تحولات، دستاوردها و وضعیت کنونی
«سیتیبانک» (CitiBank)، یکی از بزرگترین و قدیمیترین موسسات مالی در جهان، بخشی از گروه سیتی (Citigroup) است که در سال ۱۸۱۲ تاسیس شد. این بانک در طول تاریخ خود نقش مهمی در توسعه اقتصادی و مالی جهان ایفا کرده است و در حال حاضر پس از «بنک آو امریکا» (Bank of America) و «جیپی مورگان» (J.P.Morgan)، سومین شرکت خدمات مالی و بانکداری در ایالات متحده آمریکا محسوب میشود. در این مقاله قصد داریم به بررسی تاریخچه، تحول و دستاوردهای سیتیبانک بپردازیم.
عناوین این مقاله:

تاریخچه تاسیس سیتیبانک
در سال ۱۸۱۱، «جورج کلینتون» (George Clinton)، معاون اول رییسجمهور وقت آمریکا، پیشنهاد تاسیس یک بانک جدید را به تاجران نیویورک داد و هیئتمدیرهای متشکل از همکاران خود و تاجران نیویورکی را پیشنهاد کرد. پس از موافقت تاجران، در ۱۶ ژوئن ۱۸۱۲، City Bank of New York توسط شخصی به نام «ساموئل اوزبورن» (Samuel Osborne) تاسیس شد. هرچند کلینتون سه ماه بعد بهدلیل حمله قلبی درگذشت، بانک نیویورکسیتی به مسیر خود ادامه داد.
در همان سال اول، بانک با چالش جنگ ۱۸۱۲ میان بریتانیا و آمریکا مواجه شد و برای حفاظت از منابع مالی در صورت اشغال نیویورک توسط بریتانیاییها، کمیتهای اورژانسی تشکیل داد. این اقدامات به جلب اعتماد دولت آمریکا منجر شده و سیتیبانک به صندوق امانت دولت تبدیل شد.
«جان جیکوب استور» (John Jacob Astor)، تاجر ثروتمند، در سال ۱۸۲۰ به سیتیبانک پیوست و به یکی از مهمترین مشتریان آن تبدیل شد. اولین ساختمان بانک در پلاک ۳۸ ساختمان ۵۲ والاستریت (Wall Street) تاسیس و در دهه ۱۸۴۰ بازسازی شد.

در سال ۱۸۶۵، با توجهبه رشد و توسعه چشمگیر سیتیبانک و بهمنظور تغییرات همگانی اقتصادی و مالی، نام این بانک از «City Bank of New York» به «National City Bank of New York» تغییر پیدا کرد. این تغییر نام نهتنها نشاندهنده رشد و توسعه بانک بود، بلکه این بانک را به عضویت سیستم بانکهای ملی ایالات متحده درآورد و اعتبار و اهمیت آن را در بازار مالی کشور بهمراتب افزایش داد.
از زمان تاسیس تا به امروز، سیتیبانک توانسته است با نوآوری و گسترش خدمات خود، جایگاه ویژهای در بازارهای مالی جهانی کسب کند و به یکی از بزرگترین و معتبرترین بانکهای دنیا تبدیل شود. سیتیبانک خدمات بانکداری خرد را در ۱۶۰ کشور جهان عرضه میکند. این بانک دارای ۱٫۴۰۰ شعبه است که نیمی از آن در ایالات متحده قرار دارند و بیشترین شعبههای آن در شهرهای نیویورک، شیکاگو، لسآنجلس، سانفرانسیسکو، واشنگتن دیسی و میامی متمرکز هستند.
تاریخچه مدیران برجسته سیتیبانک
تاجران بزرگ نیویورکی، اولین مشتریان و مدیران سیتیبانک بودند. یکی از اولین مدیران با سابقه در بانکداری، «گورهام وورث» (Gorham Worth) بود که در سال ۱۸۲۵ به سیتی پیوست. وورث که سالها بهعنوان صندوقدار در بانکهای متعدد آمریکایی فعالیت کرده بود، دو دهه بعد به مقام مدیریت کل سیتی رسید و تا سالها بهعنوان یکی از ستونهای اصلی فعالیت بانک شناخته میشد. همکاران و رسانههای وقت نیویورک او را از مورد احترامترین بانکداران میدانستند.

