سولانا و مسیر پیشرفت

چگونه این بلاک‌چین در حال تغییر بازی است!

عناوین این مقاله:

نقشه اکوسیستم سولانا به تفکیک حوزه فعالیت
نقشه اکوسیستم سولانا به تفکیک حوزه فعالیت

سولانا چیست؟

سولانا پلتفرم بلاک‌چینی لایه اول «Layer1» است که با استفاده از شبکه منحصربه‌فرد و سیستم تایید تراکنش اثبات تاریخ «Proof of History – PoH» به سرعت فوق‌العاده‌ای در پردازش تراکنش‌ها دست یافته است. این پلتفرم توانایی مدیریت تعداد زیادی تراکنش در ثانیه با کارمزد بسیار پایین را دارد که در مقایسه با رقبای خود، مانند اتریوم (Ethereum) و دیگر بلاک‌چین‌های معروف، چند برابر سریع‌تر و ‌به‌صرفه‌تر است. تمرکز سولانا بر سرعت، کارمزد پایین و امنیت، آن را به یکی از گزینه‌های برتر در دنیای بلاک‌چین تبدیل کرده است.

سولانا به عنوان یکی از سریع‌ترین و کارآمدترین بلاک‌چین‌ها در مقایسه با بیت‌کوین (Bitcoin) و اتریوم مطرح است. حداکثر تعداد تراکنش‌برثانیه (Transaction Per Second-TPS) بالا، سرعت فوق‌العاده در انجام تراکنش‌ها و کارمزدهای بسیار پایین، سولانا را به گزینه‌ای جذاب برای توسعه‌دهندگان و کاربران تبدیل کرده است. جالب است که تعداد کل تراکنش‌های انجام‌شده در سولانا در مقایسه با دیگر بلاک‌چین‌ها بسیار بالاتر بوده که این بیانگر محبوبیت و پذیرش در بین کاربران است.

مقایسه ویژگی‌های شبکه سولانا با دیگر بلاک‌چین‌ها
مقایسه ویژگی‌های شبکه سولانا با دیگر بلاک‌چین‌ها

فناوری و معماری سولانا

۱.الگوریتم اثبات تاریخ

بلاک‌چین سولانا با سیستم تایید تراکنش «اثبات تاریخ» امکان دستیابی به شبکه سریع و کم‌مصرف را فراهم کرده است. برای فهم بهتر، می‌توان سولانا را با یک بزرگراه پرسرعت و خلوت مقایسه کرد. برخلاف راه‌های شلوغ که با کندی و تراکم مواجه هستند، اتومبیل‌ها (تراکنش‌ها) در این بزرگراه بسیار سریع و راحت حرکت می‌کنند. این سرعت بالا سولانا را برای راه‌اندازی برنامه‌های کاربردی مختلف جذاب کرده است. اما این بزرگراه بی‌عیب نیست که در ادامه به معایب آن اشاره خواهیم کرد.
لازم به ذکر است که شبکه‌های دیگر هم روش‌های تایید تراکنش خود را دارند. مثلن بیت‌کوین از روش «اثبات کار» (Proof of Work-PoW) استفاده می‌کند که بسیار امن و در عین ‌حال بسیار کند بوده و انرژی زیادی مصرف می‌کند. اتریوم هم از روشی به نام «اثبات سهام» (Proof of Stake-PoS) استفاده می‌کند که از نظر سرعت تراکنش بهتر از بیت‌کوین است؛ ولی از نظر سرعت بالا و مصرف انرژی پایین به پای سولانا نمی‌رسد.

الگوریتم اثبات کار و اثبات سهام
الگوریتم اثبات کار و اثبات سهام

نحوه عملکرد الگوریتم اثبات تاریخ

  • تولید هش: هر نود در شبکه، به طور مداوم با استفاده از توابع هش، زنجیره‌ای از هش‌ها را تولید می‌کند. این کار به طور مستقل و بدون نیاز به هماهنگی با سایر نود‌ها انجام می‌شود.
  • تست زمان: هر تراکنش جدید، با یک مهر زمانی که نشان‌دهنده زمان انجام آن بوده به شبکه ارسال می‌شود.
  • تایید: نود‌ها با بررسی زنجیره هش‌های خود و تطابق آن با مهر زمان تراکنش، می‌توانند صحت و ترتیب زمانی تراکنش را تایید کنند.

مزایای الگوریتم اثبات تاریخ

  • سرعت تراکنش بالا: در PoH نیاز نیست که تمام اعتبارسنج‌های شبکه برای ترتیب هر تراکنش با هم توافق داشته باشند؛ این موضوع سبب سریع‌تر شدن تایید تراکنش نسبت‌به روش‌های دیگر است.
  • قابلیت ارتقا و توسعه: بلاک‌چین‌های دیگر ممکن است با حجم بالای تراکنش‌ها قفل شوند، اما سولانا با پردازش سریع با استفاده از PoH، به شبکه امکان انجام معاملات بیشتری را در هر ثانیه می‌دهد. این سرعت فوق‌العاده برای برنامه‌های واقعی مانند بازی‌های بلاک‌چینی و بازارهای NFT که تراکنش‌های زیادی دارند، بسیار کاربردی است.
  • مصرف انرژی کم: برخلاف مدل‌های مربوط‌به استخراج بیت‌کوین و برخی دیگر از بلاک‌چین‌ها که با محاسبات پیچیده مصرف انرژی بالایی دارند، PoH روی محاسبات پیچیده تکیه نمی‌کند و همین مصرف انرژی شبکه سولانا را بسیار پایین می‌آورد.
  • تمرکززدایی: بلاک‌چین‌ها باید غیرمتمرکز باشند، یعنی هیچ‌کس نتواند آن‌ها را کنترل کند. PoH با ایجاد یک بستر، تایید و پردازش تراکنش‌ها را به‌جای یک نهاد خاص، بر عهده کل شبکه قرار داده و به این ترتیب ویژگی غیرمتمرکز بودن بلاک‌چین حفظ شده و این موضوع به کاربران اطمینان می‌دهد که پروژه‌های موجود در این اکوسیستم امن، قابل اعتماد و به دور از دست‌کاری است.

معایب الگوریتم اثبات تاریخ

  • پیچیدگی بیشتر: PoH سبب پیچیده‌تر شدن ساختار شبکه شده و این پیچیدگی احتمال ایجاد باگ یا آسیب‌پذیری‌ها را در صورت وجود نقص در پیاده‌سازی افزایش می‌دهد.
  • نیاز به سخت‌افزار قوی‌تر: جهت تایید تراکنش‌ها با استفاده از توابع تاخیر قابل تایید (Verifiable Delay Function) به سخت‌افزار قدرتمند در هر اعتبارسنج نیاز است که سبب بالا رفتن هزینه اولیه‌ عضویت در شبکه می‌شود.
  • نوپا بودن: جامعه‌ کاربری سولانا هنوز به بلوغ و وسعت برخی از بلاک‌چین‌های قدیمی‌تر نرسیده است.

۲.معماری سولانا

مکانیسم اجماع

معماری سولانا

الگوریتم اجماع (Consensus Mechanism) در شبکه سولانا شامل دو عنصر اصلی است: الگوریتم اثبات تاریخ و الگوریتم اثبات سهام.

