از روسیه تا آینده اقتصاد دیجیتال
در دنیای امروز، تحولات اقتصادی، سیاسی و فناوری تاثیر زیادی بر بازارهای جهانی دارند. یکی از این تحولات، افزایش توجه به استخراج ارزهای دیجیتال، بهویژه بیتکوین (Bitcoin)، در کشورهای مختلف است. در این میان، گروه «بریکس» (BRICS) که شامل کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است، به یکی از بازیگران اصلی این عرصه تبدیل شدهاست. کشورهای عضو بریکس با توجهبه شرایط اقتصادی و ژئوپولیتیک خود، بهدنبال ایجاد زیرساختهایی هستند که نهتنها بر توسعه فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی تاثیر میگذارد، بلکه میتواند بهنفع استخراج بیتکوین و دیگر ارزهای دیجیتال باشد.
عناوین این مقاله:
در اکتبر ۲۰۲۴، در جریان نشست بیزینس بریکس در مسکو، «صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه» (RDIF) و شرکت «بیتریور» (BitRiver) اعلام کردند که همکاریهای خود را برای راهاندازی مراکز دادهای برای استخراج بیتکوین و استفاده از هوش مصنوعی در کشورهای عضو بریکس گسترش میدهند. این پروژه بهطور خاص با هدف ایجاد زیرساختهای موردنیاز برای استخراج ارزهای دیجیتال در کشورهای این بلوک اقتصادی انجام میشود. این همکاری میتواند زمینهساز ایجاد یک سیستم پرداخت مبتنیبر ارز دیجیتال در سطح این بلوک باشد و جایگاه اقتصادی روسیه را تقویت کند.
روسیه با داشتن تجربه در زمینه استخراج ارزهای دیجیتال و منابع طبیعی غنی، بهویژه انرژیهای تجدیدپذیر، از جمله کشورهایی است که ظرفیتهای فراوانی برای استخراج بیتکوین دارد. در سالهای گذشته، روسیه با ارایه قوانین حمایتی و زیرساختهای مناسب، به یکی از قطبهای اصلی استخراج بیتکوین در جهان تبدیل شده است. این کشور همچنین بهدلیل تحریمهای اقتصادی غرب، بهطور فزایندهای به استفاده از ارزهای دیجیتال بهعنوان ابزاری برای مقابله با مشکلات مالی و تجاری توجه نشان دادهاست.
بیتریور و RDIF: سرمایهگذاری در استخراج بیتکوین و هوش مصنوعی
پروژه مشترک صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه و بیتریور برای گسترش استخراج بیتکوین در کشورهای بریکس، نهتنها بهعنوان یک گام برای افزایش سهم روسیه در بازار استخراج جهانی بیتکوین، بلکه بهعنوان فرصتی برای کشورهای دیگر برای بهرهبرداری از زیرساختهای روسیه در زمینه فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی (AI) و بلاکچین (Blockchain) مطرح میشود.
بیتریور که بزرگترین اپراتور مراکز داده برای استخراج بیتکوین در روسیه است، با داشتن ۲۱ مرکز داده فعال در سراسر این کشور، یکی از بازیگران اصلی در صنعت استخراج بیتکوین محسوب میشود. این شرکت اعلام کردهاست که افزونبر پروژههای استخراج بیتکوین، قصد دارد با استفاده از زیرساختهای خود، بهطور همزمان پروژههای هوش مصنوعی را نیز در کشورهای بریکس راهاندازی کند. این رویکرد میتواند ظرفیتهای پردازش داده در سطح جهانی را بهطور چشمگیری افزایش دهد و سهم روسیه در بازار جهانی محاسبات را تقویت کند.
این اقدام نهتنها بر توسعه فناوریهای نوین در کشورهای بریکس تاثیر خواهد گذاشت، بلکه میتواند زمینهساز ایجاد فرصتهای جدید در زمینه اشتغال و اقتصاد دیجیتال باشد. از اینرو، توسعه هوش مصنوعی و بلاکچین در کنار استخراج بیتکوین، فرصتهای اقتصادی بزرگی را برای کشورهای عضو فراهم میآورد.
