از ضرورت تسهیل استخراج ارزهای دیجیتال تا مزایای توکنسازی
اگرچه نمایشگاه الکامپ، فرصتی برای کسبوکارهای رمزارزی است که بتوانند خود را بیشتر به مخاطبان جدید و علاقهمند به حوزه ارزهای دیجیتال بشناسانند؛ اما الکامپ ۱۴۰۳ آنطور که مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران میگوید، بهدلیل تاریخ نامناسب، شاهد حضور پررنگ شرکتهای حوزه بلاکچین (Blockchain) نبود. در این میان مدیرعامل انجمن بلاکچین مطالبات خود را از دولت جدید در قالب تسهیل فرآیند استخراج ارزهای دیجیتال در کشور و توصیه خود را به علاقهمندان این حوزه، در قالب روی آوردن به توکنسازی و ایجاد رمزارزهای جدید مطرح کرد.
عناوین این مقاله:
الکامپ ۱۴۰۲، با وقفه سهسالهای که بهدلیل کرونا صورت گرفته بود، با حضور بهنسبت پررنگ کسبوکارهای بلاکچینی و صرافیهای رمزارزی برگزار شد؛ اما در الکامپ ۱۴۰۳، این حضور بسیار کمرنگ بود تا جایی که از کسبوکارهای بلاکچینی، تنها انجمن بلاکچین ایران و دو صرافی زنجیره بلوک ارزشآفرین (سرمایکس) و مهرانبیت در بیستوهفتمین رویداد بینالمللی الکترونیک، کامپیوتر و تجارت الکترونیک حضور داشتند.
در بازدید از الکامپ ۱۴۰۳ که از شنبه ۹ تیر تا سهشنبه ۱۲ تیر در محل دایمی نمایشگاههای بینالمللی برگزار شد، با «کاوه مشتاق»، مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.
از مشتاق درباره حضور کمرنگ شرکتهای بلاکچینی در الکامپ ۱۴۰۳ پرسیدیم و او پاسخ داد: «نمایشگاه سال جاری، نسبتبه نمایشگاه سالهای قبل خلوتتر بود. البته غرفههای شیک و جذابی وجود داشت؛ اما شرکتهای بلاکچینی زیادی در نمایشگاه شرکت نکردند. یکی از دلایل این موضوع، تاریخ برگزاری نمایشگاه بود و بهخصوص اینکه در روزهای برگزاری، روز تعطیلی نبود که علاقهمندان بتوانند با فراغ بال در آن حاضر شوند، شرکتها را برای حضور دلسرد کرد.»
خودتنظیمگری برای صرافیهای رمزارزی
او درباره اقداماتی که در انجمن بلاکچین برای رگولاتوری این حوزه صورت گرفته، توضیح داد: «در رگولاتوری این حوزه بهدنبال خوتنظیمگری (Self-regulatory Organization) یا SRO هستیم. با رسیدن به این مرحله، برای راهاندازی یک صرافی، کافی است از یکی از نهادهای انجمن بلاکچین ایران، انجمن فینتک یا سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران معرفینامه داشته باشید. در آن صورت میتوانید یک درگاه پرداخت بگیرید و نهادهای امنیتی هم مشکلی با فعالیتهای شما ندارند.»
مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران با اشاره به مزایای خودتنظیمگری بیان کرد: «خودتنظیمگری بهطور معمول برای کشورهای پیشرفته اتفاق میافتد؛ اما حالا ما در ایران هم بهدنبال آن هستیم، اتفاقی که شاید انتظار آن در ایران نمیرود. در این حوزه ۱۵ نهاد رگولاتور از جمله بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و وزارت صمت فعالیت میکنند و ما هم زیر نظر نهادهای رگولاتور کار میکنیم.»
مشتاق خاطرنشان کرد: «فرآیند خودتنظیمگری که از صرافیها آغاز شده، از ۹ ماه گذشته در جریان است و از یک ماه پیش هم درگاه پرداخت به صرافیهای خودتنظیمگر داده میشود. این کار میتواند چالشهای تنظیمگری را حل کند. هرکس بخواهد درست و قانونی کار کند، از جمله اینکه درگاه قمار ندهد، میتواند به یکی از این سه نهاد مراجعه کند و ما هم با الزامات سبکی که باید از سوی صرافیها رعایت شود، به آنها معرفینامه میدهیم و مانند هر کسبوکار دیگر از آنها حمایت میشود.»