  • الگوریتم اثبات تاریخ
    الگوریتم اثبات تاریخ در سولانا به‌عنوان یک تایمر بسیار دقیق برای بلاک‌چین عمل می‌کند. این تایمر برای هر رویداد و تراکنشی که روی شبکه رخ می‌دهد، یک برچسب زمانی می‌گذارد تا اطمینان حاصل شود که ترتیب تراکنش‌ها روی هر بلاک به‌درستی حفظ شده است. استفاده از PoH به اعتبارسنج‌های شبکه (Validators) این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به هماهنگی مداوم با یکدیگر، تراکنش‌ها را به‌سرعت تایید کرده و این موضوع باعث افزایش کارایی شبکه می‌شود. استفاده از یک تابع تاخیر قابل‌تایید برای تایید زمان گذشته از آخرین بلاک، سبب می‌شود که سولانا نسبت‌به دیگر بلاک‌چین‌ها دارای تاخیر کمتری در تایید تراکنش‌ها باشد.
  • الگوریتم اثبات سهام
    در سولانا، اعتبارسنج‌ها بر اساس میزان دارایی کوین‌ SOL انتخاب می‌شوند. اعتبارسنج‌ها با نگه‌داری کوین SOL، اعتبار خود را اثبات کرده و حق تایید تراکنش‌ها را به دست می‌آورند. این روش به سولانا کمک می‌کند تا اعتماد و پایداری مورد نیاز برای عملکرد بهینه را فراهم کند.
    این ترکیب از PoH و PoS، به شبکه سولانا این امکان را می‌دهد تا با سرعت بالا، کارایی بیشتری را در انجام تراکنش‌ها داشته باشد و همچنین محیطی امن و پایدار را برای تعاملات مختلف فراهم کند.
  • تحمل خطای بیزانس
    فرض کنید در شبکه سولانا، تعدادی اعتبارسنج وجود دارد که وظیفه تایید تراکنش‌ها و به‌روزرسانی دفترکل (Ledger) را بر عهده دارند. برای حصول اطمینان از صحت اطلاعات، لازم است حداقل دوسوم از اعتبارسنج‌ها در مورد هر تراکنش به توافق برسند. در این‌جا (Byzantine Fault Tolerance-BFT) سولانا وارد عمل می‌شود.
    این الگوریتم از طریق مکانیزم‌های پیچیده‌ای مانند ارسال و دریافت پیام‌های تایید بین اعتبارسنج‌ها، اطمینان حاصل می‌کند که حتی در صورت وجود نقص در برخی از اعتبارسنج‌ها، شبکه به کار خود ادامه داده و از بروز تناقض در اطلاعات جلوگیری می‌شود؛ بنابراین BFT مجموعه‌ای از الگوریتم‌ها و پروتکل‌هایی است که به شبکه‌های توزیع‌شده مانند بلاک‌چین، امکان دستیابی به اجماع را حتی در صورت وجود نود‌های معیوب یا خرابکار می‌دهد.
  • مکانیسم توربین
    توربین (Turbine) یکی از تکنولوژی‌های کلیدی مورد استفاده در بلاک‌چین سولانا بوده که با هدف افزایش سرعت و کارایی شبکه طراحی شده است. این سیستم با تقسیم اطلاعات به بسته‌های کوچک‌تر و ارسال هم‌زمان آن‌ها به نودهای مختلف، انتقال داده‌ها را به‌صورت کارآمدتری انجام می‌دهد. توربین با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته، اطلاعات را به‌صورت درختی و در چند مرحله به نود‌های شبکه منتقل می‌کند. این روش نه‌تنها باعث افزایش سرعت انتقال اطلاعات می‌شود، بلکه بار شبکه را کاهش داده و از ایجاد ازدحام جلوگیری می‌کند.
    مزایای سیستم توربین در سولانا بسیار چشمگیر است. با تقسیم اطلاعات به بسته‌های کوچک‌تر و پخش هم‌زمان آن‌ها، سرعت انتقال داده‌ها به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. این موضوع به سولانا امکان می‌دهد تا با حجم بالای تراکنش‌ها به‌طور هم‌زمان و بدون کاهش کارایی مقابله کند. علاوه بر این، کاهش بار شبکه با استفاده از توربین، موجب بهبود تجربه کاربران و کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها می‌شود. این ویژگی‌ها توربین را به یکی از اجزای حیاتی زیرساخت سولانا تبدیل کرده که به تقویت عملکرد و مقیاس‌پذیری این بلاک‌چین کمک شایانی می‌کند.
  • ماشین مجازی سولانا
    این فناوری یک محیط اجرایی منحصربه‌فرد بوده که به کاربران امکان می‌دهد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکزی (DApps) را که با هم تداخلی ندارند، به‌صورت هم‌زمان روی بلاک‌چین سولانا ساخته و پردازش کنند. ماشین مجازی سولانا (Solana Virtual Machine-SVM) به‌عنوان ستون فقرات اکوسیستم توسعه سولانا عمل کرده و نقشی اساسی در نوآوری و پیشرفت این پلتفرم ایفا می‌کند.

۳.آپدیت‌های جدید برای افزایش مقیاس‌پذیری

  • Gulfstream: یک پروتکل جدید برای فرستادن تراکنش‌ها در سیستم سولانا بوده که بدون استفاده از مم‌پول (Mempool)، فضایی برای ذخیره تراکنش‌ها، کار می‌کند. این پروتکل سبب کاهش زمان تایید تراکنش‌ها و فشار روی اعتبارسنج‌ها می‌شود.
  • Quic: آپدیتی برای پروتکل انتشار بلاک‌ها در سولانا بوده که با هدف رساندن تراکنش‌ها به مرحله نهایی با سرعت لحظه‌ای و اطمینان در انتقال داده‌ها پیش می‌رود. این فناوری را «جیم روسکیند» (Jim Roskind) در گوگل طراحی کرده و جایگزینی برای HTTP/2 و TCP/IP سنتی محسوب می‌شود. Quic بر خلاف TCP/IP که از یک اتصال واحد برای تبادل داده‌ها استفاده می‌کرد، از اتصالات چندگانه بین فرستنده و گیرنده بهره می‌برد. این امر به‌طور قابل‌توجهی تاخیر را کاهش می‌دهد.
  • عملکرد و مقیاس‌پذیری نودها: تیم سولانا به‌طور مداوم در حال به‌روزرسانی نرم‌افزار نودها برای بهبود کارایی شبکه است. این آپدیت‌ها باعث افزایش تعداد تراکنش‌های قابل پردازش در هر ثانیه می‌شوند. شبکه سولانا شامل تعداد زیادی نود بوده که وظیفه ذخیره‌سازی داده‌ها، تایید تراکنش‌ها و شرکت در فرآیند اجماع را بر عهده دارند.

سولانا از چند نوآوری فنی برای بهبود عملکرد نودها استفاده می‌کند که عبارت‌اند از:

  • Sealevel: این پروتکل کاهنده تاخیر، به نودها امکان اجرای موازی قراردادهای هوشمند را داده که باعث کاهش زمان پردازش می‌شود.
  • Gossip: این پروتکل به‌روزرسانی، اطلاعات بین نودها را با سرعت بالا منتشر کرده و به هماهنگی و هم‌افزایی آن‌ها کمک می‌کند.
  • Pipelining: این تکنولوژی، تراکنش‌ها را به‌صورت خطی و متوالی پردازش کرده که به افزایش سرعت پردازش تراکنش‌ها منجر می‌شود.
  • Cloudbreak: این سیستم ذخیره‌سازی، به نودها اجازه می‌دهد تا داده‌ها را به‌صورت افقی تقسیم کرده که باعث افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی و دسترسی به داده‌ها می‌شود.

