی به نظارت نیست. بقیه دنیا هم روی پلتفرمها حاکمیتی ندارند؛ حتی روی طلا و ارز هم ممکن است نظارتی نداشته باشند. فرض کنید کسی در منزلش طلا دارد؛ اینکه از پلتفرم خارجی گمنامتر نیست. ما هم از این موضوع اطلاعی نداریم، تا زمانیکه فرد نخواهد آن را به پول یا ارز تبدیل کند، یعنی تراکنشی رویش انجام نمیشود و داراییاش هم مشخص نیست، اما هر زمان که بخواهد آن را به مسکوکات تبدیل کند، تراکنش محسوب میشود و مالیات برایش در نظر گرفته خواهد شد. اما از کجا میفهمیم که داراییاش را به چه قیمتی خریده و با چه قیمتی فروخته؟ اینها همه در سامانه مودیان مشخص خواهد شد. قانون یک زمان حدودی شش ماهه را قرار میدهد برای اینکه افراد بیایند و داراییهایی خود را اعلام کنند، هرچه از طلا و ارز و رمزارز و خانه دارند، که بعدها معامله روی این داراییهایشان مشمول پولشویی نشود. به محض اینکه دارایی به فروش رفته و پول آن وارد حساب فرد شود، تراکنش انجام شده و باید در سامانه مودیان معلوم شود که این دارایی چه بوده و از کجا آمده. اگر این داراییها ثبت نشود، درصورت تراکنش مشمول پولشویی شده و به اسم درآمد اتفاقی با بالاترین نرخ جریمه میشود.
[درصورت تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه] به محض اینکه دارایی به فروش رفته و پول آن وارد حساب فرد شود، تراکنش انجام شده و باید در سامانه مودیان معلوم شود که این دارایی چه بوده و از کجا آمده. اگر این داراییها ثبت نشود، درصورت تراکنش مشمول پولشویی شده و به اسم درآمد اتفاقی با بالاترین نرخ جریمه میشود.
مالیات از رمزارزها؛ از آمریکا تا ایران
در عین حال در حال حاضر در آمریکا هم درباره مالیات از رمزارزها مناقشه است. «جو بایدن» (Joe Biden) رییسجمهور ایالات متحده موافق مالیات از رمزارزهاست و «رابرت افکندی جونیور» (Robert F. Kennedy Jr) که میخواهد در انتخابات ۲۰۲۴ شرکت کند، وعده داده که از رمزارزها مالیاتی نمیگیرد. با توجه به این موضوع و بعد جهانی آن، به نظر میرسد این مساله از نظر عموم مردم اهمیت زیادی دارد. طغیانی درباره این مساله پاسخ داد: قانون مالیات بر عایدی یا مالیات بر سوداگری، مالیات بر رمزارز یا دارایی نیست. آنچه که در آمریکا وجود دارد، ربطی به این قانون ندارد. آنها از داراییها مالیات میگیرند، از ثروت مالیات میگیرند، در حالیکه قانون مالیات بر سوداگری قانون مالیات بر ثروت نیست. قانون مالیات بر عایدی ثروت ناشی از سوداگری است. من اگر رمزارز داشته باشم، مثل این است که دلار یا خانه یا ماشین دارم. بهعنوان اینکه این داراییها را دارم کسی از من مالیات نمیگیرد، اما اگر بیشتر از نیاز مصرفی دارایی داشته باشم، یا درباره رمزارزها اگر بخواهم از خرید و فروش آنها عایدی به دست بیاورم، مشمول مالیات میشوم، در حالیکه اگر از رمزارز بهعنوان واسطه معامله استفاده کنم مشمول مالیات نیستم. بنابراین در آمریکا بحث مالیات بر ثروت مطرح است. یک ثروت جدیدی به نام رمزارز شناسایی شده و از آن مالیات میگیرند؛ که ما چنین قانونی هنوز در ایران نداریم و مالیات بر رمزارز به عنوان یک دارایی مطرح نیست؛ قصد ما مالیات بر عایدی از معاملهگرانی است که با قصد سوداگری وارد بازار رمزارز میشوند، این کار هم با شناسایی تراکنشهایی که انجام میدهند، ممکن است. به محض اینکه ریال را به بیتکوین تبدیل کردند یا به محض اینکه بیتکوین را به ریال تبدیل کردند، شناسایی میکنیم.