او درباره اینکه نحوه فعالیت صرافیهای خودتنظیمگر به چه شکل خواهد بود، توضیح داد: «در حال حاضر حدود ۱۲۰ صرافی با انجمن بلاکچین و چند صرافی هم با نهادهای دیگر کار میکنند. در آینده نزدیک سایتی ایجاد میکنیم و صرافیهای مورد تایید را در این سایت قرار میدهیم برای اینکه مردم با مراجعه به این سایت بدانند کدام صرافیها مورد تایید است. ما همچنین در تلاش هستیم سقف درگاه پرداخت را برای صرافیها بالا ببریم.»
به توکنسازی رو بیاورید
مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر به اندازه کافی صرافی در کشورمان داریم، گفت: «بهجز راهاندازی صرافی، کارهای دیگری هم میتوان در حوزه بلاکچین انجام داد. ایجاد رمزارز و توکنسازی از جمله این اقدامات است. توکنسازی یعنی اینکه داراییهای فیزیکی خود را بهصورت توکن دربیاوریم.»
مشتاق ادامه داد: «توکنسازی کاربرد زیادی دارد و شرکتها هم میتوانند سود خوبی از این طریق به دست آورند. در حال حاضر فرآیند توکنسازی برای ملک اتفاق افتاده است، همچنین نمونه این فرآیند را در توکنسازی بره دیجیتال در مرکز نوآوری پلنت یا گل آنتوریم در ققنوس شاهد بودیم که این توکنها چند ساعته هم فروش رفت.»
وی خاطرنشان کرد: «ما یک کارگروه توکنسازی در انجمن بلاکچین ایجاد کردیم برای اینکه قانونگذاریهای این حوزه را انجام دهیم و تبدیلبه نهاد خودتنظیمگر این بخش شویم. کسانیکه به فرآیند توکنسازی علاقهمند هستند، میتوانند به انجمن مراجعه کنند و ما روشهای توکنسازی را به آنها شرح میدهیم.»
مدیرعامل انجمن بلاکچین درباره تلاش برای فرآیند توکنسازی از طریق سازمانهای دولتی بیان کرد: «اگر دولتیها اجازه دهند شرکتهای خصوصی در زمینه توکنسازی فعالیت کنند، نتیجه بهتری میگیرند. همانطور که در حال حاضر «مزدکس» برای توکنسازی صندوقهای بورسی مجوز گرفت و به نظر میرسد تا کنون نتیجه خوبی گرفته است.»
راهاندازی ریال دیجیتال، فرصتی برای برنامهریزی کردن پول ملی
مشتاق با اشاره به راهاندازی آزمایشی ریال دیجیتال در کیش بیان کرد: «ما در کنار کلاس داراییهایی مانند ارز و طلا، یک کلاس دارایی جدید به نام دارایی دیجیتال داریم. رمزارزها و پول الکترونیک دارایی دیجیتال هستند. پول ملی ما هم در این کلاس دارایی یک شعبه ایجاد کرده؛ اما اینطور نیست که ریال دیجیتال رقیبی برای رمزارزها باشد؛ زیرا زمین بازی ریال دیجیتال با رمزارزها متفاوت است.»
وی ادامه داد: «تا زمانیکه قراردادهای هوشمند روی ریال دیجیتال قرار نگیرد، ریال دیجیتال با پولی که در کارتهای بانکی است فرقی ندارد؛ اما وقتی قراردادهای هوشمند روی شبکه بُرنای بانک مرکزی که ریال دیجیتال در آن قرار دارد، قرار گیرد، ما میتوانیم پول ملی را تحت یک برنامه کامپیوتری دربیاوریم. از این نظر راهاندازی ریال دیجیتال، کار خوبی است و میتواند پول ملی را قابل برنامهریزی کند.»
مشکلات تحریم برای کاربران ایرانی رمزارزها
مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران با بیان اینکه ایران از نظر بلاکچینی تحریم است، خاطرنشان کرد: «حتی آموزش بلاکچین به ایرانیها تحریم است. به همین دلیل اگرچه بعضی از رمزارزهایی که در بازارهای بینالمللی بهخوبی مورد استقبال قرار گرفته را ایرانیها نوشتند؛ اما بهعلت تحریمهای بینالمللی این افراد با اسمهای مستعار کار میکنند و اعلام نمیکنند ایرانی هستند. آنها برای این کار یک دائو (نهاد خودتنظیمگر) درست میکنند و رمزارزهایشان هم جهانی شده است.»