با استفاده از این نوآوری‌ها، سولانا توانسته به یکی از سریع‌ترین و کارآمدترین شبکه‌های بلاک‌چین تبدیل شود و تعداد تراکنش‌های پردازش‌‌شده در هر ثانیه را به‌طور چشمگیری افزایش دهد.

نمودار زیر تعداد تراکنش‌ها در هر ثانیه و نرخ موفقیت آن‌ها را نمایش می‌دهد. به‌طور میانگین، در حال حاضر حدود ۳,۰۰۰ تراکنش در ثانیه در سولانا انجام می‌شود.

تعداد تراکنش‌ در هر ثانیه
تعداد تراکنش‌ در هر ثانیه

درک توکنومیک سولانا: تحلیل توزیع و کاربرد توکن SOL

سولانا به‌عنوان یکی از بلاک‌چین‌های پیشرفته و سریع در دنیای دیجیتال شناخته می‌شود. درک توکنومیک (Tokenomics) سولانا برای سرمایه‌گذاران و کاربران این شبکه اهمیت زیادی دارد. در این بخش، به بررسی توزیع توکن‌ها (Token distribution)، مکانیزم‌های استیکینگ (Staking) و سوزاندن (Burning) توکن‌ها می‌پردازیم تا تصویر روشنی از اقتصاد توکن SOL ارایه دهیم.

۱.نقش کوین SOL در اکوسیستم سولانا

نقش کوین SOL در اکوسیستم سولانا
نقش کوین SOL در اکوسیستم سولانا

کوین SOL توکن بومی بلاک‌چین سولانا بوده که برای پرداخت کارمزد تراکنش، مشارکت در اداره شبکه و دسترسی به برخی خدمات و ویژگی‌های خاص در برنامه‌های غیرمتمرکز استفاده می‌شود. همچنین کاربران می‌توانند با سرمایه‌گذاری در آن، سود کنند.

  • حفظ امنیت: دارندگان SOL می‌توانند برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایمن‌سازی شبکه سولانا، توکن‌های خود را به اشتراک گذاشته و در ازای آن پاداش دریافت کنند.
  • حکمرانی: دارندگان SOL می‌توانند در مورد آینده اکوسیستم سولانا از طریق فرآیندی به نام حاکمیت زنجیره‌ای رای داده و تصمیم بگیرند.

بسیاری از معامله‌گران رمزارز از واژه «ترن هوایی» برای توضیح نوسان شدید قیمت ارز دیجیتال سولانا «SOL» استفاده می‌کنند. SOL بعد از سقوط صرافی اف‌تی‌ایکس (FTX) در نوامبر ۲۰۲۲ در یک روند نزولی به ۸ دلار رسید؛ اما به‌تازگی رشد خوبی داشته است. دلیل این افزایش قیمت، هیجان اخیر برای تایید احتمالی صندوق قابل‌معامله در بورس (Exchange Traded Fund- ETF) است. قیمت SOL توانسته تمام ضررهای مربوط‌به FTX را جبران کند و در حال حاضر دارندگان SOL اهداف قیمتی بالاتری دارند.
همان‌طور که در نمودار قیمتی مشاهده می‌کنید، قیمت این کوین محبوب نزدیک‌به سقف قیمتی تاریخی خود قرار دارد. برخلاف سایر ارزها که در بازار صعودی یک سال گذشته عملکرد خوبی نداشته‌اند، سولانا قدرت خود را حفظ کرده است.

۲.توزیع توکن‌ها

  • تعداد کل
    تعداد کل توکن‌های سولانا ۵۸۰ میلیون است که ۴۶۵ میلیون از آن در گردش است.
  • توزیع اولیه توکن‌ها
  • فروش اولیه: ۱۶.۲۳ درصد
  • فروش خصوصی: ۱۲.۹۲ درصد
  • فروش عمومی: ۱.۶۵ درصد
  • تیم و مشاوران: ۱۲.۷۹ درصد
  • بنیاد سولانا: ۳۵.۷۲ درصد
  • پاداش‌های استیکینگ: بخش بزرگی از توکن‌ها به پاداش‌های استیکینگ اختصاص می‌یابد که به تشویق مشارکت در شبکه کمک می‌کند.

۳.مکانیزم استیکینگ

  • بازده سالانه: بازده سالانه برای استیکینگ SOL معمولن بین ۵ تا ۸ درصد بوده که با توجه‌به شرایط شبکه و میزان SOL استیک‌شده متفاوت است.
  • تشویق‌های اعتبارسنجی: اعتبارسنج‌ها بخشی از پاداش‌های استیکینگ را به‌عنوان جبران هزینه برای تامین امنیت شبکه دریافت کرده و بخشی از این پاداش‌ها را بین سپرده‌گذاران (delegators) خود توزیع می‌کنند.
  • اعتبارسنج‌های فعال: تا میانه سال ۲۰۲۴، حدود ۱,۰۰۰ اعتبارسنج فعال در شبکه سولانا وجود دارد.
  • توکن‌های استیک‌شده: حدود ۷۰ درصد از عرضه کل SOL به‌طور فعال استیک شده است. هرچه میزان کوین‌های استیک‌شده بیشتر باشد، نشانه‌ای مثبت برای آن توکن بوده و ممکن است باعث افزایش قیمت شود، زیرا کمبود عرضه و افزایش تقاضا این روند را تقویت می‌کند.
نرخ استیک، عرضه و سود سالانه
نرخ استیک، عرضه و سود سالانه

۴.مکانیزم سوزاندن


کارمزدهای تراکنش در شبکه سولانا بسیار پایین و به‌طور میانگین حدود ۰.۰۰۰۲۵ دلار برای هر تراکنش است. این کارمزدهای پایین به جذب کاربران و افزایش تعداد تراکنش‌ها کمک می‌کند.

  • سوزاندن کارمزدها
    یکی از مکانیزم‌های اصلی کنترل تورم در سولانا، سوزاندن بخشی از کارمزدهای تراکنش است. این بدان معنی است که بخشی از کارمزدهای پرداخت‌شده توسط کاربران برای انجام تراکنش‌ها برای همیشه از عرضه کل حذف می‌شود.
  • نرخ سوزاندن
    در حال حاضر، سولانا به‌طور تقریبی ۵۰ درصد از کارمزدهای تراکنش‌ها را می‌سوزاند. این نرخ با توجه‌به میزان فعالیت شبکه و تعداد تراکنش‌ها ممکن است تغییر کند. این مکانیزم به کاهش تدریجی عرضه کل توکن‌های SOL کمک کرده و نقش مهمی در کنترل تورم و تثبیت ارزش توکن‌ها در بلندمدت دارد.
  • تاثیرات اقتصادی
    سوزاندن توکن‌ها تاثیر مستقیم بر کاهش تورم دارد. با کاهش تعداد توکن‌های در گردش، تقاضا برای توکن‌های باقیمانده افزایش یافته که باعث افزایش قیمت و ارزش توکن SOL می‌شود. این مکانیزم همچنین انگیزه‌ای برای کاربران ایجاد کرده تا به حفظ و نگهداری توکن‌های خود ادامه دهند، زیرا کاهش عرضه می‌تواند به افزایش قیمت در آینده کمک کند.