در عین حال درباره رمزارزها، ممکن است صرفن ریال در صرافی خارجی به ارز دیجیتال تبدیل شده و دیگر به ریال تبدیل نشود و این مصداق همان خروج ارز در فضای زیرزمینی است؛ طغیانی درباره این مساله بیان کرد: بعد از تصویب این قانون و تکمیل سامانهها، پولی که به ارز دیجیتال تبدیل میشود در سامانه مودیان ثبت میشود، یعنی در سامانه مودیان، ریالی که به بیتکوین تبدیل شده ثبت میشود. در آن صورت شما به محض اینکه در سیستم کشور هر تراکنش مالی انجام دهید باید بگویید که برای چیست. فرض کنید شما ۵۰۰ میلیون تومان به حساب یک صراف ریختید، آن صراف ممکن است به شما دلار یا بیتکوین بدهد؛ به محض اینکه شما در صرافی تراکنش انجام میدهید، یعنی پول ملی را به دارایی دیگری تبدیل میکنید باید ثبت شود که این دارایی چیست؛ صراف بگوید من دلار یا بیتکوین فروختم؛ به محض اینکه بگوید دلار فروختم، دلار از حساب صراف کسر و به حساب خریدار اضافه میشود، یا بیتکوین از حساب صراف کسر و به حساب خریدار اضافه میشود؛ اگر ثبت نشود، دو طرف معامله، یعنی هم کسی که خریده و هم صرافی که فروخته، مشکوک به پولشویی هستند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به اینکه آیا برنامهای برای تعامل با صرافیهای خارجی برای فعالیت در ایران وجود دارد، گفت: صرافیهای خارجی هم اگر بخواهند کارهای ریالی انجام دهند باید در سامانه خود را ثبت کنند. هر تراکنش ریالی باید طبق قانون در سامانه مودیان ثبت شود. هر تراکنش با هر مبدا و مقصد و با هر هدفی. البته این اتفاق دو سه سال طول میکشد، تا زمانی که طرح مالیات بر سوداگری، به قانون تبدیل شود و سامانه مودیان که الان مخصوص کسبوکارهاست، برای اشخاص حقیقی هم توسعه پیدا کند و هرکس بتواند در این سامانه پروفایلی داشته باشد، در آن صورت هر کد ملی یک کارپوشه دارد و هر تراکنشی که این کد ملی انجام دهد در آن کارپوشه ثبت میشود.
مالیاتستانی یا خروج سرمایه از کشور؟
با وجود این، نمیتوان منکر شد که این مساله مثل همان خروج سرمایه افراد از کشور است که به هر دلیل از جمله حفظ امنیت سرمایهشان، در کشورهای همسایه سرمایهگذاری میکنند، این اتفاق درباره ریالی که در صرافی خارجی به بیتکوین تبدیل میشود هم میافتد. با این فرض که اگر این معاملهها به صرافی خارجی منتقل شود، هم از کنترل قانونی خارج شده و هم فرصت رشد اقتصادی را از پلتفرمهای داخلی میگیرد. طغیانی درباره این مساله نیز توضیح داد: سرمایهگذاری در خارج از کشور در ایران ممنوع است، اما حاکمیت روی آنچه در خارج از کشور اتفاق میافتد، کنترلی ندارد. ما درباره صرافیهای داخلی صحبت میکنیم. مثل اینکه من سکه طلا داشته باشم و با آن در بازار کار کنم، سکه طلای من تا زمانیکه به پول و تراکنش داخلی تبدیل نشود، شناسایی نمیشود. به محض اینکه به تراکنش داخلی تبدیل شد، آن موقع شناسایی میشود.