«موزز تیلور» (Moses Taylor) یکی دیگر از افراد تاثیرگذار در تاریخ سیتیبانک بود که در سال ۱۸۳۷ و در جریان بحران مالی به بانک ملحق شد. او با کمک شایانی به توسعه پایگاه مشتریان سیتی، درنهایت به مدیرکل بانک تبدیل شده و نقش مهمی در تقویت و گسترش بانک ایفا کرد.
جنگ داخلی و توسعه بینالمللی سیتیبانک
سیتیبانک، هشتمین بانک قدیمی نیویورک، با ارایه وام به تاجران و سیاستهای نقدینگی قوی، در دوران بحرانهای اقتصادی والاستریت بهخوبی عمل کرد. با مدیریت موزز تیلور، بانک سیاستی را پیاده کرد که شرکتها را به ذخیره داراییهای اصلی در سیتی ملزم میکرد و در عوض وامهای کوتاهمدت ارایه میداد.
در دوران جنگ داخلی آمریکا (۱۸۶۱-۱۸۶۵)، سیتیبانک یکی از حامیان مالی دولت بود و وامی ۵۰ میلیون دلاری به «آبراهام لینکلن» (Abraham Lincoln) پرداخت. با تصویب قانون ارز واحد ملی در سال ۱۸۶۳، نام بانک به National City Bank of New York تغییر یافت و اعتبار زیادی کسب کرد.
موزز تیلور، سرمایهگذار خط تلگراف اقیانوسی در سال ۱۸۶۶، ارتباط نیویورک با شهرهای بزرگ اروپا مانند لندن و برلین تقویت کرده و با راهاندازی واحد صرافی جدید، تبادل اطلاعات را برای سیتیبانک تسهیل کرد. تیلور تا زمان درگذشتش در سال ۱۸۸۲، پایگاه مشتریان سیتی را گسترش داد و بانک را بهعنوان یکی از پشتیبانان اصلی صنعت راهآهن در آمریکا شناساند.
سیتی با ادغام با بانک آیبیسی (IBC) و راهاندازی اولین شعبههای بینالمللی خود در چین و سایر نقاط آسیا، به گسترش جهانی ادامه داد. ساختمان جدید سیتی در پلاک ۵۵ والاستریت، که در سال ۱۹۰۸ بهطور کامل بازسازی شد، نمادی از رشد و اعتبار بانک بود.
در سال ۱۹۱۱، سیتیبانک، شرکت نشنال سیتی (National City Company) را تاسیس کرد و به سرمایهگذاری در آمریکا و کشورهای دیگر پرداخت. با شروع جنگ جهانی اول، سیتی به گسترش فعالیتهای خود در آمریکای لاتین پرداخت و کمکهای مالی قابلتوجهی به جبهه متفقین واریز کرد.

توسعه و مدرنسازی زیرساخت سیتیبانک
در آغاز قرن بیستم، سیتیبانک با افزایش داراییها و گسترش فعالیتهای بینالمللی، نیاز به بهینهسازی ساختار خود را احساس کرد. اولین اقدامات این بانک شامل بهبود شرایط کاری و افزایش حقوق بر اساس شایستگی و ارزیابی دورهای بود.
در سال ۱۹۱۵، سیتیبانک سهام کنترلی بانک IBC را خرید و شبکههای اروپایی آن را تحت کنترل خود درآورد. این اقدام، توسعه فعالیتهای سیتی در اروپا را بهدنبال داشت و اولین شعبههای جدید در جنوا، بروکسل، آنتورپ، بارسلونا و مادرید راهاندازی شدند.
در دهه ۱۹۲۰، سیتی برنامههای جذب سرمایه برای شرکتهای خارجی را در آمریکا اجرا کرده و اوراق قرضه شرکتهای بزرگ استرالیایی و شیلیایی را عرضه کرد. همچنین، سیتیبانک به بانکداری انفرادی پرداخت و با خرید چند بانک فعال در نیویورک، شبکه شعبههای خود را گسترش داد.
در دوران بحران مالی دهه ۱۹۳۰، سیتیبانک با چالشهایی مواجه شد، اما شعبههای خارجی آن نقش کلیدی در درآمدزایی ایفا کردند. در این دوران، شعبه پاریس به شهری کوچکتر منتقل شد و تعداد زیادی از کارمندان به جبهههای جنگ اعزام شدند. برای پر کردن جاهای خالی، سیتی شروع به استخدام کارمندان زن و آموزش آنها با همکاری آیبیام (IBM) کرد. تا پایان سال ۱۹۴۲، زنان ۴۳ درصد از نیروی کار سیتی را تشکیل میدادند.
پس از جنگ جهانی دوم، سیتیبانک کمپینهای تبلیغاتی بزرگی را آغاز کرد و به افزایش سرمایهگذاری در صنایع حملونقل پرداخت. این اقدامات به رشد و توسعه بیشتر بانک در سالهای پایانی دهه ۱۹۴۰ کمک کرد.