تاریخچه سولانا

داستان سولانا از سال ۲۰۱۷ آغاز شد. یکی از مهندسان سابق کوالکام به نام «آناتولی یاکووِنکو» (Anatoly Yakovenko) پس از بررسی محدودیت‌های بلاک‌چین‌های موجود، با انتشار مقاله‌ای از روش جدیدی برای ثبت زمان به‌صورت غیرمتمرکز (PoH) سخن گفت. این تکنولوژی پایه و اساس سرعت بالای سولانا شد.

پس از آن‌که تیم سولانا در اوایل سال ۲۰۱۸ با «گِرِگ فیتزجرالد» (Greg Fitzgerald)، مهندس سابق کوالکام، همکاری خود را آغاز کرد و پروژه خود را از Loom به Solana تغییر برند داد، به دستاوردهای کلیدی متعددی دست یافت.

این دستاوردها در ادامه آمده است:

  • لابراتوارهای سولانا در سال ۲۰۱۹ توانستند از شرکت‌های معتبری همچون مِساری (Messari) و مولتی‌کوین کپیتال (Multicoin Capital)، بالغ‌بر ۲۰ میلیون دلار آمریکا سرمایه دریافت کنند.
  • سولانا شبکه اصلی (Mainnet Beta) خود را در سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی کرد. این شبکه، زیرساخت اصلی برای اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز روی سولانا است.
  • سولانا در اوج خود در نوامبر ۲۰۲۱ به حداکثر ارزش کل قفل‌شده «Total Value Locked-TVL» تقریبن ۱۰ میلیارد دلار رسید و مورد توجه افراد زیادی قرار گرفت.
  • در سال ۲۰۲۲ شاهد نوآوری دیگری از سولانا به‌نام سیستم پرداخت Solana Pay با کارمزد بسیار پایین (نزدیک به صفر) بودیم. این سیستم در پلتفرم Shopify هم پیاده شد و امکان پرداخت با سولانا برای کاربران این برنامه فراهم شد.
  • اواخر سال ۲۰۲۳ هم خبر همکاری سولانا با غول دنیای پرداخت، یعنی ویزا (Visa)، منتشر شد. با این همکاری، کاربران ویزا می‌توانند تراکنش‌های دلاری خود را از طریق بلاک‌چین سولانا انجام دهند.

شبکه سولانا با سرعت زیادی در حال رشد است. تعداد کاربران این پلتفرم گسترش زیادی داشته است. با نگاهی به آمار می‌توان به‌صورت ملموس‌تری به این رشد پی برد.

رشد شبکه سولانا و پذیرش کاربران

۱.تحلیل داده‌های آن‌چین شبکه

  • کیف‌پول‌های فعال: نمودار زیر تعداد آدرس‌های فعال در شبکه سولانا را از ژانویه ۲۰۲۱ تا جولای ۲۰۲۴ نشان می‌دهد.
تعداد آدرس‌های ماهانه فعال در شبکه سولانا
تعداد آدرس‌های ماهانه فعال در شبکه سولانا

در اوایل سال ۲۰۲۱، تعداد آدرس‌های فعال به‌شدت افزایش یافت و به ۴۰ میلیون رسید، که نشان‌دهنده اوج‌گیری محبوبیت و استفاده از سولانا است. پس از این افزایش اولیه، تعداد آدرس‌ها کاهش یافت و به حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون رسید، که احتمالن به‌دلیل تغییرات در بازار یا کاهش فعالیت کاربران بوده است.
در سال ۲۰۲۲، دوباره افزایش شدیدی در تعداد آدرس‌های فعال مشاهده می‌شود، که می‌تواند ناشی از فعالیت‌های کاربران جدید و پروژه‌ها باشد. اما از اواخر ۲۰۲۲ تا اواسط ۲۰۲۳، تعداد آدرس‌های فعال کاهش قابل‌توجهی یافت و به حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون رسید. این کاهش می‌تواند به‌دلیل تغییرات در بازار ارزهای دیجیتال یا مسایل فنی در شبکه باشد.
از اواخر ۲۰۲۳ تا اواسط ۲۰۲۴، تعداد آدرس‌های فعال دوباره به‌طور پایدار افزایش یافت و در جولای ۲۰۲۴ به بیش از ۴۰ میلیون رسید. این افزایش نشان‌دهنده بازگشت فعالیت کاربران و معرفی پروژه‌های جدید است.

  • تعداد تراکنش‌ها: برای بررسی سلامت و پویایی شبکه‌های بلاک‌چین، تعداد تراکنش‌ها یکی از شاخص‌های کلیدی است. این نمودار تعداد تراکنش‌های ماهانه شبکه سولانا را از مارس ۲۰۲۱ تا جولای ۲۰۲۴ نشان می‌دهد. نکات کلیدی نمودار شامل نوسانات قابل توجه در تعداد تراکنش‌ها و دوره‌های کاهش و افزایش تراکنش‌ها است.

در اواخر ۲۰۲۱، تعداد تراکنش‌ها به بیش از ۱.۵ میلیارد تراکنش در ماه رسید و سپس در سال ۲۰۲۲ کاهش یافت. از اواسط ۲۰۲۲ به بعد، نوسانات زیادی در تعداد تراکنش‌ها مشاهده می‌شود.
در سال ۲۰۲۳، تعداد تراکنش‌ها به‌تدریج افزایش یافت و در اواسط ۲۰۲۴ روند صعودی داشته و در تلاش برای دستیابی به قله قبلی است. جالب این‌که میزان تراکنش‌‌ها در سولانا بسیار بیشتر از اتریوم بوده که نشان‌دهنده پذیرش گسترده این شبکه توسط کاربران است.

تراکنش‌های ماهانه بدون رای‌گیری شبکه سولانا
تراکنش‌های ماهانه بدون رای‌گیری شبکه سولانا
  • ارزش کل قفل‌شده در امور مالی غیرمتمرکز: در حال حاضر، ارزش کل قفل‌شده در پروژه‌های امور مالی غیرمتمرکز روی شبکه سولانا به حدود ۵.۱۳ میلیارد دلار رسیده است. این رقم به‌وضوح نشان‌دهنده‌ ورود جریان قابل‌توجهی از سرمایه به این بخش است.

ارزش کل قفل‌شده به مقدار کل دارایی‌هایی اشاره دارد که در پروتکل‌های دیفای (DeFi) قفل شده‌ و به نوعی می‌تواند نشان‌دهنده‌ سلامت و جذابیت یک شبکه برای سرمایه‌گذاران باشد. افزایش TVL به‌معنای اعتماد و علاقه سرمایه‌گذاران به پروژه‌های دیفای روی سولانا است.
این رشد می‌تواند به چند عامل اصلی نسبت داده شود:

  • پیشرفت‌های تکنولوژیکی: بهبود سرعت و مقیاس‌پذیری شبکه سولانا باعث جذب پروژه‌های جدید و سرمایه‌گذاران شده است.
  • نقدینگی بالا: پروژه‌های دیفای روی سولانا اغلب امکانات و انگیزه‌های مالی جذابی برای تامین‌کنندگان نقدینگی فراهم می‌کنند.
  • پشتیبانی از نوآوری‌ها: سولانا با ایجاد زیرساخت‌های نوین، به توسعه‌دهندگان اجازه داده تا ایده‌های جدید را به سرعت پیاده‌سازی کنند.