در شرایطی که همین حالا هم بسیاری از سرمایههای ما در خارج از کشور و در کشورهای همسایه مثل ترکیه و امارات سرمایهگذاری میشود؛ با توجه به سهولت استفاده از رمزارزها در این کشورها و امکاناتی که دارند ازجمله معافیت از مالیات رمزارزها، با سخت گرفتن به این بازار در ایران، این مساله به رمزارزها هم سرایت کند و نتیجه آن خروج سرمایه از پلتفرمهای بومی به پلتفرمهای خارجی است؛ طغیانی درباره این شائبه پاسخ داد: در وضعیتی که الان داریم، چه چیزی مانع خروج سرمایه است؟ هیچ چیزی مانع نیست و حاکمیت هم نظارتی ندارد. کسی که داراییاش را به شکل رمزارز نگه میدارد و از آن عایدی کسب میکند، آیا فایدهای به حال اقتصاد کشور دارد؟ یا منفعتی برای ما دارد؟ چه مانعی دارد که از کشور خارج شود؟ هیچ مانعی ندارد. اتفاقن مالیات بر عایدی سرمایه بهدلیل ثبت این داراییها در سامانه مودیان، ضمانت اجرایی عدم خروج سرمایه است. یعنی کاملن شفاف معلوم است که چه کسی صادرات کرده و رمزارز گرفته یا اگر کار واردات انجام داده و مشمول مالیات نیست. همه این صادرات و واردات در سامانه ثبت میشود، اما مشمول مالیات نیست. اما اگر کسی بخواهد از دارایی لازمی که باید در تولید کشور از آن استفاده شود، یا رمزارزی که باید برای تسهیل تجارت کشور مورد استفاده قرار گیرد، استفاده سوداگرانه کند، قانون جلوی آن را میگیرد؛ آن هم نه همه مبلغ عایدی را، یعنی ۱۰۰ درصد عایدی قرار نیست از معاملهگر گرفته شود، حدود ۳۵ درصد عایدی یعنی مابهالتفاوت قیمت خرید و فروش را میگیرد.
انواع رمزپول و رمزدارایی به طرح مالیات بر سوداگری اضافه شده که هنوز نه تعریف دقیقی از رمزدارایی در این طرح شده و نه مشخص بوده که این مالیات از رمزداراییها بناست به چه صورت گرفته شود؛ آن هم در شرایطی که ماهیت ارز، خودرو یا مسکن از فناوریهای نو جداست. رمزارزها بهواسطه ماهیتی که دارند، کنترلناپذیرند، هر لحظه میتوان آنها را از نقطهای در جهان به نقطهای دیگر منتقل کرد و مانند بندهای دیگر این طرح از جمله مسکن، خودرو، طلا و ارزهای فیات، موقعیت فیزیکی ندارند
در عین حال در حال حاضر در آمریکا هم درباره مالیات از رمزارزها مناقشه است. این مساله از نظر عموم مردم اهمیت زیادی دارد.مثل این است که دلار یا خانه یا ماشین دارم. بهعنوان اینکه این داراییها را دارم کسی از من مالیات نمیگیرد، اما اگر بیشتر از نیاز مصرفی دارایی داشته باشم، یا درباره رمزارزها اگر بخواهم از خرید و فروش آنها عایدی به دست بیاورم، مشمول مالیات میشوم، در حالیکه اگر از رمزارز بهعنوان واسطه معامله استفاده کنم مشمول مالیات نیستم.
افراد بیایند و داراییهایی خود را اعلام کنند، هرچه از طلا و ارز و رمزارز و خانه دارند، که بعدها معامله روی این داراییهایشان مشمول پولشویی نشود. به محض اینکه دارایی به فروش رفته و پول آن وارد حساب فرد شود، تراکنش انجام شده و باید در سامانه مودیان معلوم شود که این دارایی چه بوده و از کجا آمده. اگر این داراییها ثبت نشود، درصورت تراکنش مشمول پولشویی شده و به اسم درآمد اتفاقی با بالاترین نرخ جریمه میشود.
درصورت تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه به محض اینکه دارایی به فروش رفته و پول آن وارد حساب فرد شود، تراکنش انجام شده و باید در سامانه مودیان معلوم شود که این دارایی چه بوده و از کجا آمده. اگر این داراییها ثبت نشود، درصورت تراکنش مشمول پولشویی شده و به اسم درآمد اتفاقی با بالاترین نرخ جریمه میشود.
سرمایههای ما در خارج از کشور و در کشورهای همسایه مثل ترکیه و امارات سرمایهگذاری میشود؛ با توجه به سهولت استفاده از رمزارزها در این کشورها و امکاناتی که دارند ازجمله معافیت از مالیات رمزارزها، با سخت گرفتن به این بازار در ایران، این مساله به رمزارزها هم سرایت کند و نتیجه آن خروج سرمایه از پلتفرمهای بومی به پلتفرمهای خارجی است.