تحول ساختاری در کارتهای بانکی اعتباری
با آغاز دهه دوم قرن بیستم، سیتیبانک فعالیت جذب نیرو و استخدام را گسترش داد و برنامههای ویژهای برای بازماندگان جنگ پیادهسازی کرد. همچنین این بانک به توسعه در مناطق جدیدی از جمله آفریقا و غرب آسیا پرداخت و کشورهایی مانند مصر، لیبی، لبنان و عربستان سعودی به شبکه سیتی اضافه شدند.
در دوران جنگ سرد، سیتی برای حفظ سلطه خود بر بازارهای اروپایی، لندن را بهعنوان مرکز بینالمللی انتخاب کرده و تبادل دلار خارج از آمریکا را از آنجا مدیریت میکرد.
در دهه ۱۹۵۰، با انتقال بسیاری از شرکتهای بزرگ به میدتاون منهتن، سیتی تصمیم به خرید و تجهیز ساختمان جدیدی در پلاک ۳۹۹ پارک اونیو گرفت. این ساختمان با مدرنترین سازوکارهای ارتباطی و مدیریت بانکداری تجهیز شد.
در دهه ۱۹۷۰، سیتی بر بانکداری شخصی تمرکز و کارتهای بانکی سیتیکارت (Citicard) را معرفی کرد. یکی از پروژههای مهم سیتی در دهه ۱۹۷۰، ارایه کارت اعتباری این بانک با نام اوریتینگ کارت (Everything Card) بود که بهعنوان نخستین نمونه از کارتهای اعتباری با قابلیتهای گسترده، امکان استفاده از خدمات متعدد را برای مشتریان سیتی بانک فراهم کرد.

این بانک همچنین، دستگاههای خودپرداز (ATM) کاربردی خود را راهاندازی کرد که به مشتریان امکان دسترسی ۲۴ ساعته به حسابهایشان را میداد. «جان رید» (John Reid)، یکی از مدیران کلیدی و برجسته این بانک، معتقد بود برای هر محل باید دو دستگاه خودپرداز وجود داشته باشد، ایدهای که در سالهای بعد بهخوبی اثبات شد.
ادغام سیتی با شرکت خدمات بیمه امریکایی تراولرز
در سال ۱۹۹۸، جان رید، رییس هیئتمدیره سیتیبانک و «استنفورد آیویل» (Stanford I. Weill)، مدیر اجرایی شرکت تراولرز (Travelers Company)، بر سر ادغام این دو موسسه به ارزش حدود ۱۴۰ میلیارد دلار توافق کردند. هدف از این ادغام، گسترش خدمات و بهرهبرداری از سابقه و اعتبار تراولرز در زمینههای اعتباری و بیمه بود. به این ترتیب، شرکت جدیدی با نام سیتیگروپ (Citigroup) تاسیس شد و بهطور رسمی در تاریخ ششم آوریل ۱۹۹۸ به اطلاع همگان رسید.
ادغام با تراولرز، سیتی را به حوزه خدمات بیمه وارد کرد و بهویژه در سالهای ابتدایی قرن ۲۱، گروه سیتی توسعه گستردهای را در سطح جهانی آغاز کرد. یکی از اولین گامهای مهم در این دوره، خرید بانک هندلوی (Handlowy) در لهستان در سال ۲۰۰۱ بود.
با این حال، همکاری سیتی با تراولرز عمر زیادی نداشت. در سال ۲۰۰۲، بهدلیل تاثیر منفی حوادثی همچون حملات ۱۱ سپتامبر بر ارزش سهام تراولرز و کاهش درآمد آن، سیتی تصمیم به خروج از این بخش گرفت. در نتیجه، بسیاری از خدمات بیمهای تراولرز از بین رفت و تنها خدمات بیمه عمر بهصورت محدود در سیتی باقی ماند.
وضعیت کنونی سیتیبانک و دستاوردهای آن