به‌طور کلی، این میزان از TVL نشان‌دهنده‌ چشم‌انداز مثبت و آینده‌دار پروژه‌های دیفای روی سولانا بوده و به جذب بیشتر سرمایه و پذیرش گسترده‌تر این شبکه کمک می‌کند.

ارزش کل قفل‌شده در شبکه سولانا
ارزش کل قفل‌شده در شبکه سولانا
  • تعداد تراکنش‌بر‌ثانیه: درست است که سولانا به‌عنوان یکی از بلاک‌چین‌های با توان بالا شناخته می‌شود و ظرفیت آن می‌تواند به حدود ۶۵ هزار تراکنش‌بر‌ثانیه (TPS) برسد؛ اما این عدد، حداکثر ظرفیت نظری شبکه و در شرایط ایده‌آل به دست آمده است. در عمل، ممکن است تعداد واقعی تراکنش‌هایی که شبکه سولانا قادر به مدیریت آن‌ها است، کمتر باشد.
    داده‌های آن‌چین نشان می‌دهند که در حال حاضر حدود ۳۰۰۰ تراکنش در ثانیه در شبکه سولانا انجام می‌شود، که از این تعداد، فقط ۸۰۰ تراکنش مربوط‌به تراکنش‌های واقعی و بقیه مربوط‌به فرآیندهای رای‌گیری و دیگر عملیات‌های شبکه است.
    به‌عبارت دیگر، تفاوت میان «تعداد تراکنش‌های واقعی» و «تعداد تراکنش‌های رای‌گیری» اهمیت دارد. تعداد تراکنش‌های رای‌گیری معمولن به عملیات‌های درون شبکه و مکانیزم‌های اجماع مربوط می‌شود. این داده‌ها نشان‌دهنده‌ نیاز به در نظر گرفتن تمامی جوانب عملکرد شبکه در ارزیابی قابلیت‌های واقعی آن هستند.
تعداد واقعی تراکنش‌ها در ثانیه
تعداد واقعی تراکنش‌ها در ثانیه
  • زمان بلاک (Block Time): زمان تولید هر بلاک جدید در شبکه سولانا بسیار کوتاه و به‌طور متوسط حدود ۴۰۰ میلی‌ثانیه است. یعنی در هر ۰.۴ ثانیه یک بلاک جدید تولید می‌شود.
  • نوآوری و فعالیت کاربران: انجمن توسعه‌دهندگان سولانا با بیش از ۳,۰۰۰ کاربر فعال که روی شبکه کار می‌کنند (رشد ۳۰۰ درصدی نسبت به سال قبل) بسیار پررونق شده است. رشد سولانا به‌دلیل ابزارهای متنوعی است که در اختیار کاربران قرار داده، از جمله زبان برنامه‌نویسی Rust، مستندات کامل، پشتیبانی فعال ۲۴ ساعته و برنامه‌ اعطای گرنت قوی که تا امروز به بیش از ۵۰۰ پروژه کمک‌هزینه اعطا کرده است.
    این گرنت‌ها به‌عنوان مشوق در حوزه‌های مختلفی همچون ابزار، زیرساخت و برنامه‌های کاربردی به پروژه‌ها و برنامه‌نویسان سولانا داده می‌شوند. پاداش‌های پیشین از ۱۰ میلیون دلار فراتر رفته و بین پروژه‌های حوزه امور مالی غیرمتمرکز، وب ۳ (نسل جدیدی از اینترنت) و ان‌اف‌تی (NFT) توزیع شدند.

۲.پروژه‌ها و کاربردهای موفق سولانا


سرعت بالا و کارمزد پایین سولانا سبب شده که این شبکه به گزینه محبوب صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، پلتفرم‌های قرض‌دهی، دارایی‌های دیجیتال مرتبط‌‌با دنیای واقعی (RWA-Real World Assets) و پروتکل‌های ییلد فارمینگ (Yield Farming) با بازدهی بالا تبدیل شود.

لیست برخی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در سولانا
لیست برخی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در سولانا

صرافی‌های غیرمتمرکز

  • Orca: به‌خاطر رابط کاربری ساده و کاربرپسند خود، به یکی از محبوب‌ترین بازارسازهای خودکار (AMM)‌ در سولانا تبدیل شده است. این صرافی به‌دلیل نقدینگی خوب و عملیات سریع، هم در بین کاربران حرفه‌ای و هم مبتدی شناخته‌شده است.
صرافی Orca
صرافی Orca
  • Raydium: با قابلیت‌های پیشرفته AMM، ییلد فارمینگ با بازدهی بالا و ادغام دفترچه سفارشات Serum، به یکی از بازیگران اصلی در بازار سولانا تبدیل شده است. این صرافی به‌خاطر ابزارها و خدمات متنوعش مورد توجه قرار گرفته است.
صرافی رادیوم
صرافی رادیوم
  • Jupiter: به‌عنوان گردآورنده نقدینگی، به‌دلیل قابلیت‌های خود در شناسایی بهترین مسیرهای سوآپ و کاهش هزینه‌های معاملاتی، محبوبیت زیادی کسب کرده است. این صرافی به‌دلیل ارایه بهترین نرخ‌ها و کاهش لغزش قیمت در بین معامله‌گران محبوب است.
صرافی ژوپیتر
صرافی ژوپیتر
  • Oxygen: با ترکیب دفترچه سفارشات Serum و ویژگی‌های AMM، به‌خاطر ارایه امکانات منحصربه‌فرد و تجربه معاملاتی متمایز، شناخته شده است، هرچند به‌اندازه برخی دیگر از صرافی‌ها شناخته‌شده نیست.
  • Step Finance: به‌عنوان داشبورد جامع برای اکوسیستم سولانا و ارایه ابزارهای مدیریت سرمایه، به‌دلیل ویژگی‌های مدیریتی و تجزیه و تحلیل خود مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما به‌اندازه سایر صرافی‌ها از نظر حجم معاملات و محبوبیت شناخته‌شده نیست.

پلتفرم‌های قرض‌دهی

  • Solend: یکی از پروتکل‌های معتبر قرض‌دهی در شبکه سولانا بوده که به کاربران امکان می‌دهد تا با استفاده از توکن‌های SOL و SPL وام بگیرند و قرض دهند. این پروتکل به‌دلیل گزینه‌های متنوع و قابل اطمینان وثیقه‌ها، به محبوبیت رسیده و از سیستم‌های پیچیده برای مدیریت ریسک و تسهیل دسترسی به وام‌ها استفاده می‌کند.
پلتفرم قرض‌دهی Solend
پلتفرم قرض‌دهی Solend

Tulip Protocol: به‌عنوان پلتفرمی نوآورانه برای قرض‌دهی با وثیقه کم در شبکه سولانا شناخته می‌شود. این پروتکل از رتبه‌بندی اعتباری روی زنجیره بلاک‌چین استفاده کرده تا دسترسی به سرمایه را تسهیل کرده و امکان دریافت وام با وثیقه کمتر و با فرآیندهای ساده‌تر را فراهم سازد. Tulip Protocol به‌دلیل رویکرد جدید و نوآورانه‌اش در مدیریت اعتبار و وثیقه، مورد توجه قرار گرفته است.