مشتاق همچنین با اعلام هشدار نسبتبه روی آوردن کاربران ارزهای دیجیتال به استفاده از تتر (Tether) توضیح داد: «تتر یک شرکت آمریکایی است که مطابق تحریمهای آمریکا میتواند ایرانیها را تحریم کند. در قراردادهای هوشمند تتر، یک بند آمده که مطابق آن میتواند حتی پولی که در کیفپول ایرانیان وجود دارد را فریز کند؛ یعنی ایرانیها بهجرم ایرانی بودن، مورد مجازات قرار میگیرند. بنابراین از همه کاربران که تتر بین آنها محبوب است، درخواست میکنم دای (Dai) را به جای تتر در نظر بگیرند که ریسک فریز کردن را ندارد.»
رمزارزها ضرب تورم را از اسکناس دلار میگیرند
او با بیان اینکه تتر و رمزارزها نهتنها باعث افزایش قیمت ارز نمیشوند بلکه ضرب تورم را از اسکناس میگیرند، گفت: «به جای اینکه مردم اسکناس دلار بخرند، میتوانند ارز دیجیتال بخرند و مثل این است که اسکناس دلار بیشتری در کشور وجود دارد. درواقع خرید ارزهای دیجیتال بهمعنای خروج ارز نیست، بلکه تبدیل ارز است و اگر بتوانیم از طریق آن واردات انجام دهیم، دیگر مشکلی وجود ندارد.»
مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران با اشاره به امکان راهاندازی ایتیاف بیتکوین در ایران بیان کرد: «عدهای در تلاش برای انجام این کار هستند و اقداماتی از سوی سازمان بورس هم انجام شده است که منتظریم با استقرار دولت جدید این اتفاق بیفتد.»
مشتاق درباره مطالبات رمزارزی از دولت جدید توضیح داد: «خودتنظیمگری برای این حوزه میتواند عالی باشد. سازمانهای امنیتی، نهادهای دولتی و بانک مرکزی با ما همکاری دارند و تا کنون این همکاری بهخوبی پیش رفته است و آنها فراتر از انتظار ما عمل کردند؛ وزارتخانهها هم همکاری خوبی داشتند. انجمن بلاکچین هم آمادگی دارد با استقرار دولت جدید، خواستههای صنف را پیگیری کند.»
استخراج ارزهای دیجیتال، کلید حل بسیاری از مشکلات
او خاطرنشان کرد: «ما یک مطالبه قدیمی از دولت داریم که در قانون استخراج هم آمده و آن رفع تعهد ارزی توسط رمزارزها است؛ اینکه واردکنندگان ایرانی بتوانند رمزارز بدهند و کالا وارد کشور کنند؛ با این کار میتوانند بهنوعی از دام تحریمها هم فرار کنند. این قانون هنوز با گذشت بیش از دو سال که از زمان تصویب آن میگذرد، به مرحله اجرایی نرسیده و در این زمینه دچار خودتحریمی هستیم. وزارت صمت و بانک مرکزی باید در این زمینه تعجیل کنند و کاری از پیش ببرند.»
مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران با بیان اینکه کلید ماجرا در استخراج ارزهای دیجیتال است، گفت: «اگر به استخراج اجازه فعالیت دهیم، میتوانیم برق و گازی که امکان صادرات آن وجود ندارد را با قیمت معقول در اختیار استخراجکنندگان بیتکوین (Bitcoin) قرار دهیم، آنها بیتکوین استخراج میکنند و میتوانیم بهازای آن واردات داشته باشیم. با این کار انگار برق و گاز صادر کردیم. پلتفرمهای داخلی هم میتوانند از این طریق تامین ارز انجام دهند و مشکلات خود را کمتر کنند. با این روش گویی ارز جدید وارد شده و پولی هم بابت آن پرداخته نشده که خروج ارزی صورت گرفته باشد.»
مشاق خاطرنشان کرد: «پولی که به تتر و بیتکوین تبدیل میشود، دور ریخته نمیشود بلکه یک کلاس دارایی با آن خریده میشود؛ با این کلاس دارایی هم میتوان خرید بینالمللی انجام داد و نهادها میتوانند بهواسطه آن واردات انجام دهند. این فکر که این پول دور ریخته شده، از این ناشی میشود که هنوز دارایی دیجیتال را به رسمیت نمیشناسند. البته دیدگاه دولتیها نسبتبه این موضوع خیلی بهتر شده و امیدواریم در دولت جدید هم بهتر شود؛ همانطور که بدنه کارشناسی دولت دیگر با این موضوع همراه شده است.»