بازیابی و تحول پس از بحران مالی ۲۰۰۸
پس از بحران مالی ۲۰۰۸، سیتیبانک با دریافت کمکهای دولتی به تثبیت اوضاع مالی خود پرداخت و بدهیهای خود را تسویه کرد. «ویکرام پندیت» (Vikram Pandit)، مدیرعامل وقت سیتیبانک، حقوق خود را به یک دلار کاهش داد تا تعهد خود به بازسازی بانک را نشان دهد. سیتیبانک پس از بحران با ساختاری مستحکمتر و بهینهتر به فعالیت خود ادامه داد.
کمک به کسبوکارهای نوپا و مناطق محروم
سیتی در دهه ۲۰۱۰ به کمک کسبوکارهای نوپا و مناطق محروم پرداخت. بنیاد سیتی با برنامه Communities at Work سرمایهگذاری ۲۰۰ میلیون دلاری را برای موسسههای مالی در مناطق محروم انجام داد. این برنامه به ایجاد ۴۱ هزار شغل و ارایه وام به کارآفرینان آسیبپذیر منجر شد.
نوآوری در بانکداری
سیتی با راهاندازی شعبههای بانکداری هوشمند، خدمات مدرن و دیجیتال را به مشتریان ارایه داد. این شعبهها در ژاپن و دیگر کشورها موفقیت چشمگیری داشتند و سیتی را از رتبه ۵۷ به رتبه اول در ژاپن رساندند. تا آوریل ۲۰۱۱، ۴۸ شعبه بانکداری هوشمند در ۱۱ کشور راهاندازی شد.
گسترش بانکداری اسلامی
سیتیبانک با تاسیس اولین شعبه بانکداری اسلامی در بحرین، خدمات خود را با رعایت اصول اسلامی ارایه داد. این خدمات به کشورهای مالزی، اندونزی، پاکستان و ترکیه گسترش یافت که خود نشاندهنده تلاش سیتی برای پاسخگویی به نیازهای فرهنگی و مذهبی مشتریان بود.
تعدیل فعالیتها و تمرکز
در سال ۲۰۱۴، سیتی فعالیتهای خود را در برخی بازارهای بینالمللی کاهش داد و خدمات بانکداری شخصی را در ۱۱ کشور تعطیل کرد. این تصمیمات برای تمرکز بر بازارهای کلیدی و بهینهسازی ساختار سازمانی گرفته شد.
دستاوردهای کنونی
در سال ۲۰۱۸، سیتیبانک درآمدی نزدیک به ۷۳ میلیارد دلار ثبت کرد و در حالحاضر ۲۰۴ هزار کارمند در این موسسه مالی مشغول به فعالیت هستند. برند سیتی در رتبهبندی «اینتربرند» (Interbrand) در جایگاه ۴۵ باارزشترین برندهای جهان قرار دارد. «مایکل کوربت» (Michael Corbat)، مدیرعامل کنونی سیتیبانک، با دریافت حقوق سالیانه حدود ۲۴ میلیون دلار، بهعنوان یکی از افراد با بالاترین حقوق در صنعت مالی شناخته میشود.
سیتیبانک، نماد قدرت و ثروت در دنیای مالی است. این بانک با ادغام با شرکتهای بزرگ دیگر، توانسته است سهم بازار خود را افزایش داده و به یکی از بزرگترین بانکهای جهان تبدیل شود. سیتیبانک با ارائه طیف گستردهای از خدمات مالی، از جمله بانکداری خرد، بانکداری سرمایهگذاری و مدیریت دارایی، به نیازهای مشتریان در سراسر جهان پاسخ میدهد.