پلتفرم قرض‌دهی Tulip
پلتفرم قرض‌دهی Tulip

پروتکل‌های ییلد فارمینگ

ییلد فارمینگ به فرآیند کسب سود از دارایی‌های کریپتوکارنسی از طریق قرار دادن آن‌ها در پروتکل‌های مختلف دیفای اشاره دارد. در سولانا، این مفهوم به‌ویژه با استفاده از پروتکل‌های استیکینگ و ابزارهای مالی پیشرفته توسعه یافته است. دو پروتکل مهم در این زمینه سیبر (Saber) و مرینید فایننس (Marinade Finance) هستند که به بهینه‌سازی بازدهی و نقدشوندگی دارایی‌ها کمک می‌کنند.

  • Marinade Finance: یکی از پلتفرم‌های کلیدی در حوزه استیکینگ و ییلد فارمینگ در سولانا است. این پلتفرم به کاربران این امکان را می‌دهد SOL خود را استیک کرده و به‌عنوان پاداش، توکن‌های mSOL دریافت کنند. توکن‌های mSOL که به آن‌ها (Liquid Staking Tokens-LST) نیز گفته می‌شود، نماینده دارایی‌های استیک‌شده هستند و قابلیت استفاده در سایر برنامه‌های دیفای را دارند.
    در استیکینگ معمولی، دارایی کاربران در شبکه قفل می‌شود و تا زمان آزادسازی نمی‌توانند از آن استفاده کنند. این محدودیت به پیدایش مفهوم لیکویید استیکینگ منجر شد. در این روش، علاوه بر کسب سود از قفل کردن دارایی‌ها در شبکه، می‌توانید با استفاده از توکن‌های لیکویید دریافتی، در سایر پلتفرم‌های دیفای نیز سود بیشتری کسب کنید.
  • Saber: پروتکلی است که به‌طور خاص روی بهینه‌سازی بازدهی دارایی‌های لیکویید استیکینگ مانند mSOL تمرکز دارد. این پروتکل به کاربران کمک می‌کند تا از دارایی‌های استیک‌شده SOL بیشترین درآمد را کسب کرده و با استفاده از فرصت‌های ییلد فارمینگ در شبکه سولانا، بازدهی بهتری را تجربه کنند.
پلتفرم لیکویید استیکینگ Saber
پلتفرم لیکویید استیکینگ Saber

کیف پول‌های سولانا

  • سولفلیر (Solflare): سولفیر یکی از کیف‌پول‌های امن و کاربردی مبتنی‌بر وب برای نگه‌داری و تبدیل ارز دیجیتال سولانا به شمار می‌رود. کاربران علاوه بر نگه‌داری توکن SOL‌، می‌توانند توکن‌های غیرمثلی (NFT) مبتنی‌بر بلاک‌چین سولانا را نیز در این کیف‌پول ذخیره کنند.
  • بک‌پک (Backpack): بک‌پک کیف‌پول مخصوص گوشی‌های موبایل فقط برای سولانا ساخته شده است. با بک‌پک می‌توان به جست‌وجوی برنامه‌های بلاک‌چینی پرداخت، کلکسیون‌های NFT را مدیریت کرد و به‌راحتی با نگه‌داری ارزهای دیجیتال سود گرفت.
  • فانتوم (Phantom): این کیف‌پول یکی از اصلی‌ترین کیف‌پول‌های سولانا است و با رابط کاربری بسیار راحت، به کاربران امکان می‌دهد تا به‌‌آسانی تمام فعالیت‌های خود را در شبکه سولانا، هم از طریق افزونه مرورگر و هم روی گوشی‌های آیفون و اندروید انجام دهند. کاربران همچنین می‌توانند ان‌اف‌تی‌های مبتنی‌بر شبکه سولانا را در آن ذخیره کنند. فانتوم همچنین از ذخیره‌سازی انواع توکن‌های SPL پشتیبانی می‌کند.
انواع کیف‌پول‌های سولانا
انواع کیف‌پول‌های سولانا

میم‌کوین‌های سولانا

سولانا با ۱۳۹۴ میم‌کوین و ارزش بازاری معادل ۳/۸۱ میلیارد دلار، به یکی از محبوب‌ترین بسترها برای راه‌اندازی و معامله میم‌کوین‌ها تبدیل شده است. این رشد نشان‌دهنده افزایش توجه به میم‌کوین‌های سولانا در بازار کریپتو است. برخلاف اتریوم که با هزینه‌های بالای تراکنش و زمان پردازش طولانی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، سرعت و هزینه‌های پایین تراکنش‌های سولانا، سرمایه‌گذاران را به این بلاک‌چین جذب کرده است.
در حالی‌که میم‌کوین‌ها کاربرد خاصی ندارند و بیشتر برای سرگرمی ایجاد می‌شوند، در این دوره، تمرکز بازار به‌سمت این نوع کوین‌ها جذب شده است. یکی از دلایل این توجه، عرضه کامل توکن‌ها در ابتدای پیدایش و قفل نکردن بخشی از آن‌ها برای آزادسازی در آینده بوده که به جلوگیری از افت ناگهانی قیمت کمک می‌کند.
در سال ۲۰۲۴، اکوسیستم سولانا همچنان شاهد افزایش پروژه‌های میم‌کوین بوده که فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند. در این بخش، بهترین میم‌کوین‌های سولانا را بررسی می‌کنیم.

  • میم‌کوین WIF یا Dogwifhat
    با وجود سادگی خود، Dogwifhat توجه جامعه کریپتو را به خود جلب کرده و حجم معاملات و ارزش بازار قابل‌توجهی را به خود اختصاص داده است. ظهور آن نشان‌دهنده علاقه جامعه به پروژه‌های الهام‌گرفته از میم در بازار کریپتو است.
  • میم‌کوین BONK
    این میم‌کوین حدود ۲۸ درصد از حجم بازار میم‌کوین سولانا را به خود اختصاص داده است. میم‌کوین BONK با شعار «برای مردم، توسط مردم» طراحی شده است. BONK که در ۲۵ دسامبر ۲۰۲۲ راه‌اندازی شد، به‌سرعت در جامعه کریپتو محبوب شد و با میم‌کوین‌های معروفی مانند SHIB یا شیبا اینو (Shiba Inu) و DOGE یا دوج‌کوین (Dogecoin) مقایسه شد. ۵۰ درصد از کل عرضه BONK به جامعه سولانا اهدا شده که باعث افزایش قابل‌توجهی در قیمت توکن SOL شد.
    هدف اصلی BONK احیای نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز مبتنی‌بر سولانا است. تیم توسعه‌دهنده قصد دارد BONK به‌عنوان یک کوین جامعه‌محور در تمامی برنامه‌های غیرمتمرکز مبتنی‌بر سولانا استفاده شود.
  • میم‌کوین BOME یا BOOK OF MEME
    این پروژه نوآورانه قصد دارد میم‌کوین‌ها را برای همیشه در بستر بلاک‌چین ثبت کند تا از نابودی آن‌ها جلوگیری شود. این میم‌کوین با کمک Arweave و IPFS، بستری غیرمتمرکز برای ذخیره‌سازی اطلاعات، این کار را انجام می‌دهد.