اهداف اقتصادی و ژئوپولیتیک
گروه بریکس از ابتدای تشکیل خود، همواره بهدنبال تقویت همکاریهای اقتصادی و سیاسی بین کشورهای عضو بودهاست. ایجاد یک سیستم مالی مستقل و کاهش وابستگی به دلار آمریکا، یکی از اهداف اصلی این گروه است. از آنجا که کشورهای عضو بریکس بهدلیل تحریمهای غرب و مشکلات اقتصادی داخلی با چالشهایی روبهرو هستند، استفاده از بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال میتواند بهعنوان ابزاری برای کاهش وابستگی به سیستمهای مالی غربی و تسهیل تراکنشهای بینالمللی استفاده شود.

روسیه بهویژه بهدلیل تحریمهای غرب و محدودیتهایی که برای انتقال ارزهای خارجی به وجود آمده، بهطور فزایندهای بهدنبال استفاده از ارزهای دیجیتال بهعنوان ابزارهای پرداختی است. این کشور در تلاش است تا با راهاندازی پروژههای بزرگ استخراج بیتکوین در کشورهای بریکس، نهتنها بهعنوان یک مرکز استخراج ارز دیجیتال مطرح شود، بلکه بهطور همزمان بهدنبال توسعه سیستمهای پرداخت دیجیتال داخلی است که میتواند در برابر تحریمهای مالی غرب مقاومت کند.
یکی از اهداف بلندمدت روسیه، تقویت استقلال اقتصادی در برابر کشورهای غربی است و پروژههای استخراج بیتکوین میتواند ابزاری حیاتی برای دستیابی به این هدف باشد.
گسترش استفاده از بیتکوین در تجارت بینالمللی
در کنار استفاده از بیتکوین برای استخراج، یکی از جنبههای مهم توجه به ارزهای دیجیتال در بریکس، استفاده از آنها بهعنوان ابزار پرداخت در تجارت بینالمللی است. بهویژه پس از تصویب قانونی در روسیه در سال ۲۰۲۴ که استفاده از ارزهای دیجیتال را برای انجام تراکنشهای بینالمللی قانونی میکند، کشورهای عضو بریکس قصد دارند از سیستمهای مبتنیبر بلاکچین برای تسهیل تجارت خود استفاده کنند.

در این راستا، صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه و شرکت بیتریور نیز قصد دارند با همکاری دیگر کشورهای بریکس، زیرساختهای لازم برای انجام پرداختهای بینالمللی از طریق بیتکوین و دیگر ارزهای دیجیتال را فراهم کنند. این اقدام میتواند نقش مهمی در تسهیل تجارت و سرمایهگذاریهای بینالمللی در این بلوک اقتصادی ایفا کرده و در عین حال، کشورهای بریکس را از وابستگی به سیستمهای پرداخت سنتی و ارزهای ملی غربی آزاد کند.
چالشهای پیش رو
گرچه پروژههای استخراج بیتکوین و توسعه هوش مصنوعی در کشورهای بریکس فرصتهای بسیاری را به همراه دارد، اما این پروژهها با چالشهایی نیز مواجه است. یکی از بزرگترین چالشها، محدودیتهای انرژی در برخی کشورهای عضو بریکس است. استخراج بیتکوین بهطور خاص به انرژی زیادی نیاز دارد و برخی کشورها ممکن است با کمبود منابع انرژی برای پشتیبانی از این فعالیتها روبهرو شوند.
افزونبر این، تحریمهای اقتصادی و مسایل مربوطبه زیرساختهای فناوری نیز میتوانند مانعی برای گسترش این پروژهها باشند. روسیه بهویژه با مشکلاتی در زمینه تامین تجهیزات استخراج و همچنین مشکلات اقتصادی داخلی روبهرو است که میتواند اجرای پروژههای بزرگ در کشورهای بریکس را با تاخیر مواجه کند.
چالشهای دیگر شامل نگرانیها درباره امنیت سایبری و موانع قانونی در برخی کشورهای عضو است که میتواند روند گسترش این پروژهها را آهسته کند.
چشمانداز آینده و تاثیرات جهانی
در حال حاضر روسیه در حال توسعه زیرساختهای ماینینگ (استخراج ارزهای دیجیتال) در کشورهای عضو بریکس است. این اقدام بهعنوان بخشی از استراتژی بلندمدت روسیه برای تقویت موقعیت خود در بازار ارزهای دیجیتال و استفاده از منابع انرژی اضافی این کشور صورت میگیرد. شرکت بیتریور، که یکی از بزرگترین اپراتورهای مراکز داده ماینینگ در روسیه است، فعالیتهای خود را در کشورهای بریکس گسترش میدهد. این شرکت قصد دارد با همکاری صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه مراکز داده جدیدی در این کشورها ایجاد کند که به ماینینگ ارزهای دیجیتال و همچنین پروژههای هوش مصنوعی کمک خواهد کرد.
مشارکت روسیه و کشورهای بریکس در زمینه استخراج بیتکوین و توسعه فناوریهای مرتبط، میتواند تغییرات عمدهای در سطح جهانی ایجاد کند. از آنجا که بیشتر ظرفیتهای استخراج بیتکوین در حال حاضر در ایالات متحده و چین متمرکز است، گسترش فعالیتهای استخراجی در بریکس میتواند باعث تغییراتی در توزیع جهانی «هشریت» (HashRate) بیتکوین شود و به کاهش وابستگی به کشورهای غربی کمک کند.
افزونبر این، استفاده از بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال میتواند بهعنوان ابزاری برای مقابله با بحرانهای مالی جهانی و افزایش استقلال اقتصادی کشورهای بریکس در برابر نوسانات بازارهای جهانی عمل کند. همچنین، گسترش این فعالیتها میتواند باعث رشد اقتصادی در کشورهای عضو بریکس و تقویت همکاریهای تجاری بین این کشورها شود.
چشمانداز آینده نشان میدهد که پروژههای استخراج بیتکوین میتوانند بهطور عمدهای در شکلدهی آینده اقتصادی بریکس و بازتعریف قدرتهای اقتصادی جهانی موثر باشند.
سخن پایانی
پروژههای استخراج بیتکوین و استفاده از فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی در کشورهای بریکس میتواند تحول بزرگی در اقتصاد جهانی ایجاد کند. روسیه و دیگر کشورهای بریکس با استفاده از منابع طبیعی و زیرساختهای خود، در تلاش هستند تا جایگاه خود را در صنعت استخراج ارزهای دیجیتال و فناوریهای نوین تقویت کنند. این اقدامات نهتنها برای مقابله با تحریمهای غربی مفید است، بلکه میتواند بهعنوان ابزاری برای افزایش همکاریهای اقتصادی و تجاری بین کشورهای بریکس و حتی سایر کشورهای جهان عمل کند.
هدف اصلی از این گسترش، استفاده از ظرفیتهای انرژی در کشورهای بریکس و بهرهبرداری از تقاضای بالای زیرساختهای دادهمرکز است. این کشورها از نظر منابع انرژی و فضای لازم برای ایجاد مراکز ماینینگ مناسب هستند. از این رو، این پروژه میتواند به توسعه بیشتر صنعت استخراج ارزهای دیجیتال در این کشورها و همچنین تقویت اقتصاد جهانی بریکس کمک کند. طبق گفته مسوولان، این گسترش میتواند به رشد اقتصادی کشورهای بریکس و به افزایش تولید ناخالص داخلی آنها منجر شود.
چنین ابتکارهایی، بهویژه با توجهبه نیاز بالای انرژی و فضای کافی برای مراکز داده، موقعیت ویژهای برای کشورهای بریکس در عرصه جهانی به وجود میآورد. این مقاله با تاکید بر پروژههای مهم در این زمینه، چشمانداز آینده و چالشهای پیش رو، نشان میدهد که گروه بریکس و بهویژه روسیه، بهدنبال استفاده از پتانسیلهای خود برای دستیابی به استقلال اقتصادی و توسعه فناوریهای نوین در سطح جهانی هستند.