دلایل محبوبیت میم‌کوین‌های سولانا

  • هزینه‌های پایین تراکنش: هزینه‌های کم سولانا باعث شده کاربران به‌راحتی میم‌کوین‌ها را بدون نگرانی از کارمزدهای بالا معامله کنند.
  • سرعت بالا: تراکنش‌های سریع سولانا تجربه جالبی را برای خرید و فروش میم‌کوین‌ها رقم می‌زند.
  • تعاملات جامعه: تعامل فعال کاربران سولانا به رشد میم‌کوین‌ها کمک می‌کند.
  • صرافی‌های غیرمتمرکز: DEXهای سولانا مانند رادیوم و سروم، تجارت میم‌کوین‌ها را آسان‌تر می‌کند و نقدینگی را افزایش می‌دهند.
  • ادغام با ان‌اف‌تی‌ها: بسیاری از میم‌کوین‌های سولانا با NFTها ترکیب شده‌ که آن‌ها را جذاب‌تر کرده است.
  • حجم معاملات: میم‌کوین‌های سولانا حجم معاملات بالایی دارند که نشان‌دهنده محبوبیت و فعالیت بالا در بازار است.
  • ارزش بازار: میم‌کوین‌ها معمولن ارزش بازاری (Market Cap) کمتری دارند، اما به‌دلیل نوسان بالا، پتانسیل رشد زیادی داشته و امکان فرصت‌های سودآوری را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند.
۱۰ میم‌کوین برتر سولانا
۱۰ میم‌کوین برتر سولانا

توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT)

سولانا با هزینه‌های پایین برای ساخت و انجام تراکنش‌های NFT، به پلتفرمی جذاب برای سازندگان و جمع‌آورندگان این توکن‌ها تبدیل شده است. بازارهایی مثل Magic Eden و Tensor در حال گسترش بوده و پروژه‌های معروفی مانند Degenerate Ape Academy و Mad Lads نیز توجه زیادی را به اکوسیستم سولانا جلب کرده‌اند.
طبق نمودار زیر، حجم فروش NFT در سولانا در دسامبر ۲۰۲۳ به ۳۳۵ میلیون دلار رسیده که نسبت‌به ماه نوامبر، ۳۵۹ درصد رشد را نشان می‌دهد.

حجم فروش NFT در شبکه سولانا
حجم فروش NFT در شبکه سولانا

گیمینگ (بازی‌های بلاک‌چینی)

گیمینگ (بازی‌های بلاک‌چینی)
گیمینگ (بازی‌های بلاک‌چینی)

سرعت پردازش بالا و مقیاس‌پذیری شبکه سولانا، بستر مناسبی را برای اجرای بازی‌های بلاک‌چینی پیچیده با تعداد بازیکنان بالا فراهم می‌کند. پروژه‌هایی مانند Star Atlas، پتانسیل سولانا را برای نوآوری در صنعت بازی‌های ویدیویی به‌خوبی نشان می‌دهند. این موارد تنها نمونه‌هایی از کاربردهای واقعی سولانا در دنیای حقیقی هستند.

۳.سولانا مرکز توجه نهادهای مالی

سولانا توانسته توجه نهادهای مالی بزرگی همچون «اندرسن هوروویتز» (Andreessen Horowitz) را به خود جلب کند. این نهاد یک صندوق سرمایه‌گذاری ۳۰۰ میلیون دلاری) صندوق اکوسیستم سولانا (a16z برای پروژه‌های سولانا راه‌اندازی کرده است. موسسات ابرقدرتی مانند «پالی‌چِین کپیتال» (Polychain) و «آلامدا ریسرچ» (Alameda Research) (البته Alameda دیگر فعالیت نمی‌کند) را نیز می‌توان جزو حامیان پرقدرت سولانا در کسب اعتبار بیش‌ازپیش این اکوسیستم در دنیای ارز دیجیتال به شمار آورد.

۴.پیشرفت فعالیت توسعه‌دهندگان در سولانا

  • برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp): مجموعه‌ متنوع و در حال رشدی از dAppها که روی سولانا ساخته شده، نشان‌دهنده‌ یک جامعه‌ آماری فعال و پویاست. سولانا تاکنون میزبان بیش از ۴۴۱ برنامه غیرمتمرکز بوده و به‌سرعت در حال رشد است. این رشد سریع ناشی از توانایی سولانا در پردازش تراکنش‌ها با سرعت بالا و هزینه‌های پایین بوده که توسعه‌دهندگان و کاربران را به خود جذب می‌کند.
  • فعالیت گیت‌هاب: فعالیت روی مخزن‌های کد سولانا (کامیت‌ها، به‌روزرسانی‌ها، بحث‌های مربوط‌به باگ‌ها) نشان‌دهنده‌ تعامل و مشارکت توسعه‌دهندگان در کد پروژه است.
  • توسعه‌دهندگان منحصربه‌فرد: تعداد افرادی که به‌طور فعال در توسعه‌ کد روی سولانا فعالیت می‌کنند. تعداد بیشتر توسعه‌دهندگان نشانگر وجود یک بنیاد قوی و انعطاف‌پذیر در تکنولوژی شبکه است. تعداد این توسعه‌دهندگان فعال در سال ۲۰۲۳ به ۳۰۰۰ در ماه رسیده است.
تعداد توسعه‌دهندگان فعال ماهانه در شبکه سولانا
تعداد توسعه‌دهندگان فعال ماهانه در شبکه سولانا

۵.پیشرفت‌های تکنولوژیکی در سولانا


سولانا با توسعه پل‌های بین زنجیره‌ای (Cross-Chain Bridge) نظیر Wormhole و Allbridge که انتقال توکن بین سولانا و سایر شبکه‌های بلاک‌چینی مانند اتریوم را ممکن می‌کنند، گام‌های قابل‌توجهی در راستای توسعه همکاری برداشته است.
علاوه بر این، سولانا با یکپارچه‌سازی فناوری‌هایی نظیر Arweave (برای ذخیره‌سازی غیرمتمرکز داده) و NEON (پروژه‌ای مجزا که بر بستر Substrate بنا شده و به عنوان یک زنجیره جانبی سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) برای سولانا عمل می‌کند)، دامنه قابلیت‌های خود را گسترش داده و به‌دنبال آن، امکان کاربردهای متنوع‌تری را فراهم آورده است.

۶.تمرکز بر امنیت

سولانا با درک چالش‌های گذشته خود با قطعی‌های شبکه و نگرانی‌های مرتبط‌با تمرکززدایی اعتبارسنج‌ها، اقدامات قابل‌توجهی را برای تقویت امنیت و انعطاف‌پذیری شبکه انجام داده است.
ابتکارات کلیدی در این زمینه عبارت‌اند از:

  • کیفیت خدمات با وزن سهام (Quality of Service-QoS): به مکانیزمی در شبکه‌های بلاک‌چینی اشاره دارد که در آن تراکنش‌ها بر اساس میزان سهامی که اعتبارسنج‌ها در شبکه دارند، اولویت‌بندی می‌شوند. این به شبکه کمک می‌کند تا در دوره‌های زمانی با تقاضای بالا، از تراکم جلوگیری کرده و اولویت را به تراکنش‌های مرتبط‌با اعتبارسنج‌های با سهام بالاتر بدهد. این روش نه‌تنها به کاهش حملات اسپم، بلکه به حفظ ثبات و کارایی شبکه نیز کمک می‌کند.
  • بهبود نرم‌افزار اعتبارسنج: سولانا همچنان در حال ارتقای نرم‌افزار سرویس‌گیرنده اعتبارسنج با تمرکز بر ثبات و قابلیت اطمینان است. سرویس‌گیرنده‌های بهینه‌سازی‌شده می‌توانند رویدادهای مخرب شبکه را به‌نحو موثرتری مدیریت کرده و خطرات ناشی از خرابی را به حداقل برسانند.
  • بررسی‌های امنیتی و مشارکت‌ها: سولانا به‌صورت دوره‌ای تحت بررسی‌های امنیتی قرار می‌گیرد و با شرکت‌های امنیتی برای کشف و رسیدگی پیشگیرانه به آسیب‌پذیری‌های احتمالی همکاری می‌کند.
  • تمرکززدایی تدریجی: سولانا به‌طور مداوم به گسترش و تنوع اعتبارسنج‌های خود در نقاط مختلف جغرافیایی، با تعداد فعلی بیش از ۱۶۰۰ نفر، می‌پردازد. توزیع گسترده‌تر اعتبارسنج‌های مستقل، مقاومت در برابر سرکوب را افزایش داده و خطر اختلالات شبکه را کاهش می‌دهد.

همکاری‌ها و قدرت جامعه

  • همکاری‌ها: سولانا با شرکت‌های بزرگی مثل گوگل‌کلاود (Google Cloud)، چین‌لینک (Chainlink)، بریو براوزر (Brave Browser) و همکاری‌های استراتژیک برقرار کرده است. این همکاری‌ها به سولانا کمک کرده‌ تا مقیاس‌پذیری، پذیرش کاربران و تعامل با بلاک‌چین‌های دیگر را بهبود بخشیده و منابع، تخصص و جایگاه بهتری در صنعت به دست آورد.
  • مشارکت جامعه: جامعه سولانا به‌سرعت در حال گسترش بوده و اکنون بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار عضو در انجمن‌های آنلاین، دیسکورد (Discord)، توییتر (Twitter) و کانال‌های یوتیوب دارد. این اکوسیستم با برگزاری هکاتون‌های منظم، کنفرانس‌های بزرگ مانند بریک‌پوینت (Breakpoint)، و ابتکارات تامین مالی مانند هکاتون Solana Season که بیش از پنج میلیون دلار جایزه به پروژه‌های برنده داده، جامعه فعال و پویا را پرورش داده است.
جامعه سولانا در رسانه‌های اجتماعی
جامعه سولانا در رسانه‌های اجتماعی
  • پشتیبانی از اکوسیستم: اکوسیستم سولانا از یک شبکه پشتیبانی قوی برخوردار بوده که شامل برنامه‌های کمک مالی بنیاد سولانا (با تخصیص بیش از ۴۰۰ میلیون دلار تاکنون)، شتاب‌دهنده‌ها و انکوباتورهای اختصاصی مانند Solana Founders Club و صندوق اکوسیستم سولانا (Huobi که به‌طور کلی بیش از ۱۰۰ میلیون دلار تامین مالی کرده‌اند) و ابتکارات سرمایه‌گذاری شرکتی مانند Solana Ventures می‌شود.

چالش‌ها و راهکارها

۱.اختلالات شبکه و ثبات

  • چالش‌ها
    سولانا با مشکلاتی مانند شلوغی شبکه روبه‌رو شده و این مشکلات باعث اختلال در فعالیت‌های کاربران، کاهش کیفیت خدمات و در نتیجه کاهش اعتماد به پلتفرم شده است. در برخی موارد، اختلالات شبکه باعث از دست رفتن تراکنش‌ها یا تاخیرهای طولانی در پردازش بوده که تاثیر منفی بر تجربه کاربران و پروژه‌های در حال اجرا داشته است.
  • راهکارها
    به‌روزرسانی‌های مداوم: سولانا به‌روزرسانی‌های منظمی را برای بهبود ثبات و عملکرد شبکه انجام می‌دهد. به‌عنوان مثال، پیاده‌سازی QUIC برای بهبود انتقال داده‌ها و کاهش زمان تاخیر.
  • افزایش ظرفیت شبکه:
    سولانا با هدف کاهش شلوغی شبکه، اقدام به بهبود زیرساخت‌های خود کرده تا بتواند حجم بالاتری از تراکنش‌ها را مدیریت کند.
  • مدیریت بحران:
    تیم‌های فنی سولانا به‌صورت فعال در حال نظارت و رسیدگی به اختلالات شبکه بوده و در صورت بروز مشکل، اقدامات سریعی برای رفع آن‌ها انجام می‌دهند.

۲.نگرانی‌های متمرکز بودن

  • چالش‌ها
    برخلاف پیشرفت‌های قابل‌توجه سولانا در زمینه غیرمتمرکز شدن، هنوز نگرانی‌هایی درباره توزیع ناعادلانه اعتبارسنج‌ها و احتمال وجود نقاط ضعف متمرکز در شبکه وجود دارد. احتمالن این نگرانی‌ها به اعتبار شبکه آسیب زده و موجب کاهش اعتماد جامعه به توانایی آن در حفظ غیرمتمرکز بودن می‌شود.
  • راهکارها
    تنوع در نرم‌افزار اعتبارسنج‌ها:
    پروژه‌هایی مانند Firedancer به‌دنبال ارایه نسخه‌های مختلف از نرم‌افزار اعتبارسنج‌ها هستند تا وابستگی به یک نرم‌افزار واحد را کاهش داده و به این ترتیب تاب‌آوری و غیرمتمرکز بودن شبکه را افزایش دهند.
  • تشویق به توزیع عادلانه اعتبارسنج‌ها:
    سولانا با تلاش برای ارتقا توزیع بهینه و عادلانه نودها، از طریق برنامه‌های تشویقی و حمایتی، به کاهش تمرکز قدرت کمک می‌کند.
  • پشتیبانی از پیاده‌سازی‌های جایگزین:
    حمایت از کلاینت‌های جایگزین مانند Sig که در حال توسعه است، به تقویت غیرمتمرکز بودن و کاهش نگرانی‌های مربوط به تمرکز کمک می‌کند.

سخن پایانی

سولانا در سال‌های گذشته بهبودهای قابل‌توجهی در اکوسیستم خود داشته است. این شبکه با اعمال تغییرات در مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌های تراکنش، تلاش کرده تا به یک پلتفرم کارآمد و قوی تبدیل شود. نوآوری‌ها و بهبودهای زیرساختی نشان‌دهنده تلاش برای افزایش کارایی و بهبود تجربه کاربری هستند. این پیشرفت‌ها می‌توانند به رشد و توسعه مستمر سولانا در فضای بلاک‌چین کمک کنند.

منابع

https://solanacookbook.com/#contributing

https://cloud.google.com/blog/products/infrastructure/building-out-web3-infrastructure-with- blockchain-node-engine

https://defillama.com/chain/Solana?volume=false&tvl=true&developers=true&inflows=false

https://solana.com/news/2023-state-of-solana-developer-ecosystem

https://brave.com/blog/1.39-release/

https://markdamasco.medium.com/solana-the-high-performance-blockchain-renowned-for-its-lightning-fast-transactions-and-db395f72cc0c

https://unchainedcrypto.com/solana-proof-of-history/

https://www.okx.com/learn/exploring-sols-rebound-solanas-turbocharged-proof-of-history

Full List Of Yield Farms On Solana And The Top 3 To Look Out For (chaindebrief.com)

Passive Income and Yield Farming on Solana with Raydium (dappradar.com)

Solana On-Chain Data and Charts for Transactions, Fees and Validators (theblock.co)

Top 8 Solana Wallets To Store Your SOL and Solana NFTs | CoinGecko

لینک کوتاه: https://www.bcamag.com/bit/mb2x
رویا عبادی
رویا عبادی
مقاله‌ها: 12

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *